Шымкент. Әлеуметтік және экономикалық даму дегеніміз – адамдардың өмір сүру деңгейін арттырып, экономиканың тұрақты өсуін қамтамасыз етуге бағытталған шаралар.

Әлеуметтік және экономикалық даму дегеніміз – адамдардың өмір сүру деңгейін арттырып, экономиканың тұрақты өсуін қамтамасыз етуге бағытталған шаралар. Бұның мақсаты – халықтың тұрмыс жағдайын жақсарту, жұмыс орындарын ашу, ел экономикасының тұрақтылығын сақтау, қоғамдағы теңсіздікті азайту және қоғам мүшелерінің қажеттіліктерін қанағаттандыру. Осы бағыттағы жұмыстардың нәтижесінде халықтың әл-ауқаты жақсарып, елдің жалпы даму көрсеткіштері артады. Тұрақты экономикалық өсу мен әлеуметтік жағдайды жақсарту әр мемлекеттің алға қойған ең басты міндеті деп айтуға болады.

Экономикалық даму бағытындағы қызмет

Экономикалық даму – бұл тек сандық көрсеткіштер ғана емес, сонымен қатар, жалпы қоғамның экономикалық тұрақтылығына, әр азаматтың өмір сүру сапасына әсер ететін маңызды бағыт. Экономиканың өсуі үшін мемлекет түрлі реформалар жүргізіп, бизнеске қолайлы жағдайлар жасап, халықты жұмыспен қамту мәселесін шешеді. Әлеуметтік-экономикалық дамуда шағын және орта бизнесті қолдау маңызды рөл атқарады. Себебі, шағын бизнес ел экономикасының негізі болып саналады, сондықтан мемлекет салық жеңілдіктері, төмен пайыздық несие, гранттар арқылы кәсіпкерлерге қолдау көрсетеді.

Осы орайда ауыл шаруашылығын дамыту да – экономикалық тұрақтылыққа жетудің маңызды жолы. Ауыл шаруашылығы саласында жұмыс орындары ашылып, ауыл тұрғындарының жағдайы жақсарады. Әрі бұл сала тек ішкі нарықты қамтып қана қоймай, экспорт арқылы ел экономикасын көтеруге мүмкіндік береді. Мысалы, Қазақстанның табиғи өнімдерін шетелге шығару арқылы мемлекеттің табысы артып, халықтың әл-ауқаты жақсарады.

Сонымен қатар, экономиканың дамуына инвестиция тарту ерекше әсер етеді. Елге шетелдік және отандық инвестициялар тарту арқылы жаңа зауыттар, фабрикалар салынып, халық үшін жаңа жұмыс орындары ашылады. Мемлекет осы бағытта салық жеңілдіктерін, қажетті инфрақұрылымдарды дамытып, қолдау көрсетеді. Бұл өз кезегінде экономикалық өсуге оң ықпал етеді. Инвестициялар елімізде өндірісті кеңейтіп қана қоймай, технологиялық жаңалықтарды енгізуге де мүмкіндік береді.

Әлеуметтік даму бағытындағы қызмет

Әлеуметтік даму – халықтың денсаулығын сақтау, білім алу мүмкіндіктерін арттыру, тұрғын үймен қамтамасыз ету, әлеуметтік қорғау және басқа да бағыттарды қамтиды. Әлеуметтік саладағы даму көрсеткіштері жоғары болған сайын, қоғамда тұрақтылық пен бейбітшілік орнайды, адамдар өз болашағына сеніммен қарай бастайды.

Мемлекет халықтың денсаулығын қорғауға, медициналық қызмет көрсету сапасын арттыруға көп көңіл бөледі. Заманауи медициналық жабдықтармен қамтамасыз ету, дәрігерлердің кәсіби біліктілігін арттыру, медициналық қызметтің қолжетімділігін қамтамасыз ету – халықтың денсаулығын жақсартудағы негізгі қадамдар. Бұл бағытта мемлекеттің қаржылық қолдауы арқасында ауылдық жерлерге де медициналық қызмет көрсетудің сапасын арттыру көзделеді. Мысалы, мобильді емханалар, телемедицина арқылы ауылдағы тұрғындарға медициналық қызмет қолжетімді болуда.

