Шымкент. Тұрғын үй саясаты – бұл мемлекеттің тұрғын үй нарығын реттеу, азаматтардың тұрғын үйге қолжетімділігін қамтамасыз ету, тұрғын үй жағдайларын жақсарту және әлеуметтік саясатты жүзеге асыру бағытында қабылданған шаралар мен бағдарламалар жиынт

Тұрғын үй саясаты – бұл мемлекеттің тұрғын үй нарығын реттеу, азаматтардың тұрғын үйге қолжетімділігін қамтамасыз ету, тұрғын үй жағдайларын жақсарту және әлеуметтік саясатты жүзеге асыру бағытында қабылданған шаралар мен бағдарламалар жиынтығы. Қазақстанда тұрғын үй саясатының жүзеге асырылуы әлеуметтік-экономикалық даму, халықтың әл-ауқатын арттыру және қала мен ауылдың инфрақұрылымын дамыту мақсатында жүзеге асырылады.

1. Тұрғын үй саясатының негізгі бағыттары

Тұрғын үй саясатының бірнеше негізгі бағыттары бар:

Тұрғын үй құрылысын ынталандыру: Жаңа тұрғын үй кешендерін салу үшін мемлекеттік бағдарламалар мен жеңілдіктерді енгізу. Мысалы, құрылысқа қажетті жер телімдерін бөлу, салық жеңілдіктері, құрылыс материалдары мен технологияларына субсидиялар.
Тұрғын үйді сатып алу мен жалға алу мүмкіндіктерін арттыру: Жаңа бағдарламалар енгізу арқылы тұрғындарға қолжетімді тұрғын үй ұсыныстары. Мысалы, жеңілдетілген ипотекалық несиелер, тұрғын үй құрылыс жинақтары жүйесі.
Әлеуметтік тұрғын үй бағдарламалары: Әлеуметтік осал топтарға, жастарға, көпбалалы отбасыларға, зейнеткерлерге арналған әлеуметтік тұрғын үй құрылысын ұйымдастыру.
Тұрғын үй нарығын реттеу: Тұрғын үй бағаларын бақылау, жалға беру шарттарын реттеу, тұрғын үйді басқару ұйымдарының қызметін бақылау.

2. Тұрғын үй бағдарламаларының негізгі элементтері

Қазақстандағы тұрғын үй саясатының аясында бірнеше негізгі бағдарламалар жұмыс істейді:

«Нұрлы жер» бағдарламасы: Бұл бағдарлама тұрғын үй құрылысын дамыту, әлеуметтік тұрғын үйді салу және қолданыстағы тұрғын үйлерді жөндеуді қамтамасыз етеді. Бағдарлама шеңберінде жыл сайын мыңдаған пәтерлер салу көзделеді.
«7-20-25» бағдарламасы: Жеңілдетілген ипотекалық несиелеу бағдарламасы, мұнда азаматтар 7% мөлшерлемемен, 25 жылға ипотека ала алады. Бастапқы жарна 20%-ды құрайды.
Тұрғын үй құрылыс жинақтары: Азаматтарға тұрғын үй сатып алу үшін жинақталған қаржыға мемлекет тарапынан субсидиялар ұсынылады.

3. Тұрғын үйдің әлеуметтік аспектілері

Тұрғын үй саясатының әлеуметтік аспектілері тұрғындардың өмір сүру сапасына тікелей әсер етеді:

Әлеуметтік теңсіздік: Тұрғын үйдің қолжетімділігі мен сапасы тұрғындардың әлеуметтік жағдайын анықтайды. Тұрғын үй тапшылығы әлеуметтік теңсіздікті күшейтеді.
Тұрғындардың құқықтарын қорғау: Тұрғын үй саясаты аясында азаматтардың құқықтарын қорғау, тұрғын үйді басқару, жалдау келісімшарттарын реттеу.
Коммуналдық қызметтердің сапасы: Тұрғын үйлердегі коммуналдық қызметтердің сапасы тұрғындардың өмір сүру жағдайына әсер етеді. Тұрғын үй саясаты коммуналдық инфрақұрылымды дамытуға бағытталуы керек.

4. Экономикалық аспектілер

Тұрғын үй саясаты экономикалық аспектілерді де қамтиды:

Инвестициялар тарту: Тұрғын үй құрылысына инвестициялар тарту, құрылыс саласында жаңа жұмыс орындарын ашу.
Құрылыс материалдары өндірісі: Отандық құрылыс материалдарын қолдану, бұл отандық өндірісті қолдайды және экономиканы нығайтады.
Кәсіпкерлерді қолдау: Жеке секторды тұрғын үй құрылысында қолдау, шағын және орта бизнесті дамыту.

5. Тұрғын үй саясатының болашағы

Қазақстандағы тұрғын үй саясатының болашағы үшін бірнеше ұсыныстар:

Инновациялық технологиялар: Тұрғын үй құрылысында инновациялық шешімдерді қолдану, экологиялық таза материалдарды пайдалану.
Цифрландыру: Тұрғын үй саясатын жүзеге асыруда цифрлық платформаларды енгізу, тұрғындардың қажеттіліктерін қанағаттандыруға арналған заманауи шешімдерді әзірлеу.
Халықаралық тәжірибе: Халықаралық тәжірибені ескере отырып, тұрғын үй саясатын жетілдіру. Әлемнің басқа елдерінде қабылданған тиімді шешімдерді зерттеу.

6. Қорытынды

Қазақстанның тұрғын үй саясаты азаматтардың әлеуметтік және экономикалық жағдайын жақсартуға, тұрғын үйге қолжетімділікті арттыруға бағытталған. Тұрғын үй құрылысын дамыту, әлеуметтік тұрғын үйлерді салу, тұрғын үй нарығын реттеу арқылы мемлекет тұрғындардың өмір сүру сапасын көтеруге және әлеуметтік тұрақтылықты қамтамасыз етуге ұмтылады. Тұрғын үй саясатын жетілдіру үшін мемлекеттік бағдарламаларды жүзеге асыру, инновациялық шешімдерді енгізу және азаматтардың құқықтарын қорғау шараларын қабылдау маңызды.

Тілші: Түймебай Аяжан Лениншілқызы