Шымкент. Қазақстанда цифрландыру: ел дамуының негізгі бағыттарының бірі

Қазақстанда цифрландыру елдің экономикалық дамуы мен халықтың өмір сүру сапасын жақсартуға бағытталған басты стратегиялық мақсаттардың бірі болып табылады. “Цифрлық Қазақстан” мемлекеттік бағдарламасы аясында елімізде цифрлық инфрақұрылымды дамыту, мемлекеттік қызметтерді автоматтандыру, халықтың цифрлық сауаттылығын арттыру және экономиканы цифрлық трансформациялау бойынша бірқатар шаралар жүзеге асырылып келеді.

  Цифрландыру 7 бағыттан тұрады:
    1.    Мемлекеттік қызметтерді цифрландыру: Қазақстанда мемлекеттік қызметтердің басым көпшілігі электрондық форматқа ауыстырылды. Egov.kz порталы және eGov mobile қосымшасы арқылы азаматтар көптеген мемлекеттік қызметтерді онлайн түрде ала алады. Бұл кезек күтуді азайтып, халыққа қызмет көрсету процесін айтарлықтай жеңілдетті.
    2.    Цифрлық инфрақұрылым: Ауылдық және қалалық аймақтарды сапалы интернетпен қамтамасыз ету – цифрландырудың маңызды бөлігі. Қазақстанда кең жолақты интернет желісін кеңейту, 4G желісін дамыту, ал болашақта 5G технологиясын енгізу бойынша жұмыстар жүргізілуде. Бұл шаралар цифрлық қызметтерді баршаға қолжетімді етуге мүмкіндік береді.
    3.    Экономиканың цифрлық трансформациясы: Қазақстанның экономикасын цифрландыру арқылы өндіріс, ауыл шаруашылығы, қаржы және логистика салаларында инновациялық шешімдерді енгізуге жол ашылды. Мысалы, “ақылды” ауыл шаруашылығы, автоматтандырылған өндіріс орындары, цифрлық банкинг сияқты технологиялар өнімділікті арттыруға ықпал етеді.
    4.    Білім беру және цифрлық сауаттылық: Халықтың цифрлық сауаттылығын арттыру үшін әртүрлі білім беру бағдарламалары жүзеге асырылып, мектептер мен университеттерде цифрлық пәндер енгізілуде. Онлайн оқыту платформалары мен электрондық кітапханалар арқылы білім алу мүмкіндігі кеңейіп, жастар жаңа технологияларды меңгеруде.
    5.    Киберқауіпсіздік: Цифрландыру процесінің қарқынды дамуы киберқауіпсіздік шараларын күшейтуді талап етеді. Мемлекеттік және жеке секторда ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін киберқорғаныс жүйелері мен шаралары енгізілуде.
    6.    “Ақылды қала” технологиялары: Нұр-Сұлтан, Алматы және басқа да ірі қалаларда “Smart City” жобалары іске асырылуда. Бұл жобалар қала инфрақұрылымын тиімді басқару, көлік жүйелерін оңтайландыру, қоғамдық қауіпсіздікті жақсарту және ресурстарды үнемдеу мақсатында енгізіледі.
    7.    Қолма-қол ақшасыз төлемдер: Қолма-қол ақшасыз төлемдер жүйесі елдегі цифрлық экономиканың бір бөлшегіне айналды. Электронды банкинг, мобильді төлем жүйелері мен QR-код арқылы төлем жасау әдістері кеңінен қолданысқа еніп, халықтың қаржылық сауаттылығы артуда.

Әрине, цифрландырудың өзіңндік артықшылықтары мен қиындықтары болады. 

 Артықшылықтары:
    Халыққа қызмет көрсетуді жеңілдету және уақыт үнемдеу.
    Экономиканы тиімді басқару, өнімділікті арттыру және шығындарды азайту.
    Жаңа жұмыс орындарын ашу және еңбек нарығына жаңа мамандықтарды енгізу.
    Білім беру және медицина сапасын жақсарту, ауылдық жерлерге қолжетімділікті арттыру.

Цифрландырудың қиындықтары:
    Ауылдық аймақтарда интернетке қолжетімділіктің жеткіліксіздігі.
    Киберқауіпсіздік шараларын күшейту қажеттілігі.
    Халықтың цифрлық сауаттылық деңгейінің төмендігі.
    Цифрлық инфрақұрылымға қажетті мамандардың жетіспеушілігі.

Қорытынды: Қазақстанда цифрландырудың қарқынды дамуы елдің әлемдік нарықта бәсекеге қабілеттілігін арттырып, азаматтарға қолайлы әрі қауіпсіз орта қалыптастыруға ықпал етеді. Бұл мақсатта “Цифрлық Қазақстан” бағдарламасы аясында мемлекет пен бизнес секторының бірлескен жұмысы маңызды рөл атқарады.

Тілші: Кенжебаева Гаухар Жақыпқызы