Түркістан облысы 7 жылда инвестиция көлемін 4,2 есеге ұлғайтып, аймақтың экономикасын серпілтті

Түркістан облысы соңғы бірнеше жылда инвестициялық тартымдылығын арттыра отырып, 2018 жылмен салыстырғанда өңірдің экономикасына тартылған инвестиция көлемін 4,2 есеге көбейтті. Әкімдік деректеріне жүгінсек, 2018 жылы бұл көрсеткіш 314,1 млрд теңгені құраса, 2025 жылдың алғашқы жартыжылдығында ғана 387,8 млрд теңге инвестиция тартылды. Жалпы алғанда, осы кезеңдегі жалпы инвестиция көлемі 1 335 млрд теңгені құрап отыр.

Бұл өсімнің соңында жеке сектордан келген инвестиция көлемі – 199,3 млрд теңге, ал бюджеттік кірістер – 128,7 млрд теңгені құрады. Сонымен қатар, 2024 жылғы деректерге сүйенсек, өңірге тартылған тікелей шетелдік инвестициялар көлемі 1,1442 млрд АҚШ долларына жетіп, жоспарланған көрсеткіштердің 245%-ын орындады.

2018–2020 жылдардағы инвестициялық саясат әдетте аймақтың әлеуметтік инфрақұрылымын нығайтуға бағытталса, 2021–2023 жылдары өндірісті әртараптандыру және өнеркәсіп қарқынын арттыруға күш салынды. Атап айтқанда, 2023 жылы өңірде PГУ бу-газ қондырғысы, Қазығұрт ауданындағы ГЭС, Түлкібас ауданындағы «Састөбе» инновациялық кешені және Созақтағы фосфат зауыты жобалары басталды. Бұл жобалар Түркістанның индустриялық әлеуетін арттырды.

2024 жылы арнайы индустриялық парк құрылып, оның ішінде шағын зауыттар ашылып, 100-ден астам жұмыс орны құрылды. Дегенмен бұл инфрақұрылымдық өзгеріске қарағанда инвестиция көлемі ұлғаюда мұндай ауқымды нәтиже әлі көрінбеген.

2025 жылы түпкілікті экономикалық серпін беретін жетістіктердің бірі — Созақ ауданындағы «Созақ Фосфат» зауытының құрылысын басталуына байланысты екенін айтқан жөн. Бұл инвестиция көлемі шамамен 140 млрд теңгені құрап, 1 000 жаңа жұмыс орнын ашады және ауыл шаруашылығына тәуелділікті төмендету мақсатында химиялық тыңайтқыштар өндірісін дамытуға бағытталады

2025–2028 жылдарға арналған жоспар бойынша 110 инвестициялық жоба іске асырылып, жалпы құны 2,3 трлн теңгеден астам болатын бұл бастамалар 19 000-нан астам жұмыс орнын құруға бағытталған. 2025 жылы басталатын 57 жобаның өзі 321,8 млрд теңге инвестиция тартуға есептелген, олардың нәтижесінде 6 908 жаңа жұмыс орны ашылмақ.

Осының негізінде Түркістан өңіріндегі инфрақұрылым мен өнеркәсіп қарқынды үлгіні сақтап, жеке сектордағы өзекті жобалар аймақ экономикалық әлеуетін байыта түседі.

Инвестиция көлемінің ұлғаюы әлеуметтік-экономикалық әсер тұрғысынан бірқатар артықшылық береді. Біріншіден, жаңа жұмыс орындарының пайда болуы халықтың әл-ауқатын жақсартады, жастар жұмысқа орналасып, әлеуметтік тұрақтылық артты. Екіншіден, Әкімдік атап өткендей, индустриялық жобалар әлеуетті өңір ретінде Түркістанның беделін арттыра отырып, инвесторлар мен халықаралық серіктестер үшін сенімділік ұялатты.

Созақтағы тыңайтқыш зауыты облыстық ауыл шаруашылығы секторын химиялық тәуелділіктен босатып, тыңайтқыштар импортына шығынды азайтуға септігін тигізеді. Бұл өз кезегінде азық-түлік бағасын тұрақтандыруға ықпал етіп, агроөнеркәсіптік кешеннің экспорттық мүмкіндігін күшейтеді.

Сонымен қатар жаңа зауыттар мен өнеркәсіптік кешендердің құрылысы құрылыс, қызмет көрсету, логистика және кіші кәсіпкерлік салаларына сұраныс тудырып, жергілікті бизнестің дамуына оң әсер етеді. Бұл мультипликативті әсердің бір бөлігі ретінде экономикаға енгізілген инвестициялардың тиімділігі жоғары болады.

Түркістан облысының инвесторларға тартушылығы — аймақтағы инвестициялық саясаттың тиімділігін байқатады. Жыл сайынғы өсу, жаңа индустриялық жобалар, әлеуметтік инфрақұрылымның жаңаруы мен әлеуметтік ортақ іске қатысу экономикадағы сапалы өзгерістерге негізделген.

Атап айтқанда, 2025 жылға арналған жаңа жобалар — Созақ фосфат зауыты мен өнеркәсіптік кешендер — өңірдің экономикалық құрылымын нығайтып, халыққа жұмыс орындарын ашып, әлеуметтік тұрақтылықты қамтамасыз етеді. Бұл тенденция Түркістан өңірін Қазақстанның аграрлық-индустриялық хабына айналдырып, өңірлік даму стратегиясына нақты үлес қосып отыр.