Шымкент. Тұрғын үй саясаты — халықты қолжетімді және сапалы тұрғын үймен қамтамасыз етуге бағытталған мемлекеттік шаралар мен бағдарламалар жүйесі.

Тұрғын үй саясаты — халықты қолжетімді және сапалы тұрғын үймен қамтамасыз етуге бағытталған мемлекеттік шаралар мен бағдарламалар жүйесі. Бұл саясаттың мақсаты — тұрғын үй нарығын тұрақты дамыту, халықтың барлық санаттарын қолжетімді баспанамен қамтамасыз ету және тұрғын үй жағдайларын жақсарту. Қазақстанда тұрғын үй саясаты мемлекеттік бағдарламалар арқылы жүзеге асырылып, тұрғын үйге қолжетімділікті арттыру, сондай-ақ тұрғын үй-коммуналдық шаруашылықты дамытуға басымдық беріледі.

Тұрғын үй саясатының негізгі бағыттары:

1. Қолжетімді тұрғын үй бағдарламалары

    •    Мемлекет халықтың түрлі топтарына арналған арнайы тұрғын үй бағдарламаларын жүзеге асырады. Бұл бағдарламалар жас отбасыларды, көпбалалы отбасыларды, мүгедектерді және әлеуметтік аз қамтылған топтарды баспанамен қамтамасыз етуге бағытталған.
    •    Қазақстанда “Бақытты отбасы”, “7-20-25”, “Нұрлы жер” сияқты бағдарламалар бар. Бұл бағдарламалар арқылы азаматтар жеңілдетілген шарттармен тұрғын үй сатып ала алады немесе жалға алу мүмкіндігіне ие болады.

2. Тұрғын үй құрылысы

    •Елдегі тұрғын үй тапшылығын жою үшін мемлекет жаңа тұрғын үй құрылысына үлкен мән береді. Қалаларда, сондай-ақ ауылдық аймақтарда жаңа тұрғын үйлердің құрылысы белсенді жүргізілуде. Бұл халықтың тұрғын үй қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған маңызды қадам.
    •”Нұрлы жер” бағдарламасы аясында мемлекет қолжетімді тұрғын үй құрылысын қолдап, азаматтарды қолжетімді бағамен баспанамен қамтамасыз етуге басымдық береді.

3. Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылықты (ТКШ) дамыту

    •Тұрғын үй саясаты тек баспана құрылысына ғана емес, сонымен қатар тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық жүйесін жаңғыртуға бағытталған. Мемлекет тұрғын үйлерге электр энергиясы, жылу, су және басқа да коммуналдық қызметтерді тұрақты жеткізу үшін инфрақұрылымды жақсартуға үлкен мән береді.
    •    Энергия тиімділігін арттыру және тұрғын үйлердің экологиялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін тұрғын үй-коммуналдық жүйелерде жаңа технологияларды енгізу маңызды болып отыр.

4. Жалға берілетін тұрғын үйлер

    •    Жеңілдетілген шарттармен жалға берілетін тұрғын үйлер жүйесі де тұрғын үй саясатының маңызды бөлігі болып табылады. Мұндай тұрғын үйлер халықтың төмен табысты топтары үшін қолжетімді баспанаға айналады. Арендалық үйлерді жалға беру арқылы мемлекет азаматтардың тұрғын үй мәселесін уақытша шешуге мүмкіндік береді.
    •    Жалға берілетін тұрғын үйлер бағдарламалары, әсіресе, жастар мен әлеуметтік тұрғыдан осал топтар үшін үлкен қолдау көрсетеді.

5. Ипотекалық несиелендіруді дамыту

    •    Мемлекет азаматтардың тұрғын үй сатып алу мүмкіндіктерін арттыру үшін жеңілдетілген ипотекалық несиелерді ұсынады. Мысалы, “7-20-25” бағдарламасы арқылы азаматтар төмен пайыздық мөлшерлемемен ипотека ала алады.
    •Тұрғын үй саясаты ипотекалық несиелендіру жүйесін жетілдіріп, халықтың тұрғын үй сатып алуына барынша қолайлы жағдай жасауға бағытталған.

6. Әлеуметтік тұрғын үй саясаты

    •Әлеуметтік тұрғыдан осал топтар үшін арнайы тұрғын үйлер салынып, жеңілдетілген шарттармен беріледі. Әлеуметтік тұрғын үй саясаты көпбалалы отбасыларды, мүгедектерді, жетім балаларды және аз қамтылған азаматтарды қолдауға бағытталған.
    •Бұл санаттағы азаматтарға мемлекеттік қолдау арқылы тұрғын үй беру, жалға алу және сатып алу мүмкіндіктері жасалады.

7. Тұрғын үйдің қолжетімділігін арттыру

    •Мемлекет халықтың тұрғын үй жағдайын жақсарту үшін тұрғын үй бағасын тұрақтандыру және төмендету шараларын қолға алады. Қолжетімді баспананы ұсыну арқылы халықтың өмір сүру деңгейін арттыру негізгі мақсаттардың бірі болып табылады.
    •Халықтың баспананы жалға алу мүмкіндігін кеңейту, сондай-ақ тұрғын үй сатып алуға арналған ипотекалық бағдарламаларды қолжетімді ету арқылы тұрғын үйге қолжетімділікті қамтамасыз етуге тырысады.

Тұрғын үй саясатының негізгі нәтижелері:

    •Тұрғын үй құрылысының қарқыны артады: Жыл сайын жаңа тұрғын үйлер салынып, халықтың тұрғын үйге деген қажеттіліктері қанағаттандырылады.
    •Әлеуметтік топтарды қолдау күшейеді: Әлеуметтік осал топтар үшін тұрғын үй алу мүмкіндіктері артады.
    •Коммуналдық қызметтер жақсарады: Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық инфрақұрылымы жаңғыртылып, халыққа көрсетілетін коммуналдық қызметтердің сапасы артады.
    •Ипотекалық несиелер қолжетімді болады: Жеңілдетілген ипотекалық бағдарламалар арқылы тұрғын үй сатып алу мүмкіндіктері кеңейеді.

Қазақстанның тұрғын үй саясатының негізгі мақсаты — халықтың тұрғын үй жағдайын жақсартып, қолжетімді баспанаға ие болуын қамтамасыз ету. Мемлекет бұл салада әртүрлі бағдарламаларды жүзеге асыру арқылы тұрғындарға қолдау көрсетіп, олардың әлеуметтік және экономикалық тұрақтылығына үлес қосып келеді.

Тілші: Түймебай Аяжан Лениншілқызы