Жасыл энергетика: экологиялық болашаққа қадам

Әлем халқының көбеюі мен экономикалық өсім энергияға деген сұранысты арттыруда. Алайда, дәстүрлі энергия көздері – мұнай, газ, көмір – экологияға айтарлықтай зиян келтіріп, климаттық өзгерістерді күшейтуде. Осыған байланысты жасыл энергетикаға көшу – адамзат үшін маңызды қадам. Бұл мақалада жасыл энергетиканың мәні, артықшылықтары мен болашағы талқыланады.

Жасыл энергетика дегеніміз не?

Жасыл энергетика – экологиялық таза, жаңартылатын энергия көздерінен алынатын қуат. Мұндай энергия күн, жел, су, геотермалдық және биомасса сияқты табиғи ресурстардан өндіріледі. Бұл энергия көздері қайта қалпына келетіндіктен және парниктік газдардың шығарылуын азайтатындықтан, дәстүрлі энергия көздеріне тұрақты балама болып саналады.

Жасыл энергетиканың артықшылықтары
    1.    Экологияны сақтау
Дәстүрлі энергия көздері табиғатқа үлкен зиян тигізеді: парниктік газдардың шығарылуы, мұнайдың төгілуі және көмір өндірудің экожүйеге әсері. Жасыл энергетика осы мәселелерді азайтады, себебі ол табиғатты ластамайды және климаттың өзгеруіне ықпалын тигізбейді.
    2.    Энергияның шексіз көзі
Күн мен жел ешқашан сарқылмайтын ресурстар. Осы табиғи көздерді тиімді пайдалану арқылы энергия өндіру шексіз мүмкіндіктерге жол ашады.
    3.    Экономикалық тиімділік
Бастапқыда жасыл энергетика жобаларына үлкен инвестициялар қажет болса да, ұзақ мерзімді перспективада бұл тиімді шешім болып табылады. Себебі отынға жұмсалатын шығындар азаяды, ал технологиялар дамыған сайын құрылғылар арзандайды.
    4.    Денсаулыққа пайдасы
Таза энергияның арқасында ауаның сапасы жақсарып, экологияға зиянды заттардың таралуы төмендейді. Бұл адамдардың денсаулығына оң әсер етеді, әсіресе қалалардағы тұрғындарға.

Жасыл энергетиканың қазіргі жағдайы

Кейінгі жылдары көптеген елдер жасыл энергетиканы дамытуға баса назар аударуда. Мысалы:
    Еуропа күн және жел энергиясын пайдалануда көшбасшы елдер қатарына кіреді. Дания жел энергиясының 50%-ын өндіреді, ал Германия күн энергиясын пайдалануда үздік елдердің бірі.
    Қазақстан да бұл бағытта қадам жасап келеді. Мысалы, “Жасыл экономикаға көшу” бағдарламасы қабылданып, жаңартылатын энергия көздерін дамытуға инвестициялар салынуда. 2030 жылға қарай еліміздегі электр энергиясының 15%-ын жасыл энергия құрайды деп күтілуде.

Сын-қатерлер мен шешімдер

Жасыл энергетиканы дамыту бірқатар қиындықтармен байланысты:
    1.    Технологиялық шектеулер
Кейбір аймақтарда күн немесе жел энергиясын тиімді өндіру мүмкін емес. Мұндай жағдайда заманауи технологияларды пайдаланып, энергияны сақтау жүйелерін дамыту қажет.
    2.    Қаржылық кедергілер
Жаңартылатын энергия көздеріне көшу қомақты қаржыны талап етеді. Бұл мәселені шешу үшін мемлекет тарапынан субсидиялар мен ынталандыру бағдарламалары қажет.
    3.    Инфрақұрылымның болмауы
Көптеген елдерде жасыл энергетикаға арналған инфрақұрылым жеткіліксіз. Бұл мәселе ұзақ мерзімді жоспарлау мен халықаралық ынтымақтастық арқылы шешілуі мүмкін.

Жасыл энергетика – экологиялық проблемалардың шешімі ғана емес, сонымен қатар адамзаттың болашағын айқындайтын маңызды бағыт. Ол экологиялық тұрақтылықты сақтап қана қоймай, экономикалық және әлеуметтік дамуға да ықпал етеді. Жаңартылатын энергия көздеріне инвестиция салу – бұл тек табиғатқа құрмет көрсету емес, сонымен қатар болашақ ұрпақ үшін жауапкершілік таныту.

Тілші: Түймебай Аяжан Лениншілқызы