Шымкент. Қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті нығайтудың өзекті мәселелері

Қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті нығайтудың өзекті мәселелері елдің тұрақтылығы мен дамуындағы маңызды сұрақтарды қамтиды. Қазақстанның көпұлтты және көпконфессиялы қоғамы жағдайында этносаралық және конфессияаралық келісімді сақтау үшін бірқатар кедергілер мен шешуді талап ететін мәселелер бар. Олардың ішінде:

1. Әлеуметтік-экономикалық теңсіздік

Әлеуметтік-экономикалық жағдайдың теңсіздігі халық арасындағы наразылыққа және тұрақсыздыққа алып келуі мүмкін. Аймақтар арасындағы дамудың айырмашылығы, жұмыссыздық, кедейлік, төмен әлеуметтік жағдайдағы азаматтардың қажеттіліктерін толық қамтамасыз ете алмау этностар арасында шиеленісті тудыруы ықтимал. Әлеуметтік теңсіздікті жою үшін елде әділ әлеуметтік саясатты іске асыру, аз қамтылған топтарға қолдау көрсету маңызды.

2. Қазақстанда этносаралық және конфессияаралық қарым-қатынастар әдетте тұрақты болғанымен, кейде белгілі бір оқиғалар немесе әлеуметтік проблемалар шиеленіс тудырады. Әр түрлі этностар арасында өзара түсініспеушілік немесе әлеуметтік әділетсіздік жағдайлары бұл шиеленістерді ушықтыруы мүмкін. Бұл шиеленістердің алдын алу үшін этностар арасындағы байланыстарды нығайту және теңдік пен әділдікті қамтамасыз ету шаралары қажет.

3. Қоғам мүшелерінің құқықтық мәдениетінің жеткіліксіздігі де қоғамдық келісімді нығайтуға кері әсерін тигізуі мүмкін. Азаматтардың құқықтары мен міндеттерін толық білмеуі, заңды түрде қорғанудың жолдарын түсінбеуі кейде әлеуметтік наразылықтарға әкеледі. Сондықтан құқықтық сауаттылықты арттыру, халықтың заңға деген сенімін күшейту үшін мемлекет заңнамалық түсіндіру жұмыстарын күшейтуі қажет.

4. Гендерлік теңсіздік пен қоғамдағы әлеуметтік топтар арасындағы айырмашылықтар да қоғамдық келісімге әсер етеді. Әйелдердің саясатқа, экономикаға толық араласа алмауы немесе олардың құқықтарының шектелуі, сондай-ақ әлеуметтік топтар арасындағы алшақтық теңдік принциптеріне қайшы келеді. Бұл жағдайларды шешу үшін гендерлік және әлеуметтік теңдікті қамтамасыз етуге бағытталған шараларды күшейту маңызды.

5. Қазақстанда түрлі этностардың мәдениеті мен тілі сақталуы тиіс болғанымен, кейбір этникалық топтар ұлттық сәйкестігін жоғалту қаупін сезінуі мүмкін. Мәдени және тілдік алшақтықтың ұлғаюы белгілі бір топтар арасында оқшаулану сезімін тудырып, ұлттық бірлікке әсер етуі ықтимал. Бұл мәселені шешу үшін мемлекет мәдени әртүрлілікті қолдауға және барлық этностардың тілдері мен дәстүрлерін дамытуға бағытталған бағдарламаларды жүзеге асыруы қажет.

6. Ұлттық құндылықтарды нығайту азаматтардың елдің болашағына деген сенімін, патриоттық сезімін арттырады. Егер қоғам мүшелері ортақ құндылықтарды ұстанбаса немесе олар туралы жеткіліксіз ақпараттанса, бұл қоғамдық бірлікті әлсіретуі мүмкін. Ұлттық бірлікті нығайту үшін мемлекет ортақ құндылықтарды насихаттауға және рухани жаңғыруды қолдауға бағытталған жұмыстарды жалғастыруы тиіс.

Қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті нығайтуға бағытталған саясаттың тиімді жүзеге асуы үшін жоғарыда аталған мәселелерді шешу маңызды. Әлеуметтік теңдік, құқықтық мәдениет, этносаралық және конфессияаралық қатынастардағы тұрақтылық, жастар мен азаматтардың белсенді қатысуы елдің тұрақтылығы мен дамуының негізі болмақ. Қазақстан бұл бағытта жетістіктерге жетіп отыр, бірақ заманауи сын-қатерлерге қарсы тұру үшін мемлекеттік бағдарламаларды әрі қарай дамыту қажет.

Тілші: Кенжебаева Гаухар Жақыпқызы