А.Молдағұлова атындағы №29 жалпы орта білім беретін мектепте «Құқықбұзушылықтың алдын алу» тақырыбында кездесу

2025 жылғы 29 қыркүйекте Шымкент қаласындағы А.Молдағұлова атындағы №29 жалпы орта білім беретін мектепте ерекше тәрбиелік мәнге ие маңызды кездесу өтті. Бұл іс-шараның негізгі мақсаты – жасөспірімдер арасында құқықбұзушылықтың алдын алу, заңға бағынушылықты насихаттау және қоғамда белсенді азаматтық ұстанымды қалыптастыру.
Кездесуге мектептің 8–11 сынып оқушылары, сынып жетекшілері, мектеп әкімшілігі қатысты. Арнайы шақырылған қонақтар қатарында – Шымкент қалалық Полиция департаментінің Тұран аудандық полиция басқармасының ювеналды полиция бөлімінің инспекторлары, полиция капитаны Д.Д. Бекетаева және полиция аға лейтенанты М.Б. Турлыбаев болды.
Кездесу барысында келесі мәселелер талқыланды:

• Жасөспірімдер арасында нашақорлықтың алдын алу;
• Есірткі заттарының адам ағзасына тигізетін зиянды әсерлері;
• Интернет желісіндегі алаяқтық түрлері және олардан қорғану жолдары;
• Мектеп оқушылары арасында жиі кездесетін буллинг мәселесін болдырмау.

Бұл тақырыптардың барлығы қазіргі қоғам үшін өзекті болып табылады. Себебі жасөспірім кезең – адамның өміріндегі ең жауапты әрі сезімтал шақ, сондықтан олардың дұрыс бағыт-бағдар алуы маңызды.
Кездесуде бірінші болып сөз алған полиция капитаны Д.Д. Бекетаева оқушыларға нашақорлықтың қауіптілігі туралы жан-жақты түсіндірді. Ол есірткінің адам ағзасына тигізетін зиянды әсерлерін нақты мысалдармен жеткізіп, жастарды мұндай қауіпті әдеттен аулақ болуға шақырды.
«Есірткі бір сәттік ләззат сыйлағанымен, оның зардабы – қайғы-қасірет, денсаулықтың жоғалуы, отбасының күйреуі және өмірдің үзілуі. Әрбір жасөспірім өз болашағын ойлап, мұндай қателікке жол бермеуі тиіс» – деді полиция капитаны.
Оқушыларға арнайы дайындалған бейнематериалдар көрсетіліп, есірткіге қарсы күрестің заңдық негіздері түсіндірілді. Сонымен қатар, нашақорлықтың тек жеке адамға ғана емес, бүкіл қоғамға тигізер кері әсері ерекше атап өтілді.
Кездесудің келесі бөлігі интернет кеңістігіндегі қауіптерге арналды. Полиция аға лейтенанты М.Б. Турлыбаев интернет алаяқтарының жұмыс істеу тәсілдері жайлы айтып берді.
Қазіргі таңда жастардың көп уақыты интернетте өтетіні белгілі. Осы мүмкіндікті қылмыскерлер өз пайдасына жаратуға тырысуда. Олар жалған аккаунттар ашып, түрлі жеңілдіктер ұсынады немесе жалған ойын-сауық платформалары арқылы банк карталарының деректерін ұрлайды.
«Әлеуметтік желілерде бейтаныс адамдарға жеке деректерді, банк картасының нөмірін немесе құпия кодтарын беруге болмайды. Егер күдікті жағдайға тап болсаңыздар, дереу ата-аналарыңызға немесе құқық қорғау органдарына хабарлаңыздар» – деді инспектор.
Оқушыларға киберқауіпсіздікті сақтау жолдары жазылған жадынамалар таратылды.
Мектеп оқушылары арасында жиі кездесетін тағы бір өзекті мәселе – буллинг. Бұл психологиялық және физикалық қысым көрсету әрекеттері оқушылардың дамуына теріс ықпал етіп қана қоймай, олардың психикасында терең із қалдырады.
Мектеп әкімшілігінің тәрбие ісі жөніндегі орынбасары Ж. Өсербай буллингтің зияндылығын атап өтіп, оқушыларды бір-біріне қолдау көрсетуге шақырды. «Мектеп – әрбір балаға қауіпсіз орта болуы тиіс. Егер сыныптастарыңыздың біріне қысым көрсетіліп жатқанын байқасаңыздар, бей-жай қалмаңыздар. Мұғалімдерге немесе ата-аналарға хабарлаңыздар» – деді ол.
Осы тұста полиция өкілдері де сөз алып, буллингке қатысушылардың заң алдында жауап беретінін ескертті.
Кездесу барысында оқушылар қонақтарға көптеген сұрақтар қойды. Әсіресе интернет қауіпсіздігі, есірткіге қарсы күрес және өз құқықтарын қорғау тақырыптарына қызығушылық жоғары болды. Полицейлер мен мектеп мамандары барлық сұрақтарға толыққанды жауап беріп, практикалық кеңестер ұсынды.
Кейбір оқушылар өз сыныптарында кездесетін мәселелерді ашық айтып, пікір алмасты. Бұл кездесу тек біржақты дәріс түрінде емес, екіжақты пікірталасқа ұласты.
«Құқықбұзушылықтың алдын алу» тақырыбында өткен бұл кездесу жасөспірімдердің құқықтық сауаттылығын арттырып қана қоймай, олардың бойында заңға бағынушылық, жауапкершілік пен өз-өзіне сенімділік қасиеттерін қалыптастырды.
Мектеп әкімшілігі мұндай кездесулердің тұрақты түрде өтіп тұратынын атап өтті. Себебі қазіргі таңда қоғамда орын алып отырған түрлі әлеуметтік және құқықтық мәселелерге қарсы тұру үшін ең алдымен жастарға дұрыс тәрбие беру қажет.
А.Молдағұлова атындағы №29 жалпы орта білім беретін мектепте өткен бұл шара жасөспірімдер үшін үлкен тәжірибе мектебі болды. Олар құқық бұзушылықтың салдары қандай болатынын, есірткі мен интернет алаяқтықтың қаншалықты қауіпті екенін түсінді.
Жастардың дұрыс бағыт алуы – елдің болашағының кепілі. Сондықтан құқық қорғау органдары, білім беру мекемелері мен ата-аналар бірлесе отырып, жас ұрпақты тәрбиелеуге, олардың құқықтық мәдениетін арттыруға күш салуы қажет.