Түркістан облысы. Сыбайлас жемқорлық – қоғамдағы ең өзекті мәселелердің бірі.

Сыбайлас жемқорлық – қоғамдағы ең өзекті мәселелердің бірі. Бұл құбылыс адамдар арасында әділетсіздік пен теңсіздікті туғызып қана қоймай, елдің экономикалық дамуына да кері әсер етеді. Сондықтан сыбайлас жемқорлықпен күрес тек заңмен шектеліп қоймай, әр азаматтың санасына да әсер етуі қажет.
Жемқорлыққа қарсы сананы дамыту үшін ең алдымен қоғамды ақпараттандыру маңызды. Көп адамдар жемқорлықтың зиянын түсінгенімен, оның толық әсерін ұғынбай жатады. Жемқорлық тек пара беру мен алумен шектелмейді, ол елдің экономикасын әлсіретеді, әділетсіздік орнатады, жастардың адал еңбекке деген сенімін азайтады. Сондықтан мектептерде, жоғары оқу орындарында осы мәселені ашық талқылап, болашақ ұрпақтың санасына адалдық пен әділдіктің маңызын сіңіру қажет.

Мемлекеттік қызметте жұмыс істейтін адамдардың жемқорлыққа қарсы көзқарасын қалыптастыру да аса маңызды. Жұмысқа қабылдау кезінде тек кәсіби біліктілікке ғана емес, адамның адалдығына да мән берген жөн. Сонымен қатар, мемлекеттік органдарда ашықтық пен есептілік принциптерін енгізу қажет. Жұмыс барысында әрбір қызметкер өз әрекеттерінің жауапкершілігін сезініп, қоғамға есеп беруге дайын болуы керек.

Жемқорлыққа қарсы сана қалыптастыруда бұқаралық ақпарат құралдарының рөлі зор. Теледидар, радио, интернет арқылы қоғамға жемқорлықтың зардабын түсіндіру қажет. Әсіресе, нақты оқиғалар, мысалдар келтіре отырып, әрбір адамның жемқорлыққа қарсы тұра алатынын көрсету маңызды. Сондай-ақ, әлеуметтік желілер арқылы азаматтардың пікірлерін тыңдап, оларға сыбайлас жемқорлық туралы ақпарат беру өте тиімді.

Жастар арасында жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру маңызды. Адал еңбек пен жауапкершілікке үйрету арқылы жастарды жемқорлыққа қарсы тәрбиелей аламыз. Университеттерде «Жемқорлыққа қарсы күрес» тақырыбында арнайы курстар, семинарлар ұйымдастыру – болашақ ұрпақтың саналы болуына оң әсер етеді. Сонымен қатар, жастар ұйымдары сыбайлас жемқорлыққа қарсы жобалар жасап, қоғамда өздерін көрсетулері қажет.

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресте азаматтық қоғамның рөлі ерекше. Қоғамдық ұйымдар, еріктілер, құқық қорғау мекемелері бірігіп жұмыс істесе, бұл мәселені шешуге мүмкіндік артады. Мысалы, қоғамдық ұйымдар жемқорлыққа қарсы акциялар ұйымдастырып, қоғамдағы әрбір азаматты пара беруден немесе алудан бас тартуға шақырады. Бұл әр адамның жауапкершілігін арттырады.

Жемқорлыққа қарсы сананы дамытуда құқық қорғау органдарының әділ жұмысы да маңызды. Егер заң бұзушылар жазасыз қалмайтынын сезсе, бұл басқаларға да сабақ болар еді. Әділдікке негізделген жазалау жүйесі қоғамда жемқорлыққа деген көзқарасты өзгертеді. Сонымен бірге, құқық қорғау органдарының жемқорлыққа қатысты кез келген қылмысты ашық әрі әділ қарауы халықтың сенімін арттырады.

Экономикалық жағдайды жақсарту да сыбайлас жемқорлықтың азаюына ықпал етеді. Егер адамдардың табысы жеткілікті болса, олар пара беруге немесе алуға мәжбүр болмайды. Сондықтан әлеуметтік әділеттілік орнатып, халықтың өмір сүру сапасын жақсарту сыбайлас жемқорлықты азайтуда үлкен рөл атқарады. Әрбір азаматтың мемлекеттен тиісті әлеуметтік қолдау алуы, қызметтерді парасыз алу мүмкіндігі бар екенін сезінуі маңызды.

Жалпы, сыбайлас жемқорлыққа қарсы сана қалыптастыру – уақыт пен күшті талап ететін процесс. Бұл күресте тек заңдар емес, адамдардың да саналы түрде пара беруге, заңды айналып өтуге қарсы шығуы керек. Әрбір азамат өз құқығын қорғауды үйренсе, әділдік орнап, қоғамда сыбайлас жемқорлықтың орын алуына мүмкіндік азаяды.

Тілші: Түймебай Аяжан Лениншілқызы