Түркістан облысы. Жемқорлыққа қарсы сананы қалыптастыруда құқық қорғау органдарының әділ және ашық жұмысы маңызды.

Сыбайлас жемқорлық – қоғамның дамуында үлкен кедергі болып тұрған негізгі мәселелердің бірі. Жемқорлық мемлекеттің ресурстарын әлсіретіп, адамдардың мемлекетке деген сенімін азайтады. Оның салдарынан халық арасында әділетсіздік пайда болады, ал жемқорлықпен күресу үшін әрбір азаматтың осы мәселеге деген қарым-қатынасын өзгерту қажет. Бұл тек заңдар мен бақылаулармен шектелмейді, ол үшін адамдардың санасын өзгерту керек.

Жемқорлыққа қарсы сана қалыптастыру – бұл адамдардың адалдық, әділдік, жауапкершілік туралы түсініктерін арттыру деген сөз. Көптеген адамдар жемқорлыққа өзінен тыс құбылыс ретінде қарайды, бірақ шын мәнінде ол бізді қоршаған ортада кездесетін әр адамның жауапкершілігімен байланысты. Егер адамдар заңды құрметтеп, адал жолмен қызмет етуді қаласа, онда жемқорлыққа деген көзқарас өзгереді.

Бұл үшін ең алдымен мектептерде, университеттерде жемқорлыққа қарсы тәрбиелеу жұмыстарын жүргізу қажет. Жас ұрпақ жемқорлықтың зиянын, оның қоғамға тигізетін кері әсерін түсініп өсуі керек. Сабақтарда, әртүрлі іс-шараларда жемқорлыққа қарсы тақырыптарды көтеріп, жасөспірімдерді адалдыққа, заңға бағынуға баулу керек. Жастар қоғамдағы өзгерістің негізгі қозғаушы күші, сондықтан олар адал жолмен табыс табуды, еңбекті құрметтеуді бойларына сіңірсе, болашақта жемқорлықтың азаюына ықпал етеді.

Жемқорлыққа қарсы сананы қалыптастыру үшін тағы бір маңызды қадам – мемлекеттік қызметкерлердің ашықтығы мен есептілігін арттыру. Мемлекеттік қызметке орналасу және жұмыс істеу барысында әділ, адал адамдар таңдалуы керек. Мемлекеттік қызметкерлер өздерінің қызметтік міндеттерін орындау кезінде қоғам алдындағы жауапкершілігін сезінуі тиіс. Бұл жерде айлық, әлеуметтік жағдайдың жақсаруы да маңызды, өйткені төмен жалақы алатын қызметкер жемқорлыққа баруы мүмкін. Сондықтан қызметкерлерге лайықты жағдай жасау да осы мәселенің шешіміне ықпал етеді.

Сонымен қатар, бұқаралық ақпарат құралдары да жемқорлыққа қарсы сананы қалыптастыруда маңызды рөл атқарады. Теледидар, интернет, газет-журналдар арқылы жемқорлықтың зияны туралы халыққа кеңінен ақпарат беру керек. Әсіресе, нақты оқиғаларды мысалға алып, жемқорлықтың қандай зиян тигізетінін көрсету маңызды. Көптеген елдерде жемқорлықпен күреске бағытталған арнайы бағдарламалар бар, ал бізде де осы бағытта жұмыстарды арттырған дұрыс.

Әлеуметтік желілер де жемқорлыққа қарсы насихаттауда үлкен рөл атқара алады. Бүгінгі таңда жастардың көп бөлігі ақпаратты интернеттен алады, сондықтан әлеуметтік желілерде жемқорлыққа қарсы посттар, бейнероликтер, мақалалар жариялау арқылы халыққа әсер етуге болады. Бұл қоғамда жемқорлыққа деген теріс көзқарас қалыптастырып, пара берудің және пара алудың қалыпты жағдай еместігін түсіндіруге көмектеседі.

Қоғамдық ұйымдардың да осы мәселеде ықпалы зор. Олар жемқорлыққа қарсы іс-шаралар ұйымдастырып, адамдарды біріктіре алады. Мысалы, еріктілер жемқорлықтың зияны туралы ақпарат тарату, оқыту семинарлары арқылы қоғамды хабардар етіп, сыбайлас жемқорлыққа қарсы күреске шақыра алады. Бұл – қоғамдағы әрбір азаматтың үлесін қосуға мүмкіндік береді.

Жемқорлыққа қарсы сананы қалыптастыруда құқық қорғау органдарының әділ және ашық жұмысы маңызды. Егер заң бұзған адам жазасыз қалмайтынын білсе, жемқорлықтың деңгейі төмендейді. Сондықтан құқық қорғау органдары жемқорлықты ашық, әділ қарастырып, әрбір қылмысқа лайықты жаза қолдануы керек. Бұл қоғамда заңның үстемдігіне сенім қалыптастырып, әділдікке жол ашады.

Жалпы алғанда, сыбайлас жемқорлыққа қарсы сананы қалыптастыру тек бір адамның емес, бүкіл қоғамның жауапкершілігі. Әрбір адам өзінен бастап, адалдықты, әділдікті қолдауы керек. Егер әрбір азамат заңды сыйлап, өз әрекетіне жауапкершілікпен қараса, біздің қоғамда жемқорлық азаяды.

Тілші: Түймебай Аяжан Лениншілқызы