Шымкент. Азаматтық қоғамның түсінігі

Азаматтық қоғамның қазіргі дамуы туралы түсінік әр азаматта әртүрлі, оны жеткізу де көптеген бағыттарға байланады. Азаматтық қоғам дегеніміз – мемлекеттен тәуелсіз, әрі онымен қатар өмір сүретін қоғамдық өмірдің айрықша саласы. Ол әртүрлі әлеуметтік топтардан, бірлестіктерден, мәдени, ұлттық, кәсіби және басқа қауымдастықтардан құралады.

Құрылымы
Қазіргі азаматтық қоғамға отбасы, мемлекеттің құрылымдарының арасын толтыратын қоғамдық топтар мен ұйымдар кіреді. Бір сөзбен айтқанда, азаматтық қоғам – азаматтардың мемлекет бақыламайтын және оған есеп бермейтін өмір саласы.
Даму қағидаттары
Азаматтық қоғамның дамуы барлық мүшелердің тепе-теңдігі мен әмбебаптық қағидаттарға негізделеді. Азаматтық қоғам – бұл азаматтардың өзара әрекеттесуі, мүдделерін қорғауы және әлеуметтік мәселелерді шешу үшін құрылған құрылымдар мен қауымдастықтар жиынтығы.
Негізгі принциптері

1. Тәуелсіздік: Азаматтық қоғам құрылымдары мен ұйымдары мемлекеттің бақылауынан тыс, қоғамдық мүдделерді білдіретін тәуелсіз құрылымдардан тұрады.
2. Әртүрлілік: Азаматтық қоғам түрлі әлеуметтік топтарды, мүдделер мен көзқарастарды қамтиды.
3. Құқықтық мәдениет: Қоғам мүшелерінің құқықтары мен бостандықтарын қорғауға, құқықтық сана мен білімді арттыруға ықпал етеді.

Заманауи бағыттар

• Цифрландыру: Цифрлық технологиялар азаматтық қоғам ұйымдарының жұмысын тиімді етеді. Онлайн платформалар арқылы азаматтардың пікірлері мен мүдделерін жинау оңайлайды.
• Экологиялық қозғалыстар: Экология мәселелері бойынша қозғалыстар мен ұйымдар белсенділік танытуда. Олар экологиялық тұрақтылық пен табиғатты қорғауға бағытталған.
• Әлеуметтік әділеттілік: Гендерлік теңдік, адам құқықтары және әлеуметтік әділеттілік мәселелерінде азаматтық қоғам ұйымдары белсенді жұмыс жүргізеді.

Білім беру және ақпараттандыру
Азаматтық қоғам ұйымдары құқықтық білім мен ақпараттандыру арқылы азаматтардың құқықтарын қорғауда маңызды рөл атқарады.
Демократиялық процестер
Азаматтық қоғам мемлекет пен азаматтар арасындағы диалогты нығайтады, сондай-ақ қоғамдық пікірдің қалыптасуына ықпал етеді.
Әлеуметтік жауапкершілік және инновациялар
Азаматтық қоғам әлеуметтік жауапкершілікті арттыруға, қоғамдағы әділеттілікті қамтамасыз етуге үлес қосады. Оның белсенділігі жаңа идеялар мен шешімдерді енгізуге және әлеуметтік мәселелерді шешуге мүмкіндік береді.
Қиындықтары мен шектеулері

• Ресурстардың жетіспеушілігі: Азаматтық қоғам ұйымдарында қаржылық және адам ресурстарының тапшылығы байқалады.
• Заңнамалық шектеулер: Кейбір елдерде азаматтық қоғам ұйымдарына қатысты заңдар мен шектеулер енгізілуде.
• Пікір алшақтығы: Әртүрлі мүдделер мен көзқарастар арасындағы түсініспеушіліктер мен дау-дамайлар да кездеседі.

Қорытынды
Азаматтық қоғамның қазіргі дамуы демократиялық процестерге, әлеуметтік әділеттілікке, экологиялық тұрақтылыққа және құқықтық мәдениетті арттыруға үлкен үлес қосады. Оның белсенділігі азаматтардың құқықтарын қорғауда, әлеуметтік мәселелерді шешуде және мемлекет пен қоғам арасындағы байланысты нығайтуда маңызды рөл атқарады.

Тілші : Журсынбай Аружан Сабырқызы