Түркістан қаласы және сыбайлас жемқорлық мәселесі

Түркістан қаласы соңғы жылдары Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық және мәдени орталықтарының бірі ретінде маңызды орын алып келеді. Бұл қалада мәдени мұра мен тарихи ескерткіштер көп болғанымен, қазіргі уақытта сыбайлас жемқорлық мәселесі де өзекті болып тұр. Сыбайлас жемқорлықтың түп-тамыры әртүрлі факторларға байланысты, бірақ оның салдары қоғамның әр саласына теріс әсер етеді. Түркістанда сыбайлас жемқорлықты жою – бұл тек қана заңгерлік шаралар ғана емес, сонымен қатар қоғамның бүкіл деңгейінде мәдениет пен сана-сезімді өзгерту мәселесі болып табылады.

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл шаралары
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрестің маңызды аспектілерінің бірі – бұл алдын алу жұмыстары. Түркістан қаласында сыбайлас жемқорлықты жою үшін бірнеше қадамдар ұсынылады:

1. Қоғамдық бақылауды күшейту. Қоғам белсенділерінің, журналистердің және жергілікті тұрғындардың бақылауын күшейту сыбайлас жемқорлықтың алдын алуға ықпал етеді. Бұл үшін мемлекеттік органдардың жұмысы ашық болуға тиіс. Барлық бюджеттік шығыстар мен мемлекеттік сатып алуларды бақылау өте маңызды.
2. Білім беру және ақпараттық жұмысты жақсарту. Сыбайлас жемқорлықтың зиянын түсіндіру үшін мектептер мен жоғары оқу орындарында арнайы курстар енгізу қажет. Жастарға адалдық, әділдік және парақорлықтың қоғамға зиянды әсерлері туралы насихаттау өте маңызды.
3. Мемлекеттік қызметкерлердің этикалық нормаларын жетілдіру. Қызметкерлердің кәсіби біліктілігі мен этикалық деңгейін арттыру арқылы сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жүргізу қажет. Түркістан қаласында мемлекеттік қызметкерлерді моральдық және кәсіби тұрғыдан даярлау үшін арнайы тренингтер мен курстар ұйымдастырылуы керек.

Заңнамалық шаралар
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресті заңнамалық деңгейде күшейту үшін бірқатар маңызды қадамдар қажет.

1. Қатаң заңдар мен жауапкершілік. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңдардың қатаңдатылуы және олардың тиімді орындалуы маңызды. Түркістан қаласында сыбайлас жемқорлыққа қатысты істердің ашық жүргізілуі мен қатаң жазалау жүйесінің енгізілуі қажет. Құқық қорғау органдары мен сот жүйесінің тәуелсіздігі мен ашықтығын арттыру керек.
2. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы арнайы орган құру. Түркістан қаласында арнайы сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресетін мекемелер мен топтар құру, олардың жұмысы мен өкілеттіктерін нығайту маңызды. Бұл органдарға тұрғындардан түскен арыздарды тыңдау, құқық бұзушылықтарды тергеу және кінәлілерге қатысты қатаң шаралар қабылдау мүмкіндігі берілуі тиіс.

Жергілікті атқарушы органдардың тиімділігін арттыру
Жергілікті атқарушы органдардың жұмысын жақсарту сыбайлас жемқорлықты болдырмаудың бір жолы болып табылады. Түркістан қаласында жергілікті билік пен тұрғындар арасында ашық диалог орнату өте маңызды. Әкімшілік шешімдердің қабылдануына қатысты түсініктеме мен ақпараттың барынша қолжетімді болуы керек.
Құрылыс және инфрақұрылым жобаларындағы ашықтық
Түркістанда салынып жатқан жаңа жобалардың ашық түрде жүзеге асырылуы керек. Құрылыс саласындағы сыбайлас жемқорлық көбінесе жергілікті құрылыс компаниялары мен мемлекеттік органдар арасындағы байланыстардан туындайды. Сондықтан осы саладағы бақылауды күшейту қажет.
Қоғамдық мәдениетті қалыптастыру
Сыбайлас жемқорлықты жоюда ең маңызды факторлардың бірі – қоғамдағы сыбайлас жемқорлыққа деген теріс көзқарасты қалыптастыру. Түркістан қаласының тұрғындары мен барлық әлеуметтік топтар арасында адалдық пен әділдікті насихаттайтын қоғамдық шаралар мен акциялар өткізу маңызды.
Жемқорлыққа қарсы мәдениетті дамыту
Қоғамда сыбайлас жемқорлықты қабылдамау мәдениетін қалыптастыру, адалдықты насихаттайтын әлеуметтік жобалар мен бастамаларды қолдау қажет.

Қорытынды
Түркістан қаласында сыбайлас жемқорлықты жою – тек мемлекеттік құрылымдардың жұмысы ғана емес, сонымен қатар қоғамның әрбір мүшесінің жеке жауапкершілігін қажет ететін үлкен мәселе. Барлық деңгейде қабылданған шаралар мен бастамалар жемқорлықты азайтуға және қала тұрғындарының өмір сапасын арттыруға мүмкіндік береді. Мемлекет, қоғам және әрбір азамат бірлесе отырып, осы мәселемен күрескенде ғана нәтижеге қол жеткізе алады.

Тілші : Журсынбай Аружан Сабырқызы