Түркістан облысы. Сыбайлас жемқорлық — бұл жеке мүдделерді көздеп, лауазымды тұлғалардың өз өкілеттіктерін теріс пайдалануы.

Сыбайлас жемқорлық — бұл жеке мүдделерді көздеп, лауазымды тұлғалардың өз өкілеттіктерін теріс пайдалануы. Бұл құбылыс әлемнің көптеген елдерінде кездеседі және мемлекеттік басқару саласында айтарлықтай қауіп төндіреді.
Қазақстандағы сыбайлас жемқорлық мәселесі маңызды әрі күрделі әлеуметтік, экономикалық және саяси проблема болып табылады. Бұл проблема түрлі деңгейдегі мемлекеттік мекемелер мен қызметтерде, соның ішінде заңнамалық, атқарушы және сот органдарында кең таралған.
Қазақстанда сыбайлас жемқорлықпен күресу үшін арнайы органдар, мысалы, Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі жұмыс істейді. Бұл орган құқық бұзушылықтарды анықтау және тергеумен айналысады. Сонымен қатар, мемлекеттік және қоғамдық бағдарламалар сыбайлас жемқорлықты азайтуға бағытталған.
Сыбайлас жемқорлықтың себептері:

• Экономикалық тұрақсыздық және төмен жалақы деңгейі.
• Мемлекеттік басқару жүйесіндегі әлсіздік, ашықтық пен есеп берушілік деңгейінің төмендігі.
• Құқық қорғау жүйесінің жеткіліксіз тиімділігі.
• Тарихи және әлеуметтік факторлар, оның ішінде басқару мәдениеті мен азаматтық қоғамның әлсіздігі.

Сыбайлас жемқорлықтың салдары:

• Экономикалық өсуге кедергі келтіреді, инвестициялық ахуалды нашарлатады.
• Әлеуметтік теңсіздікті күшейтеді және қоғамдағы сенім деңгейін төмендетеді.
• Құқықтық жүйеге деген сенімділікке зиян келтіреді, мемлекеттік қызмет сапасын нашарлатады. Заң бұзушылықтар мен жазасыздық қоғамда құқықтық нигилизмді тудыруы мүмкін.

Қазақстан үкіметі сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес аясында түрлі шаралар қабылдап келеді. Арнайы агенттіктер мен сыбайлас жемқорлыққа қарсы бағдарламалар енгізіліп, заңнамалық реформалар жүргізілуде. Мысалы, “Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі” сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыруға бағытталған. Дегенмен, Қазақстанда сыбайлас жемқорлықты түпкілікті жою қиын болып отыр. Бақылаудың күшеюі мен халықаралық ұйымдардың қолдауы маңызды болғанымен, бұл мәселені шешуде барша қоғам мен саяси ерік-жігердің белсенді қатысуы қажет.

Қорытынды:
Сыбайлас жемқорлықты төмендету үшін үкіметтік және үкіметтік емес ұйымдар азаматтық қоғамның белсенділігін арттыруға, халықтың хабардарлығын көтеруге және әділ сот жүйесін дамытуға күш салуы тиіс.

Тілші: Кенжебаева Гаухар Жақыпқызы