Шымкенттегі №133 мектепте интернет алаяқтық пен құқықбұзушылықтың алдын алу бойынша түсіндіру жұмыстары жүргізілді

2025 жылдың 24 қыркүйегінде Шымкент қаласы білім басқармасына қарасты №133 жалпы орта білім беретін мектебінде маңызды іс-шара өтті. Оған Шымкент қаласы Полиция департаменті Абай ауданы полиция басқармасы жергілікті полиция қызметі бөліміне қарасты Әкімшілік полиция бөлімінің бастығы, полиция подполковнигі Медет Ильясов, сондай-ақ Абай АПБ ювеналды полиция бөлімшесінің инспекторы, полиция капитаны Б.Тұрдалı және мектептің тәрбие ісі жөніндегі орынбасары Ж.Өсербай қатысты.
Бұл кездесудің басты мақсаты – оқушылар арасында құқықбұзушылық пен зорлық-зомбылықты болдырмау, нашақорлық пен интернет алаяқтықтың алдын алу, киберқауіптерден қорғану жолдарын түсіндіру, сонымен бірге жастардың құқықтық сауаттылығын арттыру болып табылады.
Қазіргі таңда балалар мен жасөспірімдер интернет кеңістігін белсенді пайдаланады. Әлеуметтік желілер, ойын платформалары мен түрлі онлайн-сервистердің дамуы бір жағынан мүмкіндіктер ашса, екінші жағынан қауіп-қатерлерді де көбейтіп отыр. Полиция қызметкерлері өз сөздерінде интернет алаяқтықтың кең таралған түрлерін атап өтті. Соның ішінде жалған сыйлық ұтыстары, банктік карталарға қатысты қоңыраулар, жалған онлайн-дүкендер арқылы жасалатын қылмыстар жиі кездесетіні айтылды.
Медет Ильясов оқушыларға:
– «Сіздер болашақтың иесісіздер. Әрқайсыңыздың қауіпсіздігіңіз біз үшін маңызды. Интернетті тек білім алу, жақсы нәрсеге пайдаланыңыздар. Бөгде адамдарға жеке деректеріңізді бермеңіздер, күмәнді сілтемелерге өтпеңіздер. Әрдайым ата-анаңызбен, ұстаздарыңызбен ақылдасып отырыңыздар», – деп ескертті.
Іс-шара барысында тағы бір өзекті мәселе – есірткі қылмыстары мен олардың жастарға тигізетін зияны сөз болды. Полиция капитаны Б.Тұрдалı есірткіге әуестенудің салдары денсаулықпен ғана емес, болашақ тағдырмен де байланысты екенін түсіндірді.
– «Бір рет қызығушылықпен байқап көрген зат, болашақта қайтарымсыз соққыға әкелуі мүмкін. Біздің міндетіміз – сіздерге оның зиянын түсіндіру. Есірткіге қарсы иммунитет тек заңды білумен ғана емес, ішкі тәртіп пен дұрыс көзқарас қалыптастыру арқылы нығаяды», – деді ол.
Оқушыларға есірткі заттарының адам ағзасына, психикасына тигізетін зияны бейнематериалдар арқылы көрсетілді. Сонымен қатар, құқық қорғау органдары тарапынан нашақорлықпен күрестің заңдық тетіктері түсіндірілді.
Кездесуде оқушылар белсенділік танытып, полиция өкілдеріне сұрақтар қойды. Оларды қызықтырған мәселелердің қатарында киберқауіпсіздікке қатысты нақты жағдайлар, бейтаныс адамдардан келетін хабарламаларға қалай әрекет ету керектігі және заң бұзушылыққа тап болған жағдайда кімге хабарласу қажеттігі болды.
Мектеп тәрбие ісі жөніндегі орынбасары Ж.Өсербай оқушыларға полициямен бірлескен мұндай кездесулердің тәрбиелік маңызы зор екенін атап өтті:
 – «Бұл іс-шара сіздерге құқықтық білім ғана емес, өмірлік тәжірибе береді. Қоғамдық тәртіп пен заңға бағыну – әр азаматтың міндеті. Сондықтан мектеп қабырғасынан бастап осындай түсінік қалыптастыруымыз қажет», – деді ол.
Жиын соңында оқушыларға интернет алаяқтықтың алдын алу және нашақорлықтан аулақ болу жөнінде арнайы дайындалған ақпараттық парақшалар таратылды. Бұл парақшаларда қарапайым әрі түсінікті кеңестер қамтылған. Мәселен:

• жеке мәліметтерді ешкімге бермеу;
• күмәнді хабарламаларға жауап бермеу;
• заңсыз әрекеттер туралы «102» нөміріне хабарлау;
• зиянды әдеттерден аулақ болу;
• өз ортасында салауатты өмір салтын насихаттау.

Абай аудандық полиция басқармасы өкілдері мұндай түсіндіру жұмыстары алдағы уақытта да тұрақты түрде жүргізілетінін жеткізді. Себебі жастардың құқықтық сауаттылығы мен қоғамдағы белсенділігі – елдің ертеңіне әсер ететін маңызды фактор.
– «Біздің басты мақсатымыз – құқықбұзушылыққа жол бермеу, әр оқушыны қауіпсіз ортада тәрбиелеу. Осы бағыттағы жұмыстарды жүйелі жалғастырамыз. Қоғамдағы әрбір жасөспірім өзін қорғалған, сенімді сезінуі тиіс», – деді полиция подполковнигі М. Ильясов.
№133 мектепте өткен бұл іс-шара – тек бір күндік акция емес, болашаққа жасалған қадам. Құқықтық мәдениеті қалыптасқан, интернет кеңістігінде сауатты, зиянды әдеттерден аулақ жас буын – елдің дамуы мен тұрақтылығының кепілі.
Полиция қызметкерлері мен мектеп ұжымының бірлескен жұмысы оқушыларға ой салып қана қоймай, олардың бойында жауапкершілік сезімін арттырды. Кездесу соңында оқушылар құқық қорғау органдарының өкілдеріне алғыстарын білдіріп, алған білімдерін өмірде қолдануға уәде берді.
Бұл бастама – жастарды қорғауға, қоғамда құқыққа бағыну мәдениетін нығайтуға бағытталған жүйелі жұмыстың бір бөлігі ғана.