Құқықтық мәдениеттің құрамдас бөліктері

 Халықтың құқықтық мәдениетін қалыптастыру – бұл азаматтардың құқықтық білімін, құқықтық санасын және құқықтық тәртібі мен заңға құрметін арттыру процесі. Құқықтық мәдениет қоғамның әлеуметтік тұрақтылығын сақтап, құқықтың үстемдігін қамтамасыз етудің негізі болып табылады. Бұл үдеріс халықтың құқықтық нормалар мен заңдарға бағыну мәдениетін қалыптастыруға, әлеуметтік әділеттілік пен заң алдындағы теңдікті нығайтуға бағытталған. Құқықтық мәдениет халық арасында насихатталуы тиіс. Мысалы, әлеуметтік жарнамалар, телеарналардағы құқықтық хабарламалар, құқықтық фестивальдар мен форумдар арқылы құқықтық тәртіп пен заңның үстемдігін түсіндіруге болады.

Құқықтық мәдениеттің құрамдас бөліктері:
1.    Құқықтық мәдениеттің негізі – азаматтардың құқықтары мен міндеттерін білуі. Құқықтық білім беру, мектептерде, жоғары оқу орындарында және халық арасында заңдарды түсіндіру арқылы адамдардың өз құқықтары мен міндеттерін дұрыс түсініп, оларды қорғау дағдыларын қалыптастыру керек. Азаматтардың құқықтық сауатын арттыру маңызды, әсіресе олар өз құқықтарын қорғау үшін қандай шаралар қабылдауы қажет екенін білуі тиіс.
2.    Құқықтық сана – бұл азаматтардың заңдар мен құқықтық нормаларды қабылдау және оларды қоғамдық өмірде ұстану деңгейі. Құқықтық сананың жоғары болуы адамдардың заңға және қоғамның жалпы тәртібіне деген құрметін арттырады.
Азаматтардың заңдарға адалдығы, құқықтарын қорғауда жауапкершілік танытуы, заңсыз әрекеттерден аулақ болуы құқықтық мәдениеттің қалыптасуына ықпал етеді.
3.    Құқықтық тәртіп – бұл қоғамда заңдардың дұрыс орындалуын, заңсыздықтың алдын алуды және азаматтардың заңды тәртіпке бағынуын қамтамасыз ету. Құқықтық тәртіптің сақталуы үшін құқық қорғау органдарының жұмысы маңызды, бірақ халықтың заңға деген құрметі де маңызды рөл атқарады.
4.    Құқықтық мәдениет қоғамдағы құқықтық жауапкершілікті арттыруды көздейді. Бұл азаматтардың құқық бұзушылық жасамауы, заң алдында жауапкершілік сезінуі және өз әрекеттерінің салдарын білуі керек екендігін түсінуге бағытталған.

Қорытынды
Халықтың құқықтық мәдениетін қалыптастыру – құқықтық мемлекет құрудың, қоғамда заң мен тәртіпті сақтаудың маңызды құрамдас бөлігі. Құқықтық білім беру, құқықтық сананы қалыптастыру, заңды құрметтеу және әлеуметтік әділеттілікті нығайту – қоғамдағы тұрақтылықты қамтамасыз етудің негізі. Құқықтық мәдениет жоғары болған кезде азаматтар өз құқықтарын тиімді қорғап, қоғамдағы заңды бұзушылықтар азаяды, ал жалпы қоғамдық тәртіп нығаяды.

Тілші: Кенжебаева Гаухар Жақыпқызы