Түркістан облысы. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы сана қоғамның адалдық пен әділдікке ұмтылысын көрсетеді.

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы сана – азаматтардың сыбайлас жемқорлыққа деген теріс көзқарасын қалыптастыру және қоғамда жемқорлыққа төзбеушілік мәдениетін орнатуға бағытталған құндылықтар жүйесі. Бұл құбылыс кез келген мемлекеттің дамуына, экономикалық және әлеуметтік тұрақтылығына кері әсерін тигізетіндіктен, сыбайлас жемқорлыққа қарсы сана қалыптастыру маңызды.
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы сананы дамыту жолдары:
1.    Азаматтық тәрбиелеу: Мектептерде, колледждерде және жоғары оқу орындарында жемқорлыққа қарсы тәрбие беру бағдарламаларын енгізу. Жастарды адалдық, әділдік және жауапкершілікке үйрету сыбайлас жемқорлыққа қарсы сананы қалыптастыруға көмектеседі.
2.    Ақпараттық түсіндіру жұмыстары: Жемқорлыққа қарсы күрес бойынша түсіндіру жұмыстары, қоғамды ақпараттандыру науқандары жүргізілуі тиіс. Қоғамда сыбайлас жемқорлықтың салдары мен оған қарсы күрес туралы ашық ақпарат тарату азаматтардың сыбайлас жемқорлыққа қатысты көзқарасын өзгертеді.
БАҚ, әлеуметтік желілер мен интернет арқылы жемқорлықтың зияны туралы ақпарат беру, мысалы, нақты оқиғалар арқылы сыбайлас жемқорлықтың зардаптарын көрсету.
3.    Жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру: Мемлекеттік органдарда, оқу орындарында және кәсіпорындарда жемқорлыққа қарсы мәдениеттің қалыптасуына жағдай жасау. Қоғамдық ұйымдар, мемлекеттік мекемелер, оқу орындары мен кәсіпорындар арасында ашықтық пен адалдыққа қолдау көрсету.
4. Қоғамдық бақылауды күшейту: Қоғамдық бақылауды арттыру арқылы сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресті күшейтуге болады. Мемлекеттік сатып алу, гранттар және қаржыландыру мәселелерінде қоғамдық ұйымдар мен белсенділердің қатысуын қамтамасыз ету. Қоғамдық мониторинг, ашықтық және есеп беру жүйелерін дамыту. Мысалы, мемлекеттік қызметкерлердің кірістерін және шығыстарын ашық жариялау.
6.    Технологияларды енгізу: Цифрландыру мен электрондық үкімет қызметтері арқылы мемлекеттік органдардың жұмысын ашық әрі әділ ету. Электрондық қызметтер мемлекеттік сатып алулар, лицензиялау, құжат алу және тағы басқа үдерістерде сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін азайтады. Атап айтқанда, мемлекеттік қызмет көрсету жүйелерін цифрландыру, интернет арқылы өтініштер қабылдау және онлайн қызметтер арқылы барлық үдерістерді бақылау.

Адал адамдардың жетістіктері мен олардың үлгісін көрсету. Мысалы, адал кәсіпкерлер, мемлекеттік қызметкерлер және қоғам белсенділері туралы баяндау арқылы олардың адалдық құндылықтарын дәріптеу. Қоғамның сыйлы тұлғалары мен көшбасшылары сыбайлас жемқорлыққа қарсы күреске белсенді атсалысып, азаматтарды жемқорлыққа қарсы әрекет етуге шақыра алады.

Қорытынды
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы сана қоғамның адалдық пен әділдікке ұмтылысын көрсетеді. Мемлекет, білім беру жүйесі, қоғам мен әрбір азамат сыбайлас жемқорлыққа қарсы сананы дамытуды бірлесе жүзеге асыру арқылы қоғамда жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыра алады. Бұл тұрақты даму, елдің экономикалық және әлеуметтік тұрақтылығы үшін қажетті қадам болып табылады.

Тілші: Кенжебаева Гаухар Жақыпқызы