Қазақстан цифрландыру арқылы болашағын жаңғыртуға бағыт алды.

Цифрландыру – бұл қоғамның барлық салаларында ақпараттық технологиялар мен сандық шешімдерді енгізу процесі. Қазақстанда цифрландыру қоғам өмірінің әр қырын қамтып, тұрғындардың күнделікті өмірін жеңілдетуге, мемлекеттік қызметтердің тиімділігін арттыруға және экономиканы жаңа деңгейге көтеруге бағытталған. Осылайша, цифрландыру еліміздің бәсекеге қабілеттілігін арттырып, тұрақты дамуға жол ашады.

Цифрландырудың негізгі мақсаттары

Цифрландырудың басты мақсаты – халықтың өмір сапасын жақсарту, мемлекеттік басқаруды оңайлату және экономикаға серпін беру. Қазақстанда қабылданған «Цифрлы Қазақстан» бағдарламасы осы мақсаттарға жетуді көздейді. Оның шеңберінде сандық технологиялар арқылы білім беру, денсаулық сақтау, ауыл шаруашылығы және өндіріс салаларын жаңғырту жоспарланған. Бұл Қазақстанның әлемдік аренада бәсекеге қабілеттілігін күшейту үшін маңызды қадам болып табылады.

Цифрландырудың негізгі бағыттары

1. Мемлекеттік қызметтерді цифрландыру
Цифрлық технологияларды мемлекеттік басқару жүйесіне енгізу арқылы көптеген қызметтер онлайн форматта қолжетімді болды. Бұл азаматтарға уақыт үнемдеуге және мемлекеттік органдармен байланысын оңайлатуға мүмкіндік береді. Электрондық үкімет (eGov.kz) порталы арқылы қазақстандықтар көптеген құжаттарды онлайн түрде рәсімдеп, түрлі қызметтерді пайдалана алады. Сонымен қатар, халыққа қызмет көрсету орталықтарында электронды кезек жүйесі енгізіліп, қызмет көрсету сапасы жақсарып келеді.

2. Экономиканы цифрландыру
Экономикалық процестерді цифрландыру Қазақстанда тиімділікті арттыруға және шығындарды азайтуға көмектеседі. Мысалы, өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығында автоматтандырылған жүйелер мен роботталған техника қолданылады, бұл өнімділікті арттыруға және адами қателіктерді азайтуға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, Қазақстан цифрлық экономиканы дамыту мақсатында инновациялық стартаптарды қолдауға үлкен көңіл бөлуде. Әсіресе, IT саласында кәсіпкерлікті дамыту үшін қаржыландыру және қолдау бағдарламалары жасалуда.

3. Білім беру мен денсаулық сақтау салаларын цифрландыру
Білім беру мен денсаулық сақтау салаларында цифрландыру сапалы қызмет көрсетуді қамтамасыз етеді. Мысалы, білім беру жүйесінде цифрлық білім беру платформалары кеңінен қолданылып, оқушылар мен студенттер қашықтан білім алу мүмкіндігіне ие болуда. Денсаулық сақтау саласында медициналық мәліметтер электронды жүйелерде сақталады, бұл дәрігерлерге пациенттер туралы мәліметтерді жылдам алуына көмектеседі.

Қазақстанның цифрлық экономикасының дамуы

Қазақстанда цифрлық экономика – елдің экономикалық дамуының стратегиялық бағыты. Осыған байланысты елдің барлық аймақтарында жаңа технологияларды қолдану арқылы өндірістің тиімділігін арттыру, кәсіпкерлерге жаңа мүмкіндіктер ашу көзделген. Электрондық коммерция, блокчейн, үлкен деректер (big data) және жасанды интеллект (AI) секілді технологиялар экономикада белсенді түрде қолданысқа еніп келеді.

Электрондық коммерцияның өсуі
COVID-19 пандемиясы кезінде электрондық коммерция қарқынды дамыды. Қазір қазақстандықтар интернет арқылы тауар сатып алуды кеңінен қолданады. Бұл экономиканы цифрландырудың тағы бір көрінісі болып табылады. Электрондық коммерцияның артуы логистика, төлем жүйелері және клиенттерге қызмет көрсету салаларының дамуына әсер етуде.

Үлкен деректерді қолдану
Үлкен деректерді талдау – бизнесте және мемлекеттік басқаруда шешім қабылдаудың тиімді әдістерінің бірі. Қазақстанда үлкен деректерді талдау арқылы мемлекеттік басқару жүйесінде және бизнес-саласында маңызды шешімдер қабылданады. Бұл әдіс арқылы мекемелер өз қызметін тиімдірек жоспарлап, әлеуетті проблемаларды алдын-ала болжай алады.

Цифрлық инфрақұрылымды дамыту

Цифрландыруды дамыту үшін елде сандық инфрақұрылымды жетілдіру маңызды. Осыған байланысты интернет желісін бүкіл ел бойынша кеңейту жұмыстары жүргізіліп жатыр. Қазақстанның шалғай ауылдарында интернетке қолжетімділікті арттыру мақсатында түрлі жобалар қолға алынуда. Бұл ауыл тұрғындарының да цифрлық қызметтерге қол жеткізуіне жағдай жасайды. Интернет инфрақұрылымын дамыту арқылы әрбір азаматқа сандық әлемнің артықшылықтарын ұсынуға мүмкіндік бар.

Жылдамдық және қауіпсіздік
Цифрландырудың дамуы интернет жылдамдығы мен ақпараттық қауіпсіздікке тікелей байланысты. Қазақстанда интернет жылдамдығын арттыру және киберқауіпсіздік шараларын күшейту бойынша арнайы бағдарламалар іске асырылуда. Киберқауіпсіздік – цифрландырудың маңызды элементі. Мемлекет мәліметтерді қорғау және жеке ақпараттарды сақтауды қамтамасыз ету мақсатында түрлі шаралар қабылдауда.

Болашаққа көзқарас

Қазақстан цифрландыру арқылы болашағын жаңғыртуға бағыт алды. Жаңа технологияларды енгізу арқасында елдің экономикасы, білім беру және денсаулық сақтау жүйелері тұрақты дамуға бет алды. Әсіресе, жас ұрпақ үшін цифрландыру – заманауи әлемде өмір сүруге қажетті дағдыларды дамытуға мүмкіндік береді. Қазақстанның стратегиялық бағыттарының бірі – «ақылды» қалаларды дамыту. Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент сияқты ірі қалаларда «ақылды» көлік жүйесі, коммуналдық қызметтерді басқару және қауіпсіздік шаралары енгізілуде. Бұл қала тұрғындарына қолайлы орта құрып, олардың өмірін жеңілдетеді.

Тілші: Түймебай Аяжан Лениншілқызы