Қожа Ахмет Ясауи кесенесі

Қожа Ахмет Ясауи кесенесі: Әлемдік мұралар тізіміндегі жауһар

Қожа Ахмет Ясауи кесенесі – Түркістан қаласындағы ең басты мәдени-тарихи ескерткіштердің бірі ғана емес, күллі түркі әлемінің рухани орталығы саналады. Бұл кесене ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік мұралар тізіміне енген Қазақстанның мақтанышы. Оның сәулеті мен тарихы бірегей рухани маңызы бар мәдени мұра ретінде әлем назарын өзіне аудартады.

Қожа Ахмет Ясауи – руханият негізін қалаушы

Қожа Ахмет Ясауи – түркі тілдес халықтардың арасында ислам дінін таратып, рухани мәдениеттің дамуына үлкен үлес қосқан тұлға. Оның «Диуани хикмет» атты еңбегі даналық пен ізгіліктің бастауы болып, бүгінге дейін маңызын жоймаған асыл мұраға айналды. Ясауи тек дін таратуда ғана емес, адамгершілік пен сабырлықтың үлгісі ретінде танылды.

Оның құрметіне тұрғызылған кесене – тек зиярат ету орны емес, сондай-ақ түркі халықтарының тарихи тамырын танытатын құнды нысан.

Кесененің сәулеті мен ерекшелігі

Қожа Ахмет Ясауи кесенесі XIV ғасырда Әмір Темірдің бұйрығымен тұрғызылған. Бұл ғимарат Орта Азиядағы ең ірі архитектуралық ескерткіштердің бірі болып табылады. Кесене дәстүрлі шығыс сәулет өнерінің үздік үлгісін көрсетеді. Оның күмбезі – Орталық Азиядағы ең үлкен күмбездердің бірі.

Ғимараттың ішкі құрылымы ерекше. Мұнда Қожа Ахмет Ясауидің қабірі орналасқан. Сонымен қатар, кесене аумағында үлкен қазандық бөлмесі, кітапхана, мешіт және басқа да бөлмелер бар. Әрбір бөлмесінің өзіндік тарихи және рухани маңызы бар.

ЮНЕСКО тізіміне енуі

2003 жылы Қожа Ахмет Ясауи кесенесі ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік мұралар тізіміне енгізілді. Бұл шешім кесененің жаһандық мәдени және тарихи құндылығын мойындаудың белгісі болды. Кесененің бұл тізімге енуі Қазақстанның тарихи мұраларын әлемдік деңгейде таныстыруға жол ашты.

Зияратшылар мен туристердің орталығы

Қожа Ахмет Ясауи кесенесі жыл сайын мыңдаған зияратшылар мен туристерді тартады. Олар мұнда рухани күш алу, тарихпен танысу және қазақ халқының мәдени байлығын сезіну үшін келеді. Түркістан қаласының дамуы кесенеге қызығушылықты одан әрі арттырып, туризм саласының дамуына үлес қосып отыр.

Қожа Ахмет Ясауи кесенесі – бұл тек архитектуралық ғимарат емес, түркі әлемінің жүрегі, рухани тарихымыздың мәңгілік белгісі. Бұл кесене Қазақстанның ғана емес, бүкіл әлемнің мәдени мұраларының ажырамас бөлігі болып табылады. Әлемнің әр түкпірінен келген адамдар кесененің қасиеті мен сұлулығына тамсанып, оны қорғау мен дәріптеудің маңыздылығын түсінеді. 
Тілші: Түймебай Аяжан