Қазақстандағы отбасылық және гендерлік саясат

Отбасылық және гендерлік саясат – бұл қоғамдағы отбасы құрылымын қорғау, дамыту және гендерлік теңдікті қамтамасыз ету мақсатында қабылданған шаралар мен бағдарламалар жүйесі. Бұл саясаттың негізгі мақсаты – отбасы мен қоғам арасындағы байланыстарды нығайту, әйелдер мен ерлердің тең құқықтарын қамтамасыз ету, қоғамда гендерлік стереотиптерді жою, сондай-ақ отбасы мен жұмыс арасындағы тепе-теңдікті сақтау.

Отбасылық саясат

Отбасылық саясат – отбасының қоғамдағы маңызды рөлін тануды білдіреді. Бұл саясаттың мақсаты – отбасылық өмірдің сапасын арттыру, отбасы мүшелерінің құқықтарын қорғау, отбасы қатынастарын нығайту және отбасы жағдайына байланысты барлық мүмкіндіктерді кеңейту. Қазақстанда отбасы мен балаларға арналған арнайы мемлекеттік бағдарламалар қабылданып, отбасы құндылықтарын қорғауға бағытталған заңдар қабылдануда.

Отбасылық саясаттың басты бағыттары:

    1.    Отбасылық қолдау шаралары:
Бұл мемлекет тарапынан отбасыға қажетті әлеуметтік қолдау көрсету. Мысалы, көп балалы отбасыларға жәрдемақы беру, ана мен бала денсаулығын сақтау, балабақша мен мектептерде орындармен қамтамасыз ету және т.б.
    2.    Отбасындағы зорлық-зомбылыққа қарсы күрес:
Отбасылық зорлық-зомбылықтың алдын алу мақсатында мемлекеттік бағдарламалар жүзеге асырылуда. Құқық қорғаушы органдардың, әлеуметтік қызметтер мен денсаулық сақтау жүйелерінің бірігіп жұмыс істеуі маңызды.
    3.    Ана мен баланы қорғау:
Ана мен баланы қорғау – отбасы саясатының ең маңызды бөліктерінің бірі. Бұл денсаулық сақтау жүйесі, білім беру саласы және әлеуметтік қызмет көрсету арқылы жүзеге асырылады. Мысалы, ана мен балаға арналған тегін медициналық қызметтер мен әлеуметтік көмек көрсету.

Гендерлік саясат

Гендерлік саясаттың мақсаты – әйелдер мен ерлердің құқықтық теңдігін қамтамасыз ету және гендерлік теңсіздікке қарсы күресу. Гендерлік теңдік – бұл әйелдер мен ерлерге тең мүмкіндіктер мен құқықтар беру деген сөз. Қазақстанда гендерлік саясат әйелдердің қоғамдағы, экономикадағы және саясаттағы рөлін арттыруға бағытталған.

Гендерлік саясаттың басты бағыттары:

    1.    Гендерлік теңдікті қамтамасыз ету:
Бұл әйелдер мен ерлердің әлеуметтік, саяси, экономикалық құқықтары мен мүмкіндіктері бойынша теңестіруді білдіреді. Әсіресе, әйелдерге арналған жұмыс орындары мен мансап мүмкіндіктерін кеңейтуге бағытталған бағдарламалар маңызды.
    2.    Гендерлік зорлық-зомбылықпен күрес:
Гендерлік зорлық-зомбылыққа қарсы күрес – гендерлік саясаттың тағы бір маңызды бағыты. Бұл әйелдер мен қыздардың құқығын қорғау, олардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қабылданған заңдар мен шараларды қамтиды.
    3.    Әйелдердің саяси және қоғамдық өмірдегі рөлін арттыру:
Әйелдердің саясаттағы, бизнестегі және қоғамдық өмірдегі рөлін арттыру үшін мемлекет түрлі шаралар қабылдауда. Әйелдерді саясатқа тарту, олардың мансаптық мүмкіндіктерін арттыру және түрлі салада гендерлік теңдікті сақтау өте маңызды.

Отбасылық және гендерлік саясаттың өзара байланысы

Отбасылық және гендерлік саясаттың арасындағы байланыс өте тығыз. Отбасылық саясат әйелдердің отбасындағы рөлін, олардың балаларды тәрбиелеудегі маңызды міндеттерін ескереді. Сонымен бірге, гендерлік саясат әйелдер мен ерлер арасындағы теңдікті орнатуға бағытталған, бұл отбасы мен қоғамда тең құқықты қатынастарды қалыптастыруға ықпал етеді.

Отбасында теңдік пен әділдік орнату үшін, ерлер мен әйелдер бірдей құқықтар мен мүмкіндіктерге ие болуы керек. Бұл саясатын жүзеге асыру отбасы мүшелерінің бір-біріне деген құрметін, сенімін нығайтуға және жалпы қоғамда өзара түсіністік пен бейбітшілікті сақтауға мүмкіндік береді.

Қазақстандағы отбасылық және гендерлік саясат

Қазақстанда отбасы мен гендерлік саясат бойынша көптеген реформалар мен бастамалар іске асырылуда. Қазақстанның Конституциясы мен халықаралық келісімдерге сәйкес, әйелдер мен ерлердің тең құқықтары қамтамасыз етіледі. Сонымен бірге, мемлекет балаларға, көп балалы аналарға және отбасыларға түрлі әлеуметтік көмектер көрсету арқылы отбасы саясатын нығайтуда.

Қазіргі уақытта Қазақстанда әйелдер кәсіпкерлігін қолдау, гендерлік теңдік бойынша білім беру, сондай-ақ отбасындағы зорлық-зомбылықпен күресу бағытында көптеген мемлекеттік бағдарламалар қабылданып, жүзеге асырылуда.

Отбасылық және гендерлік саясат қоғамның әлеуметтік әл-ауқатын жақсартуға, отбасыларды қорғауға және әйелдер мен ерлер арасындағы теңдікті қамтамасыз етуге бағытталған маңызды механизмдер болып табылады. Бұл саясаттың дұрыс жүзеге асырылуы отбасы мүшелерінің құқықтарын қорғауды, әлеуметтік әділеттілікті сақтауды және қоғамда тұрақтылық пен бейбітшілікті орнатуды қамтамасыз етеді.

Тілші: Түймебай Аяжан Лениншілқызы