Шымкенттің ұлттық тағамдары

Шымкенттің ұлттық тағамдары: Дәмі тіл үйіретін шежіре

Шымкент – Қазақстанның оңтүстігіндегі қонақжай қалалардың бірі. Бұл мекен өзінің бай мәдениетімен, ерекше дәстүрлерімен және, әрине, ұлттық тағамдарының сан алуандығымен танымал. Шымкент асханасы – бұл халықтың тарихы мен тұрмыс салтын айқын бейнелейтін шежіре. Қалаға келген әрбір қонақ жергілікті тағамдардың дәмінен ұлттық рух пен халықтың жанын сезіне алады.

Ұлттық тағамдардың негізі

Шымкент асханасы қазақтың дәстүрлі тағамдарына негізделгенімен, өңірде тұратын өзбек, татар, ұйғыр, тәжік секілді түрлі ұлттардың ықпалы да сезіледі. Мұнда ет, ұн, көкөніс пен дәмдеуіштер ерекше үйлесім тапқан. Тағамдардың көпшілігі қазақтың ұлттық тағамдарымен үндес болғанымен, оңтүстік өңірге тән өзіндік ерекшеліктері бар.

Ең басты тағам – еттен дайындалған дәмдер. Қазы, қарта, жал мен жая сияқты ұлттық өнімдер бұл аймақта аса жоғары бағаланады. Шымкентте қой еті ерекше дәмді дайындалады, өйткені жергілікті мал шаруашылығының табиғи ерекшеліктері еттің сапасына оң әсер етеді.

Шымкенттің танымал тағамдары

1.Палау

Шымкенттің палауы – ерекше дәмімен атақты. Бұл тағам өзбек асханасына тиесілі болғанымен, Шымкентте палау жасау дәстүрге айналған. Әсіресе, ұнтақталған сарымсақ, ет және арнайы дәмдеуіштер қосылған күріштен жасалған палау тойларда, қонақ күту кезінде міндетті түрде дайындалады.

2.Лағман

Лағман – оңтүстіктегі ең танымал тағамдардың бірі. Ұзын қамыр мен ет, көкөністерден дайындалған бұл тағам өзінің қою әрі дәмді сорпасымен ерекшеленеді. Шымкенттегі лағман басқа өңірлерден ерекшеленіп, түрлі дәмдеуіштер арқылы ерекше хош иіске ие.

3.Самса

Шымкенттің самсасы – көшедегі ең танымал әрі сүйікті тағамдардың бірі. Тандырда пісірілетін самса қой етінен, пияздан және хош иісті дәмдеуіштерден дайындалады. Самсаның қытырлақ қабығы мен жұмсақ іші оны ерекше етеді.

4.Кеспе

Дәстүрлі кеспе – қазақ халқының сүйікті тағамдарының бірі. Шымкентте кеспе сорпасы ерекше қой етінен дайындалып, қолмен жайылған қамырдан жасалады. Бұл тағам өзінің дәмімен ғана емес, құнарлылығымен де ерекшеленеді.

5.Қуырдақ

Шымкенттің қуырдағы қойдың жаңа сойылған етінен дайындалып, пияз бен картоп қосылады. Бұл тағам әсіресе той дастарханының басында дайындалатын дәстүрлі тағамдардың бірі болып саналады.

Дәмдеуіштер және оларды пайдалану ерекшелігі

Шымкент асханасының ерекше бір қыры – дәмдеуіштерді пайдалануында. Мұнда шафран, зира, қызыл бұрыш және басқа да шөптер жиі қолданылады. Бұл тағамдарға ерекше хош иіс пен дәм береді.

Шымкент базарлары – ұлттық тағамдардың бастауы

Шымкенттегі базарлар ұлттық тағамдардың ингредиенттерін сатып алатын ең жақсы орындар. Мұнда жаңа ет, жаңа піскен көкөністер, үйден дайындалған айран мен қаймақ, тіпті қолдан жасалған дәмдеуіштер табылады. Осы базарлар қаланың гастрономиялық мәдениетінің ажырамас бөлігі болып табылады.

Қонақжайлықтың дәмі

Шымкенттегі тағамдар тек дәмді ғана емес, қонақжайлықтың белгісі болып табылады. Бұл өңірде қонақ күту ерекше орын алады, ал дастархан басындағы тағамдар – меймандостықтың көрінісі. Шымкентке келген әр адам ұлттық тағамдардың дәмін татып қана қоймай, шынайы қазақы қонақжайлықты сезінеді.

Шымкенттің ұлттық тағамдары – бұл елдің бай мәдениетінің және қонақжайлық дәстүрінің көрінісі. Әрбір тағамның өз тарихы, өз мәні бар. Қаланың асханасын зерттеу арқылы оның тұрғындарының өмір салты мен рухани әлемін тереңірек түсінуге болады. Шымкентке жолыңыз түссе, міндетті түрде жергілікті тағамдарды дәмін татып, ұлттық рухты сезініп қайтыңыз! 
Тілші: Түймебай Аяжан