Цифрландыру – бұл тек технологиялар енгізу емес, ол қала өмірінің барлық саласына оң өзгеріс әкелетін жаңа көзқарас.

Цифрландыру – бұл тек технологиялар енгізу емес, ол қала өмірінің барлық саласына оң өзгеріс әкелетін жаңа көзқарас. Бүгінгі таңда Шымкент қаласы цифрлық технологияларды белсенді түрде енгізіп, тұрғындар үшін жаңа мүмкіндіктер ашуда. Бұл мақалада Шымкенттегі цифрландыру бағытындағы жұмыстар мен оның әсері туралы айтылады.

Мемлекеттік қызметтерді оңтайландыру

Шымкент қаласында мемлекеттік қызметтерді цифрландыру – ең басты назарда. Қазіргі таңда тұрғындар «Egov» электронды порталы арқылы көптеген қызметтерге қол жеткізе алады.

Мысалы:
    Жер учаскесін рәсімдеу;
    Балаларды мектепке немесе балабақшаға тіркеу;
    Мекенжай анықтамасын алу.

Бұл қызметтердің барлығы бұрын қағазбастылықпен, уақыт жоғалтумен байланысты болатын. Ал қазір онлайн жүйе бұл процесті жылдам әрі жеңіл етті.

Сонымен қатар, «Open Shymkent» сияқты жобалар жүзеге асырылып, қала тұрғындарына жергілікті билікпен тікелей байланыс орнатуға мүмкіндік берді. Мысалы, жолдарды жөндеу, жарықтандыру мәселелері, коммуналдық қызметтер бойынша өтініштерді осы жүйе арқылы беруге болады. Бұл цифрлық платформа тұрғындардың билікке деген сенімін арттыруда.

Білім беру саласындағы жетістіктер

Шымкент қаласында білім беру саласы да цифрлық форматқа көшуде. Қала мектептерінде интерактивті тақталар орнатылып, IT-сыныптар ашылды. Оқушыларға бағдарламалау, робототехника, 3D модельдеу сияқты жаңа технологияларды меңгеруге жағдай жасалған.
    1.    Электронды күнделік. Бұл жүйе арқылы ата-аналар балаларының оқу үлгерімін бақылап, мұғалімдермен байланыс орната алады.
    2.    Онлайн оқыту. Қашықтан оқыту платформалары Шымкенттегі мектептер мен колледждерде белсенді түрде қолданылуда. Бұл жүйе оқушылардың қосымша білім алуына мүмкіндік береді.
    3.    Цифрлық кітапхана. Оқулықтарды электронды түрде пайдалану оқушыларға білім алуды жеңілдетеді әрі қағаз шығынын азайтады.

Шымкентте IT саласына мамандандыратын арнайы мектептер мен орталықтар ашылып, жас буынды болашаққа дайындау жұмыстары жалғасуда.

Денсаулық сақтау саласындағы цифрландыру

Медицина саласында цифрландырудың арқасында көптеген өзгерістер орын алуда. Шымкент тұрғындары енді медициналық қызметтерді онлайн ала алады.
    Электронды медициналық карта. Әрбір науқастың деректері арнайы жүйеге енгізіліп, дәрігерлерге қажет ақпаратты жылдам табуға мүмкіндік береді.
    Онлайн жазылу. Емханаларда кезек күту мәселесі шешілуде. Тұрғындар қажетті дәрігерге алдын ала жазылып, уақытын үнемдей алады.
    Телемедицина. Қашықтан медициналық кеңес алу мүмкіндігі шалғай аудандарда тұратын тұрғындар үшін үлкен көмек болды.

Бұл жүйелер тұрғындарға сапалы медициналық қызмет көрсетуді жеңілдетіп, медицина саласындағы жұмыстарды тиімді етуде.

Қала инфрақұрылымын цифрландыру

Шымкент қаласы «ақылды қала» концепциясын жүзеге асыруда. Бұл бағытта бірнеше маңызды жоба қолға алынған:
    1.    Қоғамдық көлік жүйесі. Электронды билет жүйесі енгізіліп, жолаушылардың қолма-қол ақша тасымалдау мәселесі шешілді. Бұл жүйе көлік қозғалысын оңтайландыруға көмектесуде.
    2.    «Ақылды» көше шамдары. Қала көшелерінде энергия үнемдейтін және автоматты түрде қосылып-өшетін жарық жүйелері орнатылды. Бұл электр энергиясын үнемдеуге және экологиялық жағдайды жақсартуға ықпал етуде.
    3.    Бейнебақылау жүйелері. Қаланың қоғамдық орындарында орнатылған бейнекамералар қылмыстың алдын алуға және қауіпсіздікті қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.

Кәсіпкерлікті цифрландыру

Шымкенттегі кәсіпкерлер цифрлық технологиялардың арқасында өз істерін дамытып жатыр.
    Онлайн сауда. Әлеуметтік желілер мен интернет-дүкендер арқылы кәсіпкерлер өз өнімдерін сата алады.
    Төлем жүйелері. Қалада QR-код арқылы төлем жасау мүмкіндігі кеңінен қолданысқа енді.
    IT-бизнес. Шымкентте IT-стартаптарға арналған арнайы акселераторлар мен орталықтар ашылып, жас кәсіпкерлерге қолдау көрсетілуде.

Қала тұрғындарына арналған цифрлық қызметтер

Шымкент тұрғындарына арналған цифрлық қызметтердің ішінде коммуналдық төлемдерді онлайн төлеу, қоғамдық көліктердің қозғалысын бақылау, жол-көлік жағдайлары туралы ақпарат алу мүмкіндіктері бар.
    1.    Коммуналдық төлемдер. «E-salyq», «Kaspi.kz» қосымшалары арқылы тұрғындар су, газ, электр энергиясы сияқты төлемдерді үйден шықпай-ақ төлей алады.
    2.    Жергілікті мобильді қосымшалар. Қалалық мобильді қосымшалар тұрғындарға қоғамдық көлік кестесін, мәдени шаралар туралы ақпаратты көруге мүмкіндік береді.

Болашақ жоспарлар

Шымкент қаласы цифрландыру бойынша бірнеше ірі жоба дайындауда. Солардың бірі – 5G интернетін енгізу. Бұл қала тұрғындары мен бизнес өкілдеріне жоғары жылдамдықтағы интернетті пайдалану мүмкіндігін береді.

Сондай-ақ, жасанды интеллект технологияларын енгізу жоспарлануда. Бұл қоғамдық көлік қозғалысын басқаруға, қауіпсіздік жүйесін жетілдіруге, тіпті коммуналдық қызметтерді бақылауға мүмкіндік береді.

Шымкент қаласында цифрландыру өмір сапасын жақсартып, тұрғындарға жаңа мүмкіндіктер ұсынуда. Бұл бағыттағы жұмыстар қаланың барлық саласын қамтып, оның дамуына үлкен серпін беріп отыр. Цифрландыру – бұл тек бүгінгі күннің емес, болашақтың талабы. Шымкент бұл талаптарға сәйкес дамып, Қазақстанның цифрлық орталығына айналуға бағыт алуда.

Тілші: Түймебай Аяжан Лениншілқызы