Әлеуметтік даму саласындағы тағы бір маңызды бағыт – білім беру. Білім беруді дамыту арқылы болашақ ұрпақтың сапалы білім алып, жақсы маман болып шығуына жол ашылады. Мемлекет оқу орындарын заманауи құралдармен жабдықтап, оқытушылардың біліктілігін арттыруға көңіл бөледі. Соңғы жылдары қашықтан оқу, онлайн курстар арқылы білім беру әдістері кеңейіп келеді. Әрбір азаматтың білім алуына бірдей мүмкіндік беретін жағдай жасау – әлеуметтік дамудағы негізгі міндеттердің бірі.

Сонымен қатар, халықты тұрғын үймен қамтамасыз ету де әлеуметтік дамудың негізгі бөлігі. Мемлекет тұрғын үй салу, оны қолжетімді бағамен халыққа ұсыну үшін түрлі бағдарламалар жасайды. Жастарға, жас отбасыларға, көпбалалы отбасыларға арналған тұрғын үй бағдарламалары халықтың баспана мәселесін шешуге бағытталған. Тұрғын үймен қамтамасыз ету арқылы мемлекет адамдардың өмір сапасын жақсартуды көздейді.

Әлеуметтік теңдік пен әділдік

Әлеуметтік теңдік – қоғамдағы әрбір адамның құқықтары мен мүмкіндіктерінің тең болуын қамтамасыз ету. Әлеуметтік теңдік болмаса, қоғамда келеңсіз жағдайлар, наразылықтар орын алуы мүмкін. Осыған байланысты мемлекет әлеуметтік саясатты жүзеге асырып, халықтың әлсіз топтарын қорғауға бағытталған бағдарламаларды енгізіп отырады. Мысалы, зейнеткерлерге, мүмкіндігі шектеулі жандарға, жалғызбасты аналарға және көпбалалы отбасыларға арналған жеңілдіктер мен көмектер бар.

Әділдік принципі де әлеуметтік дамудың негізі болып табылады. Қоғамда әділдік болмаса, адамдар арасындағы сенім азайып, елдің тұрақтылығы бұзылуы мүмкін. Сондықтан, мемлекет әділ әлеуметтік саясат жүргізіп, қоғамдағы теңсіздікті азайтуға тырысады. Әділдік арқылы адамдар өздерін қоғамның толыққанды мүшесі ретінде сезінеді, ал бұл өз кезегінде елдің дамуына септігін тигізеді.

Тұрақты даму жолында

Әлеуметтік және экономикалық даму – бір-бірімен тығыз байланысты. Егер экономикалық өсім болса, халықтың әл-ауқаты жақсарады, ал әлеуметтік жағдай жақсарса, адамдардың экономикалық белсенділігі артады. Мемлекет үшін тұрақты даму жолында осы екі бағытты тең ұстау маңызды. Әлеуметтік және экономикалық даму – елдің болашағына салынған инвестиция деп айтуға болады. Экономикалық дамудың нәтижесінде халықтың табысы артады, жұмыс орындары көбейеді, ал әлеуметтік дамудың арқасында әрбір азамат сапалы білім алып, денсаулығын сақтап, өз құқығын толық пайдалана алады.

Тұрақты дамуға қол жеткізу үшін мемлекет осы бағыттағы жұмыстарды үнемі жетілдіріп, қоғамдағы өзгерістерге бейімделіп отыруы қажет. Жаңа технологияларды енгізу, инновацияларды қолдану, экологиялық мәселелерді шешу – осының бәрі де тұрақты даму үшін қажет қадамдар.

Қорытындылай келе

Әлеуметтік және экономикалық даму – қоғамның негізгі тірегі. Егер біз әлеуметтік мәселелерді шешіп, экономиканы тұрақты дамытсақ, еліміздің болашағы жарқын болады. Әр азамат өз мүмкіндіктерін жүзеге асырып, өз әлеуетін дамыта алатын жағдай жасалса, қоғамның әрбір мүшесі өз өміріне қанағаттанып, болашаққа сеніммен қарайды. Осы жолда әрбір азаматтың рөлі маңызды, себебі әрқайсымыз ел дамуына өз үлесімізді қоса аламыз.

Тілші: Түймебай Аяжан Лениншілқызы