Шымкент қаласының экономикалық реформалары мен стратегиялық шаралары қала дамуының жаңа кезеңіне жол ашып, оның Қазақстанның жетекші өңірлерінің бірі ретінде қалыптасуына мүмкіндік береді.

Шымкент қаласының экономикалық дамуы соңғы жылдары айтарлықтай серпін алды. Қалада экономиканың түрлі салалары бойынша ауқымды жобалар жүзеге асырылып, бизнес үшін қолайлы орта қалыптасуда. 
     Ағымдағы экономикалық сын-қатерлер мен қалалық мүлікті басқарудағы өзгерістер жағдайында Шымкент әкімдігінің рөлі ерекше маңызды болып отыр. Осы сын-қатерлер аясында көптеген адамдар әкімдік инвестицияларды тарту мен экономикалық өсуді ынталандыруда қаншалықты табысты жұмыс істеп жатыр деген сұрақ қояды.

Біз қабылданып жатқан шаралардың қаншалықты тиімді екендігін және олардың қала қажеттіліктеріне сәйкес келетіндігін түсіну үшін ағымдағы жылдың алғашқы жеті айындағы әкімдік қызметін талдауды шештік.
Ашық көздерден алынған мәліметтерге сүйенсек, аталған кезеңде Шымкент негізгі әлеуметтік-экономикалық көрсеткіштердің айтарлықтай жақсарғанын көрсетеді. Қала өнеркәсіпті белсенді дамытады, инвестиция тартады және бюджетті ұлғайтады, бұл экономиканың барлық салаларында айтарлықтай өсуді көрсетеді. Атап айтқанда, оның аумағында жеті өнеркәсіптік кәсіпорын жұмыс істейді, онда 289 жоба іске асырылып, сегіз мың жаңа жұмыс орны ашылады. Алайда, барлық жетістіктермен осы өсудің тұрақтылығы және оның қала тұрғындарының әл-ауқатына әсері туралы сұрақ туындайды.
     Шымкент қаласына инвестициялар тарту жұмыстары белсенді жүргізілуде. 2024 жылдың алғашқы жартыжылдығында тартылған инвестициялар көлемі 9% өсіп, 536 миллиард теңгеге жетті. Үкіметтің жоспарына сәйкес, 2028 жылға дейін қалаға 5,6 триллион теңге инвестиция тарту көзделуде. Бұл ауқымды жобалар қаланың экономикасын жаңа деңгейге көтеруге мүмкіндік береді. Қала кәсіпкерлеріне мемлекеттік қолдау шаралары аясында 23,5 миллиард теңге бөлініп, бизнесті дамытуға арналған жаңа жобалар іске қосылуда. Әсіресе, шағын өндірістік алаңдар мен промпарк жобалары кәсіпкерлер үшін жаңа мүмкіндіктер туғызуда.
     Қала бюджетінің көлемін 14% – ға, 763,7 млрд теңгеге дейін ұлғайту және жергілікті түсімдерді 15,2% - ға ұлғайту-бұл сөзсіз жетістік. Бұл қаражаттың қалай бөлінетінін де ескеру маңызды. Маңызды қадамдардың бірі қалада ең төменгі жалақыны көтеру болды, ол қазір 140 000 теңгеден асады. Бұл ретте бюджеттің 50% - ы тұрғындардың орындалған жұмыстың нәтижелерін көруі үшін әлеуметтік салаға бағытталды. Мысалы, әкімдіктің нұсқауы бойынша жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын 15 мың қызметкердің жалақысына 50 мың теңге мөлшерінде қосымша жәрдемақы тағайындалды.
     Инвестиция көлемінің 14% - ға өскенін атап өткен жөн, ол 324,7 млрд теңгеге жетті. Осындай көлемдегі қаражатты тарту Шымкент қаласының инвесторлар үшін жоғары тартымдылығын көрсетеді. Негізгі жобалардың бірі 650 млн АҚШ доллары инвестициясы бар және жалпы ауданы 650 га Түрік Alarko Holding компаниясының ірі жылыжай кешенінің құрылысы болды. жобаның бірінші кезеңі пайдалануға берілгеннен кейін шамамен 1750 жұмыс орны, ал толық аяқталғаннан кейін – 5 мың жұмыс орны құрылатын болады. Тартылған инвестициялардың қалаға нақты пайда әкелуі үшін олардың ұзақ мерзімді әсерін қамтамасыз ету маңызды міндет болып қала береді. 
     Шымкентте 30 мыңнан астам жаңа жұмыс орындары ашылды, ал жұмыс істейтін азаматтар саны 468 мыңнан асты. Сонымен қатар, мемлекеттік қолдау шаралары арқылы халықтың әл-ауқаты жақсартылып, атаулы әлеуметтік көмек алушылардың саны қысқарды. Есепті кезеңде Шымкентте өнеркәсіп өнімінің көлемі 612,3 млрд теңгені құрады, бұл 2023 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 3,6% - ға жоғары. Бұл өсу қаланың өнеркәсіп секторын дамытуға деген ұмтылысын көрсетеді. Осыған қарамастан, қалыптасқан жаһандық экономикалық жағдай аясында өсу уақытша болуы мүмкін және шикізат бағасының өсуі немесе әлемдік нарықтардағы конъюнктураның жақсаруы сияқты қысқа мерзімді факторларға байланысты болуы мүмкін екенін ұмытпауымыз керек. Бұл тұрғыда салық мөлшерлемесінің 50% - ға төмендеуі Шымкент кәсіпкерлері үшін елеулі ынталандыру болды.
     Қала басшылығының стратегиялық бағыттары мен жүргізілген реформалар нәтижесінде Шымкенттің экономикасы тұрақты түрде өсіп, азаматтардың тұрмыс деңгейі артуда.
     2024 жылдың алғашқы жартыжылдығында тартылған инвестициялар көлемі 9% өсіп, 536 миллиард теңгеге жетті, бұл қалаға қосымша жұмыс орындарын ашуға және инфрақұрылымды жақсартуға мүмкіндік береді. Әлеуметтік салаға бөлінген бюджеттің 50%-ы қала тұрғындарының өмір сүру сапасын жақсартуға, жалақыны көтеруге және әлеуметтік көмек көрсетуге бағытталды. Инвестициялық жобалар мен кәсіпкерлікке көрсетілген қолдау Шымкенттің экономикалық тартымдылығын арттырып, жаңа жұмыс орындарын ашуға ықпал етуде. Дегенмен, жаһандық экономикалық жағдайлардың әсерінен өсімнің тұрақтылығына назар аудару қажет. Жалпы, Шымкент қаласының экономикалық реформалары мен стратегиялық шаралары тұрғындардың әл-ауқатын жақсартуға және қаланың тұрақты дамуына жол ашуда.
    Қорытындылай келе, Шымкент қаласының экономикалық реформалары мен стратегиялық шаралары қала дамуының жаңа кезеңіне жол ашып, оның Қазақстанның жетекші өңірлерінің бірі ретінде қалыптасуына мүмкіндік береді.

Тілші: Кенжебаева Гаухар Жақыпқызы