Түркістан облысы. Сыбайлас жемқорлық – қоғамдағы ең өзекті мәселелердің бірі.

Сыбайлас жемқорлық – қоғамдағы ең өзекті мәселелердің бірі. Ол мемлекеттің дамуына кедергі жасап, қоғамдағы әділеттілік пен теңдікке зиян келтіреді. Сондықтан сыбайлас жемқорлыққа қарсы сананы дамыту – маңызды шаралардың бірі.
Біріншіден, жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру үшін балалар мен жастардың санасын өзгертуден бастау қажет. Мектептер мен жоғары оқу орындарында сыбайлас жемқорлыққа қатысты арнайы сабақтар немесе семинарлар өткізу – тиімді әдістердің бірі. Мұндай шараларда жемқорлықтың қоғамға зиянын түсіндіріп, әрбір адамға адалдық, әділеттілік құндылықтарын ұғындыру керек. Жастардың санасын кішкентай кезінен бастап дұрыс бағытта тәрбиелеу жемқорлыққа қарсы сананы қалыптастырудың алғашқы қадамы болмақ.

Екіншіден, қоғамда ашықтықты арттыру қажет. Мемлекеттік органдар мен мекемелердің жұмысын ашық көрсету арқылы халықтың сенімін арттыруға болады. Қандай да бір шешімдер қабылданғанда олар ашық талқыланып, қоғам мүшелеріне түсінікті болуы тиіс. Мысалы, мемлекеттік қызметтегі лауазымдарға тағайындау немесе жобаларды қаржыландыру туралы ақпаратты ашық жариялау, халықтың көзі жететіндей етіп түсіндіру – бұл әдістер арқылы мемлекеттік құрылымдарда сенімділік деңгейін арттыруға болады.

Үшінші бір маңызды шара – азаматтарды белсенділікке шақыру. Көп жағдайда адамдар жемқорлықтың бар екенін білсе де, оған қарсы әрекет етуден қорқады немесе немқұрайлы қарайды. Сондықтан қоғамда әрбір адамның жауапкершілігін арттыру үшін белсенділікке шақыру қажет. Мысалы, жемқорлық туралы ақпарат білсе, тиісті органдарға хабарлау, қоғамдық ұйымдармен байланыс орнату – осы әрекеттер арқылы әрбір азамат жемқорлыққа қарсы күрестің бір бөлігі бола алады. Бұл қоғамда заң бұзушылықтарға немқұрайлы қарамауға ықпал етеді.

Тағы бір шара – арнайы сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметтердің жұмысын күшейту. Олар өз қызметінде тексерулер жүргізіп, заң бұзушылықтарды анықтап қана қоймай, сонымен қатар алдын алу шараларын да ұйымдастыруы тиіс. Жемқорлыққа қарсы қызметтер қоғамды ақпараттандыру жұмыстарын жүргізіп, адалдық пен жауапкершілікті насихаттауы керек. Әсіресе, жастар арасында жемқорлықтың зиянын түсіндіретін арнайы іс-шаралар өткізу қажет.

Бұған қоса, мемлекеттік қызметкерлердің жауапкершілігін арттыру үшін оларды қатаң бақылау жүйесін енгізу маңызды. Жемқорлыққа қатысты құқық бұзушылықтар үшін қатал жаза қолдану – осы мәселені шешудің тиімді жолы болуы мүмкін. Әрине, тек жазалау ғана емес, қызметкерлердің адалдығын көтермелеу, оларды материалдық және моральдық тұрғыдан ынталандыру – жемқорлықтан сақтандырудың жақсы жолы.

Сонымен қатар, бұқаралық ақпарат құралдарының рөлін де атап өту керек. Жемқорлық туралы шынайы ақпарат таратып, қоғамға әділетсіздікке көз жұмуға болмайтынын көрсету – БАҚ-тың міндеті. Қоғамдағы заң бұзушылықтарды әшкерелеу арқылы олар халықтың сыбайлас жемқорлыққа қарсы көзқарасын күшейтеді. Әсіресе, белгілі бір тұлғалардың жемқорлық әрекеттері әшкереленгенде, оны қоғамға дұрыс жеткізіп, тереңірек талқылау – халықтың санасын оятудың бір әдісі.

Жалпы, сыбайлас жемқорлыққа қарсы сананы дамыту – кешенді жұмыс. Жемқорлыққа қарсы күресте әрбір азаматтың рөлі маңызды. Мектептен бастап, мемлекеттік қызметке дейін адалдықты насихаттау, қоғамдық белсенділікті арттыру – осы арқылы қоғамда әділдік пен тазалықты қалыптастыра аламыз.

Тілші: Түймебай Аяжан Лениншілқызы