Шымкент. Цифрландыру – Қазақстанның заманауи дамуының негізі

 Цифрландыру саласы – қазіргі заманғы экономикалық, әлеуметтік және мемлекеттік жүйелерді жаңғыртудың басты бағыттарының бірі. Қазақстанда цифрландыру саласы халықтың өмір сапасын арттыру, мемлекеттік қызметтерді оңтайландыру, экономиканы цифрландыру және қоғамдық қауіпсіздікті жақсарту мақсатында кеңінен енгізілуде. Бұл сала барлық маңызды бағыттарда сандық технологияларды пайдалану арқылы тиімділікті арттыруға және ресурстарды үнемдеуге ықпал етеді.

  Мемлекеттік қызметтерді цифрландыру-электронды үкімет жүйесі арқылы көптеген мемлекеттік қызметтерді халыққа онлайн түрде қолжетімді ету. Қазақстанда eGov.kz порталы мен eGov Mobile қосымшасы мемлекеттік қызметтерді цифрлық форматта ұсынады. Азаматтарға қажетті құжаттар мен анықтамаларды электронды түрде алу уақытты үнемдеп, мемлекеттік органдардың жұмысын жеңілдетеді.

  Экономиканы цифрлық түрлендіру – өндірістік процестерді автоматтандыру, жасанды интеллект (AI), үлкен деректер (Big Data), бұлтты технологиялар және заттар интернеті (IoT) сияқты заманауи шешімдерді енгізу арқылы кәсіпорындардың бәсекеге қабілеттілігін арттыру. Мысалы, өнеркәсіп саласында цифрлық технологиялар өндірістің тиімділігін жоғарылатып, шығындарды азайтады. Қашықтан білім беру жүйелерін дамыту, онлайн курстар, электронды кітаптар және цифрлық білім беру платформалары білім алуды икемді және қолжетімді етеді. Қазақстанда білім беру саласында цифрлық контент жасау, қашықтан оқыту платформалары мен электронды кітапханалар іске қосылды.
 
  Қалалардың инфрақұрылымын цифрландыру, көлік қозғалысын басқару, қоғамдық қауіпсіздік, экология және ресурстарды үнемдеу салаларында цифрлық шешімдер енгізу. Мысалы, бейнебақылау жүйелері, интеллектуалды көлік жүйелері және ақылды жарықтандыру технологиялары арқылы ірі қалаларда қауіпсіздік пен өмір сүру сапасы жақсарады.
Цифрландыру процесімен бірге киберқауіпсіздік мәселесі маңызды болып отыр. Деректердің құпиялығын сақтау, ақпараттық жүйелерді қорғау, кибершабуылдардан қорғану шараларын жетілдіру арқылы мемлекеттің цифрлық қауіпсіздігін қамтамасыз ету қолға алынды.

  Цифрландыру саласының артықшылықтары:
Процестерді жеделдету және оңтайландыру: Сандық технологиялар арқылы процестердің орындалу уақыты қысқарып, мемлекеттік және жеке сектордың қызметтері оңтайландырылады.
Экономикалық тиімділік: Өндіріс орындары мен мемлекеттік мекемелерде цифрландыру арқылы шығындарды азайту және өнімділікті арттыру мүмкін болады.
Қызмет көрсету сапасын арттыру: Электрондық қызметтер халыққа қолжетімділікті арттырып, уақытты үнемдеуге мүмкіндік береді.
Өмір сапасын жақсарту: Цифрлық шешімдер арқылы тұрғындар үшін жайлы жағдайлар жасалып, өмір сапасы көтеріледі.

  Қазақстандағы цифрландыру саласын дамыту мәселелеріне:
1.    Инфрақұрылым тапшылығы: Әсіресе ауылдық жерлерде интернеттің қолжетімділігі төмен, бұл цифрлық қызметтерге қолжетімділікті шектейді.
2.    Кадр жетіспеушілігі: IT саласында білікті мамандардың тапшылығы цифрлық жобалардың сапалы жүзеге асуына кері әсер етеді.
3.    Қаржыландыру мәселелері: Цифрлық жобаларға қажетті қаржылық ресурстардың жеткіліксіздігі, әсіресе шағын және орта кәсіпорындар үшін, даму қарқынын тежейді.
4.    Киберқауіпсіздік қаупі: Цифрландырумен бірге киберқауіптер мен шабуылдар саны артып келеді, бұл ақпараттық қауіпсіздікті күшейтуді талап етеді.

  Қазақстан цифрлық трансформацияны жалғастыра отырып, халықтың әл-ауқатын арттыруға, экономикалық тиімділікті жоғарылатуға және заманауи технологияларды енгізуге ұмтылуда. Жасанды интеллект, блокчейн, үлкен деректерді өңдеу, 5G технологиясы және заттар интернеті сияқты жаңа технологияларды пайдалану арқылы цифрландыру саласын одан әрі дамыту жоспарлануда. Бұл қадамдар Қазақстанды заманауи цифрлық экономиканы құруға және елдің халықаралық бәсекеге қабілеттілігін арттыруға жақындатады.

Тілші: Кенжебаева Гаухар Жақыпқызы