Түркістан қаласы: тарихы мен қазіргі дамуы

Түркістан қаласы: тарихы мен қазіргі дамуы

Түркістан – Қазақстанның оңтүстігінде орналасқан, ежелден қазақ халқының рухани және мәдени орталығы болған тарихи қала. Түркістан тек еліміз үшін ғана емес, бүкіл түркі әлемі үшін маңызды қасиетті орын саналады. Ол Шымкент қаласынан 160 шақырымдай жерде орналасқан және Түркістан облысының әкімшілік орталығы болып табылады.

Тарихы

Түркістанның тарихы мыңдаған жылдарға созылады. Қала алғаш рет V-VI ғасырларда «Яссы» атауымен белгілі болды. Ол Ұлы Жібек жолының маңызды орталығы ретінде сауда мен мәдениеттің тоғысқан мекеніне айналды. XII ғасырда бұл жерге атақты ғұлама Қожа Ахмет Ясауи келіп, ислам дінін таратуға үлкен үлес қосты. Оның мұрасына арналған Қожа Ахмет Ясауи кесенесі қалаға ерекше мәртебе берді.

Кесене XIV ғасырда Әмір Темірдің бұйрығымен салынған және бүгінгі күнде ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік мұра тізіміне енген. Бұл кесене қазақ халқының хандары, батырлары мен би-сұлтандары жерленген қасиетті орын саналады.

Қазіргі дамуы

Бүгінде Түркістан – Қазақстанның қарқынды дамып келе жатқан қалаларының бірі. 2018 жылы Түркістан облысы құрылып, қала оның орталығы ретінде жаңа даму сатысына көтерілді. Қалада заманауи инфрақұрылым салынуда, оның ішінде халықаралық әуежай, қонақүйлер, конференция орталықтары және туристік нысандар бой көтерді.

Түркістан сонымен бірге туризмнің басты орталығы болып саналады. Қожа Ахмет Ясауи кесенесінен бөлек, қалада Рабия Сұлтан Бегім кесенесі, Есім ханның ескі сарайы, сондай-ақ түрлі археологиялық және этнографиялық мұражайлар бар.

Мәдени маңызы

Түркістан – түркі әлемінің рухани астанасы ретінде ерекше рөл атқарады. 2021 жылы қала «Түркістан – түркі әлемінің мәдени астанасы» деп жарияланды. Бұл мәртебе Түркістанның түркі тілдес халықтар арасындағы байланыстарды нығайтудағы рөлін айқындады.

Қорытынды

Түркістан – өткен мен болашақты тоғыстырған ерекше қала. Оның тарихи-мәдени мұралары мен қазіргі заманғы дамуы оны Қазақстанның ғана емес, бүкіл әлемнің қызығушылық танытатын орталықтарының біріне айналдырады. Бұл қалаға сапар шегу – қазақ халқының бай тарихымен, мәдениетімен және рухани құндылықтарымен танысуға мүмкіндік береді. 
Тілші: Түймебай Аяжан