Шымкент қаласындағы кесенелер.

Шымкент қаласындағы кесенелер: Өткен мен болашақтың мәңгілік байланысы

Шымкент қаласы – Қазақстанның оңтүстігіндегі ең ірі және тарихи қалалардың бірі, сонымен қатар еліміздің мәдени және рухани мұрасы үлкен аймақта орналасқан. Қала аумағында түрлі кезеңдерден жеткен тарихи ескерткіштер мен кесенелер көп. Шымкенттің кесенелері тек аймақтық маңыздылыққа ие болмай, сондай-ақ қазақ халқының тарихы мен ислам мәдениетінің байлығын паш етеді. Бұл мақалада Шымкент қаласындағы танымал кесенелер мен олардың тарихи маңыздылығына тоқталамыз.

1. Құттыбек кесенесі

Шымкент қаласынан 30 шақырымдай қашықтықта орналасқан Құттыбек кесенесі Орта Азиядағы ортағасырлық архитектураның бірегей үлгісі болып табылады. Құттыбек кесенесі XIII ғасырда салынған деп есептеледі және ол өз заманында белгілі әулие Құттыбекке арналып тұрғызылған. Кесене Құттыбек бабаның бейітін қамтиды. Қазіргі таңда бұл кесене өте тартымды орын болып табылады және тарихи зерттеулер мен туризм үшін маңызды нысан болып саналады.

2. Шейх Хазірет Сұлтан кесенесі

Шымкент қаласында орналасқан тағы бір маңызды кесене – Шейх Хазірет Сұлтан кесенесі. Бұл кесене өз атауын XV ғасырда өмір сүрген танымал ислам дінінің уағыздаушысы, әулие Шейх Хазірет Сұлтаннан алады. Оның өмірі мен мұрасы ислам діні мен мәдениетінің дамуына үлкен ықпал етті. Кесененің архитектуралық құрылысы ерекше, мұнда ислам мәдениетінің бейнелері мен әдемі қыш мозаикалары кездеседі.

3. Қарашаш ана кесенесі

Шымкент қаласында орналасқан Қарашаш ана кесенесі – қазақ халқының тарихында белгілі болған маңызды кесенелердің бірі. Қарашаш ана – қазақтың аңыздары мен батырлық жырларында аты жиі аталатын тұлға. Оның кесенесі Шымкенттің орталық бөлігіне жақын жерде орналасқан. Кесене тарихи маңызы мен киелі орны жағынан өте үлкен сұранысқа ие. Қарашаш ананың кесенесі тек халықтың рухани мәдениетін ғана емес, қазақ халқының батырлық, ерлік дәстүрін де көрсетеді.

4. Айша бибі кесенесі

Шымкент қаласының тарихи жерлерінде орналасқан тағы бір белгілі кесене – Айша бибі кесенесі. Бұл кесене XII ғасырда салынған және оның құрылымы Орта Азияның сәулет өнерінің ерекшеліктерін көрсетеді. Айша бибі кесенесі өзінің архитектуралық шешімімен ерекше. Бұл кесене тек Қазақстан ғана емес, бүкіл Түркі әлемінде ұлы әйелдерге құрмет ретінде танымал.

5. Арыстан баб кесенесі

Шымкенттің тарихи және мәдени орындарының бірі – Арыстан баб кесенесі. Бұл кесене Түркістанның іргесіндегі Арыстан баб ауылында орналасқан, бірақ Шымкентке жақын болғандықтан оның маңызы да зор. Арыстан баб – ислам дінінің көрнекті тұлғаларының бірі, және ол қазақ халқының рухани тірегі болған тұлға ретінде құрметтеледі. Арыстан баб кесенесі шырақшының ордасы, оның бейітімен қатар маңызы зор ғимараттар мен басқа да дәстүрлі нысандармен қоршалған.

6. Түркістандықтар кесенесі

Түркістандықтар кесенесі Шымкент қаласының тарихи аймағында орналасқан және ол өзінің ерекше орынбасарлық тарихи маңыздылығымен ерекшеленеді. Кесене Түркістан аймағындағы әйгілі тұлғалардың, ислам дінінің білгірлері мен батырларының рухтарына арналып салынған. Қаладағы басқа кесенелерден айырмашылығы, бұл орын ұлттық бірегейлікті, сондай-ақ тарихи тұлғалар мен оқиғалардың мәдени дамуына зор ықпал жасаған орын ретінде танымал.

Қорытынды

Шымкент қаласы өзінің мәдени және рухани мұрасына бай, ол көптеген тарихи ескерткіштер мен кесенелердің мекені болып табылады. Бұл кесенелер тек архитектуралық ерекшеліктері мен тарихи маңызы жағынан ғана емес, сондай-ақ халықтың ұлттық санасы мен рухани әлемін бейнелейтін орындар ретінде де ерекше. Шымкенттің кесенелері – оның бай тарихы мен мәдениетінің айшықты ескерткіштері болып табылады. 
Тілші: Жүрсінбай Аружан