Шымкент. Ауыз сумен қамту – халықтың өмір сүру сапасын жақсартудағы басты факторлардың бірі.

Ауыз сумен қамту – халықтың өмір сүру сапасын жақсартудағы басты факторлардың бірі. Қазақстанда ауыз сумен қамтамасыз ету мәселесі өзекті болып саналады, себебі елдің әртүрлі аймақтарындағы су ресурстарына қолжетімділік деңгейі әркелкі. Қалалар мен ауылдар арасындағы инфрақұрылымдық алшақтық, су ресурстарының ластануы, ескірген су жүйелері – ауыз сумен қамтудағы негізгі қиындықтар болып табылады.

Қазақстандағы ауыз сумен қамту мәселелері
    1.    Аймақтық дисбаланс: Қазақстанның кейбір өңірлері, әсіресе ауылдық аймақтар, ауыз сумен қамтуда айтарлықтай қиындықтарға тап болып отыр. Ауыл тұрғындарының көбі құдықтардан, өзендерден немесе тасымалданатын судан тәуелді.
    2.    Судың сапасы: Кейбір өңірлерде, әсіресе экологиялық проблемалары бар аймақтарда, судың сапасы нормативтерге сай келмейді. Бұл халықтың денсаулығына қауіп төндіруде, себебі лас су ішек-қарын ауруларының, түрлі жұқпалы аурулардың таралуына себеп болуы мүмкін.
    3.    Ескірген инфрақұрылым: Қазақстандағы су жүйелерінің көп бөлігі өткен ғасырда салынған және олардың көбі тозған. Бұл су жоғалтуға және сумен қамту сапасының төмендеуіне алып келеді.
    4.    Судың жетіспеушілігі: Кейбір аймақтарда тұщы су ресурстары шектеулі, ал кейбір аудандар өзендер мен көлдердің трансшекаралық су ағындарына тәуелді.
Қазақстанда ауыз сумен қамту мәселесін шешу үшін бірнеше ұлттық бағдарламалар қабылданған. Олардың мақсаты – халықты сапалы ауыз сумен қамтамасыз ету, су инфрақұрылымын жаңғырту және суды ұтымды пайдалану.
    1.    “Ауыз су” және “Өңірлерді дамыту” бағдарламалары: Бұл мемлекеттік бағдарламалар ауыз сумен қамтамасыз етуді жақсартуға бағытталған. Олардың аясында ауылдық және қалалық жерлерде жаңа су жүйелері салынып, ескірген инфрақұрылым жаңартылуда.
    2.    Су ресурстарын тиімді басқару: Су көздерін сақтау және суды тиімді пайдалану мақсатында үнемдеу технологиялары, жаңа ирригациялық жүйелер енгізіліп, су ресурстарын қорғау бойынша шаралар қабылдануда.
    3.    Су инфрақұрылымын цифрландыру: Су ресурстарын басқаруды оңтайландыру мақсатында заманауи цифрлық технологиялар енгізілуде. Бұл су шығынын азайтуға және судың сапасын бақылауға мүмкіндік береді.
    4.    Экологиялық шаралар: Су көздерін ластанудан қорғау, өнеркәсіптік кәсіпорындардың суды ластауының алдын алу мақсатында экологиялық бақылау күшейтілуде.

Қорытынды
Ауыз сумен қамту – халықтың денсаулығы мен тұрмыс жағдайына тікелей әсер ететін маңызды мәселе. Қазақстанда бұл мәселені шешу үшін бірқатар бағдарламалар іске асырылып жатыр. Мемлекеттік қолдау мен инфрақұрылымдық реформалар арқылы тұрғындарды сапалы ауыз сумен қамтамасыз ету деңгейін арттыру көзделген.

Тілші: Кенжебаева Гаухар Жақыпқызы