Түркістан облысы. Алкоголь және шылымға қарсы күрес – тек үкіметтің немесе денсаулық сақтау мекемелерінің емес, жалпы қоғамның міндеті.

Бүгінде алкоголь мен шылым шегудің зияны туралы айтылса да, олардың алдын алу өзекті мәселе болып қала береді. Бұл әдеттер адам денсаулығына, отбасы жағдайына және қоғамға кері әсерін тигізеді. Алкоголь ішімдік пен шылым шегу көптеген аурулардың, тіпті өлім жағдайларының негізгі себепшісі. Сондықтан бұл мәселеге қарсы күрес үкімет, денсаулық сақтау мекемелері мен қоғам тарапынан кешенді шараларды қажет етеді. Қазақстанда бұл бағытта бірнеше нақты қадамдар жасалып жатыр:

    1.    Құқықтық шектеулер енгізу: Қазақстанда алкоголь мен темекі өнімдерін кәмелетке толмағандарға сатуға қатаң тыйым салынған. Сонымен қатар, бұл өнімдерді белгілі бір уақыттарда, әсіресе түнгі уақытта сатуға шектеулер бар. Және де шылым шегуге арнайы белгіленген аймақтардан тыс жерде шеккендерге айыппұл салынады.
    2.    Акциздерді көбейту арқылы бағаны өсіру: Алкоголь және темекі өнімдеріне акциздерді жоғарылату арқылы олардың бағасын қымбаттату тиімді тәсілдердің бірі болып табылады. Баға өскен сайын, тұтынушылар бұл өнімдерге жұмсалатын қаражатын азайтып, тұтынуды төмендетеді.
    3.    Ақпараттық және түсіндіру жұмыстары: Денсаулық сақтау мекемелері зиянды әдеттердің ағзаға тигізетін кері әсерлерін насихаттайтын бейнероликтер, баннерлер және түрлі жарнамалық материалдар арқылы халықты хабардар етеді. Әсіресе жастарға бұл тақырыпта кеңес беру, дұрыс бағыт көрсету маңызды. Теледидар, интернет және әлеуметтік желілерде арнайы бейнебаяндар мен ақпараттық материалдар көрсетіледі.
    4.    Салауатты өмір салтын қалыптастыруды насихаттау: Жастарды спортқа, өнерге және басқа пайдалы істерге тарту арқылы олардың зиянды әдеттерге тәуелді болмауына жағдай жасалады. Мектептер мен жоғары оқу орындарында салауатты өмір салтын насихаттау бойынша іс-шаралар өткізіліп, түрлі спорттық жарыстар ұйымдастырылады. Мұндай шаралар жастардың денсаулығын жақсартуға және белсенді өмір сүруге ынталандырады.
    5.    Емдік және психологиялық көмек көрсету: Алкоголь және шылым шегуден арылғысы келетіндер үшін арнаулы орталықтар мен бағдарламалар бар. Бұл орталықтарда психологтар мен наркологтар жеке көмек көрсетеді. Олар адамды бұл зиянды әдеттерден құтылуға қолдау білдіріп, қажетті емдік процедуралар мен кеңестер ұсынады.
    6.    Мектептер мен университеттерде білім беру бағдарламаларын енгізу: Балалар мен жасөспірімдер арасында зиянды әдеттердің зияны туралы кең көлемде түсіндіру жұмыстары жүргізіледі. Мектептерде денсаулық сабақтары, сынып сағаттары өткізіліп, арнайы бейнематериалдар көрсетіледі. Мұндай сабақтар арқылы жасөспірімдер зиянды әдеттерден аулақ болудың маңыздылығын түсінеді.
    7.    Қоғамдық қолдауды арттыру: Бүкіл қоғам зиянды әдеттерге қарсы тұрып, дұрыс өмір салтын ұстану арқылы үлгі көрсету маңызды. Бұл жерде ата-аналар балаларымен ашық сөйлесіп, оларға дұрыс бағыт беруі керек. Қоғамдық ұйымдар мен белсенділер шылым шегу мен ішімдіктің зияны туралы түсіндіру жұмыстарын жүргізіп, халық арасында салауатты өмір салтын ұстану мәдениетін қалыптастырады.
    8.    Еріктілердің рөлі: Ерікті ұйымдар, қоғамдық қорлар, жастар ұйымдары алкоголь мен шылымға қарсы түрлі шараларды ұйымдастырады. Олар әлеуметтік жобаларды іске асырып, жастармен жұмыс істеуге, олардың бос уақытын тиімді өткізуге көмектеседі. Бұл да жастар арасында зиянды әдеттердің таралуын азайтуға өз үлесін қосады.

Алкоголь және шылымға қарсы күрес – тек үкіметтің немесе денсаулық сақтау мекемелерінің емес, жалпы қоғамның міндеті. Әрбір адам өз денсаулығын сақтау үшін зиянды әдеттерден аулақ болуды таңдаса, қоғам да біртіндеп бұл мәселені жеңеді.

Тілші: Түймебай Аяжан Лениншілқызы