«Заң мен тәртіп» қағидасы аясындағы түнгі рейд – жүйелі жұмыстың бір бөлігі

2025 жылдың 24 шілдесінде Шымкент қаласында «Қауіпсіз ел» ұлттық жобасы аясында және «Заң мен тәртіп» қағидасын негізге ала отырып, түнгі уақыттағы кешенді рейдтік іс-шара ұйымдастырылды. Бұл рейдке Әл-Фараби ауданының прокуратурасы, Шымкент қалалық Полиция департаменті, Жастар ресурстық орталығы мен Әл-Фараби және Тұран аудандарының әкімдіктері бірлесіп қатысты. Іс-шараның басты мақсаты – кәмелетке толмағандардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету, олардың заңсыз әрекеттерге, қылмыстық ортаға немесе зиянды әдеттерге тартылуының алдын алу және қоғамдық тәртіпті сақтау.

Рейд түнгі сағат 23:00-ден кейін басталып, негізінен көшеде, қоғамдық орындарда және ойын-сауық мекемелерінде жүрген кәмелетке толмағандарды анықтауға бағытталды. Тексеру барысында заңды өкілінсіз жүрген бірнеше жасөспірім анықталды. Оларға қатысты әкімшілік хаттамалар толтырылып, ата-аналарына ескерту жасалды. Сонымен қатар, құқық қорғау органдары тарапынан түсіндіру жұмыстары жүргізіліп, ата-аналарға балаларын бақылауда ұстаудың маңыздылығы, түнгі уақытта балалардың қауіпсіздігіне төнетін қауіптер туралы кең көлемде ақпарат берілді.

Жастар ресурстық орталығының мамандары жасөспірімдермен тікелей жұмыс істеп, олармен профилактикалық әңгімелер жүргізді. Орталық қызметкерлері кәмелетке толмағандардың құқықтары мен міндеттері жайлы, сондай-ақ бос уақытты тиімді өткізу жолдары туралы түсіндіру жұмыстарын жүзеге асырды. Жасөспірімдерге қалада жұмыс істеп тұрған үйірмелер мен секциялар туралы ақпарат таратылды. Бұл олардың уақытын пайдалы іске жұмсауға, спортпен, өнермен, шығармашылықпен айналысуға бағыт беретін маңызды шара болды.

Мұндай рейдтік іс-шаралар Шымкент қаласында алғаш рет өткізіліп жатқан жоқ. Бұл – бірнеше жылдан бері жүйелі түрде жүзеге асырылып келе жатқан кешенді жұмыстың бір бөлігі. 2023 жылдың қараша айында да дәл осындай форматта түнгі рейд ұйымдастырылып, нәтижесінде 20-дан астам жасөспірім түнгі уақытта ойын-сауық орталықтарында жүргені үшін анықталған болатын. Ол кезде де тиісті хаттамалар толтырылып, ата-аналар мен мекеме иелеріне заң талаптары түсіндірілген еді. 2024 жылдың көктемінде де дәл осындай рейд өткізіліп, құқық бұзушылықтың алдын алу, нашақорлық, ерте жүктілік, интернет-тәуелділік сынды мәселелер бойынша жастармен жан-жақты жұмыс жасалған.

Бұл шаралардың барлығы оқыс жағдайда ұйымдастырылған шаралар емес. Олар – алдын ала жоспарланған, кезең-кезеңімен жүзеге асырылып келе жатқан жүйелі профилактикалық жұмыстың бір тармағы. Әрбір рейдтен кейін қорытынды есептер жасалып, жергілікті қоғамдастыққа, БАҚ өкілдеріне ақпарат беріліп отырады. Бұл ашықтық пен есеп берудің белгісі ретінде қоғамдық сенімді арттырады. Сонымен қатар, құқық қорғау органдары өз жұмыстарының тиімділігін арттыру үшін әрбір рейдтен кейін жүргізілген мониторинг пен сараптамалық мәліметтерге сүйеніп, алдағы іс-шараларды жоспарлауда.

Рейд барысында ата-аналардың көпшілігімен түсіндіру жұмыстары бейбіт түрде өтті. Көптеген ата-ана балаларын заң бұзушылықтан қорғау үшін мұндай рейдтердің қажет екенін мойындап, құқық қорғау органдарының жұмысына қолдау білдірді. Алайда, кейбір жағдайларда түсініспеушіліктер туындап, заңды негізде шаралар қолдануға тура келді. Бұл да қоғамның құқықтық мәдениетінің деңгейін көрсететін бір көрсеткіш. Сол себепті мұндай іс-шаралар тек полиция қызметкерлерінің емес, ата-аналар мен мұғалімдердің, қоғам белсенділерінің бірлескен жұмысына айналуы қажет.

Мектеп жасындағы балалардың түнгі уақытта бақылаусыз жүруі – қылмыстық топтарға тартылу, түрлі теріс әрекеттерге итермелеу немесе құрбандарына айналуға әкеліп соғуы мүмкін. Бұған қоса, қазіргі таңда интернет пен әлеуметтік желілер арқылы жастарды теріс жолға бағыттауға тырысатын ықпалдар көбейген. Сондықтан жергілікті билік пен құқық қорғау органдарының бірігіп, осындай рейдтер ұйымдастыруы өте өзекті. Бұл тек жазалау шарасы емес, қоғамдағы тәртіпті қалыптастыру, жастарды қорғау және ата-аналармен тығыз жұмыс жүргізу арқылы ортақ қауіпсіздік мәдениетін орнатудың тиімді жолы.

«Қауіпсіз ел» ұлттық жобасының негізгі мақсаты – азаматтардың өмір сүру деңгейін арттырып, қауіпсіз орта қалыптастыру. Бұл мақсатқа жету үшін әр сала өз міндетін атқаруы тиіс. Полиция – құқық бұзушылықтың алдын алушы, әкімдік – ұйымдастырушы, жастар орталығы – тәрбие мен бағыт беруші, ал ата-ана – тікелей бақылаушы. Осындай үйлесімді ынтымақтастық болғанда ғана қалада қауіпсіздік пен тәртіп орнайды.

24 шілдеде өткен рейд осындай кешенді тәсілдің сәтті үлгісі болды. Мұндай іс-шаралар алдағы уақытта да жалғасын табатыны сөзсіз. Қоғамдық тәртіпті сақтау мен жастардың болашағын қорғау жолындағы жүйелі жұмыстың бір буыны ретінде бұл рейдтің мәні зор. Қаланың әр тұрғыны осы мақсатқа үлес қосуы – ортақ жауапкершілік пен саналы азаматтықтың белгісі.