Шымкентте арнайы автокөліктерге жол бермеудің алдын алу мақсатында рейд өткізілді

2025 жылдың 22 тамызында Шымкент қаласында Өрт сөндіру қызметі мен Полиция департаменті бірлескен рейдтік іс-шара ұйымдастырды. Бұл шараның негізгі мақсаты – жарқылдауық маягі мен арнайы дыбыс сигналы қосылған төтенше жағдай автокөліктерінің қозғалысына кедергі жасайтын жүргізушілердің әрекеттерін анықтап, тәртіп бұзушылықтардың алдын алу болды. Қалалық полиция өкілдері атап өткендей, мұндай іс-шаралар қаладағы құқықтық тәртіпті нығайтып қана қоймай, ең бастысы, адам өмірін сақтап қалуға үлес қосады.

Рейд барысында жол-патрульдік полиция қызметі №9 мамандандырылған өрт сөндіру бөлімінің арнайы техникасын алып жүріп, қаланың орталық көшелерінде қозғалысты бақылауға алды. Инспекторлар жолда төтенше жағдай көлігімен бетпе-бет келген жүргізушілердің іс-әрекеттерін мұқият қадағалады. Жүргізушілердің басым көпшілігі түсіністік танытып, құтқарушылардың көлігін уақытылы өткізіп жіберді. Дегенмен, тәртіп сақшылары заңға бағынбаған бірқатар жүргізушілерді де анықтады. Нәтижесінде бір азаматқа қатысты әкімшілік хаттама толтырылды. Бұл – тұрғындарға жолда ұқыпты болу қажеттігін еске салатын нақты мысал.

Рейдтен кейін Шымкент қалалық Полиция департаменті арнайы бейнеүндеу жариялады. Видеода тәртіп сақшылары тұрғындарды құтқару қызметтерінің көліктеріне бөгет жасамауға шақырды. Олар атап өткендей, өрт сөндірушілер мен жедел жәрдем көліктеріне жол беру – тек заң талаптарының бірі ғана емес, ең алдымен, адамдардың өмірін сақтап қалудың басты кепілі.

Полицияның үндеуінде:
«Жолдағы әрбір секунд маңызды. Ол науқастың өмірін сақтап қалуға немесе өрттен зардап шеккен азаматтың тағдырын шешуге тікелей әсер етеді. Сондықтан жүргізушілер төтенше жағдай қызметтерінің көліктеріне кедергі келтірмей, оларды дер кезінде өткізіп жіберуі қажет. Бұл – қала тұрғындарының қауіпсіздігін қамтамасыз етудің бірден-бір жолы», – деп атап өтілді.

Өрт сөндіру қызметінің мамандары да осы пікірді қолдап, тұрғындарға үндеу жасады. Олар төтенше жағдай кезінде әрбір жүргізушінің әрекеті шешуші рөл атқаратынын айтты. «Біздің міндетіміз – адамдардың өмірін құтқару, бірақ оған кедергі болатын жағдайлар аз емес. Көбіне жүргізушілер жол бермей уақытты созады. Мұндайда бірнеше секунд кешігу – қайғылы салдарға әкелуі мүмкін», – деді өрт сөндірушілердің бірі.

Бұл рейд Шымкент тұрғындары үшін маңызды ескерту болды. Өйткені қазіргі таңда қала жолдарындағы көлік қозғалысы қарқынды, ал төтенше жағдай кезінде арнайы техниканың бөгетсіз жетуі әрбір азаматтың қауіпсіздігіне тікелей байланысты. Көлік жүргізушілерінің жауапкершілігі тек өздеріне ғана емес, басқа адамдардың тағдырына да әсер ететіні айқын.

Мұндай рейдтер Қазақстанның басқа аймақтарында да өткізіліп келеді. Мәселен, өткен жылдары Алматы мен Астанада ұқсас акциялар ұйымдастырылып, жүргізушілердің назарын осы мәселеге аудару үшін бейнероликтер мен әлеуметтік желілерде ақпараттық науқандар жүргізілді. Сол тәжірибелер көрсеткендей, тұрақты түрде жүргізілген түсіндіру жұмыстары мен рейдтер жүргізушілердің мәдениетін жақсартып, төтенше жағдай көліктеріне жол беру деңгейін арттырған.

Ал Шымкенттегі бұл шараның ерекшелігі – рейд тек қана бақылаумен шектелмей, бейнеүндеумен толықтырылды. Яғни, полиция қала тұрғындарына бейресми емес, ресми түрде ақпарат таратып, олардың санасына тікелей әсер етуді көздеді. Бұл тәсілдің тиімділігі зор. Өйткені бүгінде халық әлеуметтік желілер арқылы жаңалықтарды жылдам қабылдайды, ал бейнематериалдар ақпаратты қарапайым әрі түсінікті етіп жеткізеді.

Сарапшылардың пікірінше, мұндай іс-шаралар жүргізушілердің құқықтық мәдениетін қалыптастыруға елеулі ықпал етеді. Әсіресе жас жүргізушілер үшін бұл үлкен тәжірибе. Жолдағы әрбір әрекет – тәртіпке бағыну немесе елемеу – қоғамның қауіпсіздігіне әсер етеді. Сондықтан көлік тізгіндеген әрбір азамат өз жауапкершілігін сезінуі тиіс.

Айта кету керек, Қазақстанда жол қозғалысы ережелерін сақтамағаны үшін жауапкершілік заңмен қатаң қарастырылған. Арнайы автокөліктердің қозғалысына кедергі келтірген жүргізушілерге айыппұл салынады. Бірақ полиция өкілдерінің айтуынша, басты мақсат тек айыппұл жазалау емес, ең алдымен алдын алу. Қоғамдық санаға құтқару қызметтерінің көліктеріне жол берудің маңызын жеткізу – негізгі міндеттердің бірі болып қала береді.

Осы орайда, қала тұрғындарына тағы бір маңызды жайт ескертілді: егер жүргізуші өз көлігімен жол бермей, арнайы техниканың қозғалысына кедергі жасаса, ол тек заңды бұзған болып қана қоймайды, сонымен бірге, өз іс-әрекеті арқылы өзгенің өміріне қауіп төндіреді.