Оңтүстік Қазақстанның экономикасы

Оңтүстік Қазақстанның жасыл экономикасы: Шымкенттің экологиялық бастамалары

Шымкент – Қазақстандағы ең қарқынды дамып келе жатқан қалалардың бірі. Мегаполиске айналу үдерісінде қала тұрғындарының экологиялық мәселелерге деген назары күшейе түсті. Шымкенттің инфрақұрылымдық және экономикалық дамуы оның экологиясына да әсер етеді. Сол себепті, қалада экологиялық тепе-теңдікті сақтау мақсатында бірнеше маңызды бастама қолға алынуда. Жасыл экономика – Шымкенттің болашағы үшін маңызды бағыттардың бірі.

Жасыл экономика дегеніміз не?

Жасыл экономика – табиғи ресурстарды тиімді пайдаланып, қоршаған ортаға зиян келтірмей тұрақты экономикалық өсуді қамтамасыз етуге бағытталған жүйе. Шымкент секілді үлкен қалалар үшін бұл жүйені енгізу ауа сапасын жақсарту, жасыл аймақтарды көбейту және экологиялық қауіптерді азайту үшін өте маңызды.

Шымкенттің экологиялық мәселелері

Шымкенттің урбанизациясы мен халық санының көбеюі экологияға кері әсерін тигізуде. Негізгі мәселелер:

1.Ауа сапасының төмендеуі: Көлік санының көбеюі, өндірістік қалдықтар және тұрмыстық жану қалдықтары ауаның ластануына ықпал етуде.

2.Су ресурстарының тапшылығы: Қалада тұщы суға деген сұраныс артып келеді, ал кейбір аудандарда су тапшылығы сезілуде.

3.Қатты тұрмыстық қалдықтар: Қоқысты қайта өңдеу жүйесінің жеткіліксіздігі қалдықтарды көбейтуде.

Шымкенттегі жасыл бастамалар

Қалада экологияны жақсарту мақсатында бірқатар маңызды жобалар жүзеге асырылып жатыр:

“Жасыл белдеу” жобасы: Қаланың айналасында және ішінде жасыл аймақтар құрылуда. Бұл жоба қаладағы ауа сапасын жақсартуға және климаттық өзгерістердің әсерін азайтуға бағытталған.

Энергияны үнемдеу: Қоғамдық көліктердің экологиялық түрлерін (электробустар) енгізу және ғимараттарды энергияны үнемдейтін технологиялармен жабдықтау белсенді жүріп жатыр.

Қалдықтарды қайта өңдеу: Қаланың қоқыс өңдеу зауыттары кеңейтіліп, қайта өңделетін материалдардың үлесін арттыру көзделуде.

Су ресурстарын тиімді пайдалану: Жаңа су құбырлары мен ирригациялық жүйелер салынып, ескілері жаңартылуда.

Жергілікті тұрғындардың үлесі

Экологияны жақсарту тек биліктің міндеті емес, бұл бағытта жергілікті тұрғындардың да белсенділігі қажет. Қалада экологиялық ағарту жұмыстары жүргізіліп, тұрғындар арасында ағаш отырғызу, қоқысты сұрыптау сияқты шаралар насихатталуда.

Болашақ перспективалары

Шымкенттің жасыл экономикаға көшуі бірнеше артықшылықтарды береді:

1.Халықтың денсаулығын жақсарту: Таза ауа мен экологиялық таза орта аурулар санын азайтады.

2.Экономикалық пайда: Энергияны үнемдеу және қайта өңдеу жүйесі арқылы шығындарды қысқартуға болады.

3.Туризмді дамыту: Экологиялық таза қала туристерді тартуға қабілетті.

Шымкент – Қазақстандағы жасыл экономика принциптерін енгізуге қабілетті қалалардың бірі. Экологиялық мәселелерді шешу мен тұрақты дамуға қол жеткізу үшін қала билігі мен тұрғындары бірігіп жұмыс істеуі қажет. Табиғатты қорғау – тек қазіргі емес, болашақ ұрпақтың да алдындағы басты міндет. Жасыл қала болуға ұмтылу – Шымкенттің тұрақты дамуының негізгі қадамы. 
Тілші: Түймебай Аяжан Лениншілқызы