Түркістан облысы. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы сананы дамыту Қазақстанның маңызды әлеуметтік және саяси міндеттерінің бірі болып табылады.

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы сананы дамыту Қазақстанның маңызды әлеуметтік және саяси міндеттерінің бірі болып табылады. Бұл бағытта қоғамда сыбайлас жемқорлықты жоюға және оны қабылдамауға бағытталған бірқатар шаралар мен бағдарламалар жүзеге асырылуда.

    1.    Құқықтық білімді арттыру: Азаматтардың құқықтық сауатын арттыру және сыбайлас жемқорлыққа қарсы әрекеттерді үйрету білім беру бағдарламаларына енгізілді. Мектептер мен университеттерде арнайы сабақтар мен семинарлар өткізіледі. Бұл сабақтар сыбайлас жемқорлықтың салдары және одан қорғану жолдары туралы мәлімет береді.

    2.    Мемлекеттік қызметкерлерге арналған тренингтер: Мемлекеттік қызметкерлер үшін арнайы тренингтер мен семинарлар ұйымдастырылып, олардың сыбайлас жемқорлыққа қарсы тұрудағы жауапкершілігі күшейтіледі. Бұл тренингтерде мемлекеттік қызметкерлердің этикасы, адалдығы және заңды бұзбау мәселелері қарастырылады.

    3.    “Адалдық алаңы” жобасы: Қазақстанда сыбайлас жемқорлыққа қарсы жүргізіліп жатқан ірі жобалардың бірі — “Адалдық алаңы” жобасы. Бұл жоба аясында мемлекеттік қызметтердің ашықтығы мен қолжетімділігі қамтамасыз етіледі. Жоба мемлекеттік мекемелердің қызметін цифрландыру арқылы сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін төмендетуге бағытталған. Мекемелердің ашықтығы азаматтарға өз мәселелерін тез және тиімді шешуге мүмкіндік береді.

    4.    Электронды үкімет және цифрландыру: Мемлекеттік қызметтерді электронды түрде ұсыну сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресте маңызды құрал болып табылады. Электронды үкімет жүйесі арқылы қызметтерді онлайн түрде алу мемлекеттік органдармен тікелей байланыс орнатуды азайтып, жемқорлық тәуекелдерін төмендетеді. Азаматтар қажетті анықтамалар мен құжаттарды үйден шықпай-ақ, интернет арқылы ала алады, бұл сыбайлас жемқорлықтың алдын алуға үлкен септігін тигізеді.

    5.    Қоғамдық бақылау: Қазақстанда сыбайлас жемқорлыққа қарсы қоғамдық бақылау күшейтілуде. Азаматтық қоғамның белсенділігі артып, сыбайлас жемқорлық деректерін хабарлау жүйесі жетілдірілді. Мысалы, арнайы сенім телефондары мен интернет платформалар арқылы азаматтар сыбайлас жемқорлық фактілерін хабарлап, мемлекеттік органдардың жұмысына бақылау жүргізе алады. Қоғамдық ұйымдар да сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-шараларды қадағалап, оған қарсы күресті күшейтуде.

    6.    Жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру: Қазақстанда жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыруға бағытталған ақпараттық кампаниялар белсенді түрде жүргізілуде. Теледидар, радио және интернет арқылы жемқорлықтың зияны мен оның қоғамға әкелетін салдары туралы әлеуметтік роликтер көрсетіледі. Сондай-ақ сыбайлас жемқорлықты қабылдамауға шақыратын қоғамдық акциялар ұйымдастырылады. Бұл қоғамды жемқорлыққа төзбеушілікке тәрбиелеп, оның алдын алуға бағытталған қадамдар болып табылады.

    7.    Заңнаманы күшейту: Қазақстанда сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнамалар үнемі жетілдіріліп келеді. Соңғы жылдары сыбайлас жемқорлық әрекеттері үшін жауапкершілік күшейтіліп, жазалау шаралары қатайтылады. Жемқорлыққа қатысқаны анықталған шенеуніктерге, мемлекеттік қызметкерлерге және жеке кәсіпкерлерге қатаң жаза қолданылады.

    8.    Жемқорлыққа қарсы халықаралық тәжірибе: Қазақстан әлемдегі сыбайлас жемқорлыққа қарсы тәжірибені зерттеп, халықаралық ұйымдармен тығыз байланыста жұмыс істейді. Жемқорлыққа қарсы іс-шаралар туралы тәжірибе алмасу және халықаралық стандарттарды енгізу арқылы еліміздегі жемқорлықты жою мақсатында түрлі шаралар қолға алынады.

    9.    Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ұлттық стратегия: Үкімет 2022 жылы жемқорлыққа қарсы күрестің жаңа ұлттық стратегиясын қабылдады. Бұл стратегия сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясатты күшейтуді, мемлекеттік қызметтерді оңтайландыруды және қоғамның жемқорлыққа қарсы санасын дамытуды мақсат етеді. Стратегияның негізгі міндеттерінің бірі — мемлекеттік органдардың жұмысын барынша ашық ету.

    10.    Мемлекеттік қызметте мансаптық өсуді жетілдіру: Мемлекеттік қызметке қабылдау кезінде ашықтық пен әділеттілік принциптерін күшейту, жемқорлықсыз жұмыс істеуге мотивацияны арттыру маңызды бағыттардың бірі болып табылады. Жоғары мансаптық жетістікке жету тек еңбектің әділетті нәтижесі болуы тиіс деген түсінік насихатталады.

Жемқорлыққа қарсы күрес мемлекеттік органдардың, қоғамдық ұйымдардың және азаматтардың бірлескен әрекеттерін талап етеді. Бұл шаралар жемқорлықты азайтуға, қоғамда әділдік пен ашықтықты нығайтуға ықпал етеді.

Тілші: Түймебай Аяжан Лениншілқызы