Түркістан облысында зейнеткер мен ардагерге санаторийге жолдама алу мүмкіндігін жеңілдету бағытында мемлекеттік қолдау жүйесі күшейтілуде

Түркістан облысында зейнеткер мен ардагерге санаторийге жолдама алу мүмкіндігін жеңілдету бағытында мемлекеттік қолдау жүйесі күшейтілуде
Бұл жастағы азаматтардың сауықтыру және демалуына арналған шаралар кешені – олардың денсаулығын жақсартып, өмір сапасын арттыруға бағытталған маңызды әлеуметтік бастама.Аймақта 199 мыңнан астам зейнеткер мен ардагер өмір сүреді, оның ішінде 58 адам 100 жасқа толған, сонымен бірге Ұлы Отан соғысына қатысқан 8 сарбаз және 3 мыңға жуық тыл еңбеккерлері тіркелген. Олар үшін қысқа мерзімді сауықтыру мен демалыс бағдарламалары іске қосылған. Мұндай жүйе зейнеткерлердің жарамдылығын сақтап қалуға, созылмалы ауруларды бақылауға және жалпы денсаулық көрсеткішін жақсартуға ықпал етеді.
Біріншіден, бұрынғы тәжірибелермен салыстыру кезінде аймақтағы ең алғашқы ұқсас шаралар 2018–2019 жылдары орын алғанын байқауға болады. Сол кезде зейнеткерлерге арналған бірқатар демалыс және сауығу бағдарламалары, әсіресе Ұлы Отан соғысының ардагерлері мен еңбек ардагерлеріне бағытталған арнайы бағыттар ұсынылды. Мысалы, Қазақстанның басқа аймақтық бағдарламаларында Ұлы Отан соғысының қатысушыларына санаторийде емдеу тегін жүргізілді, ал зейнеткерлерге 50% жеңілдік түрінде анықталды .
Әрбір аймақтың практикасы әртүрлі болды. Шымкентте 2025 жылы 7 500 жолдама беріліп, бұл ретте ЕЦП арқылы онлайн жүйеде өтініш беру мүмкіндігі қарастырылды. Оның қорытындысы ретінде 120 орындық «Ізетті Зейнеткер» сауықтыру орталығы ашылып, жыл көлемінде 3 500 зейнеткерге оң әсер тигізді. Бұл тәжірибе Түркістандағы бағдарламалардың цифрлық жүйеге көшкендігіне қарағанда, артықшылықтарының көрсеткіші болды.
Түркістанда демалыс жолдамаларын алу реті бұрын қарапайым қағазбен өтетін болса, қазір онлайн форматы енгізілуде. Зейнеткерлер немесе олардың өкілдері ЕЦП арқылы жергілікті әлеуметтік қызмет органына өтініш бере алады. Бұл – бюрократиялық кедергілер мен кезек күту ұғымдарын жоятын нақты қадам. Айталық, Шымкенттегі онлайн жүйе секілді, Түркістанда да зейнеткерлер порталды пайдаланып, өз кезегін бақылау мүмкіндігіне ие. Бұл жүйенің енгізілуі облыстағы әкімшіліктің ашықтығы мен цифрландыру саясатына сай келеді.
Сонымен қатар, жолдамаларды беру мерзімі мен ақы мөлшері де аймақтарда әртүрлі. Астанада зейнеткерлер жылына бір рет тегін немесе жеңілдікпен жолдама ала алады, ал Түркістанда әзірге бұл екі жылға бір жолдама түрінде қарастырылып отыр. Бұл тәжірибелердің арасындағы айырмашылық әлеуметтік қолдау жүйелерінің әр қала мен облысқа бейімделгенін көрсетеді .
2020–2021 жылдардағы пандемиялық шектеулерге байланысты бұл бағдарламалар уақытша тоқтап қалған болатын. Мысалы, Шымкентте бюджеттен бөлінген жолдамалардың бір бөлігі пайдаланыла алмай қалған, ал олардың орнын толтыру үшін талапкерлердің қайтадан тіркеуден өтуі қажеттігі туындаған . Осы сабақ алған әкімдік қазіргі уақытта жүйелі түрде жолдама беру жоспарын қалпына келтіріп, өңірдегі зейнеткерлерге басымдық беруді жалғастырып отыр.
Қазіргі уақытта Түркістан облысының жергілікті басқармасы зейнеткерлер мен ардагерлер үшін санаторийге жолдамалар алу механизмін жетілдіруде. Олар төмендегідей бағыттарды қолға алған: әлеуметтік қордың бюджет қаражатын жоспарлы түрде бөлу, онлайн өтініш беру жүйесін енгізу, жергілікті демалып-сауықтыру орындарымен келісімшарттар жасау. Бұл әдіс зейнеткерлердің ауыр аурулардан сақтануына, олардың өмірлік белсенділігін арттыруға маңызды.
Егер бұрын жолдамалар көбінесе қағаз жолмен және қолмен тіркеу негізінде берілетін болса, қазір цифрлық жүйеге көшу кезінде процедураларды оңайлату, кезектерді жою, өтініш беру мен бақылауды жүргізу тәсілдері едәуір оңтайландырылып жатыр. ЕЦП арқылы өтініш беру, порталдан қажетті ақпарат алу, сол арқылы жүктелген әлеуметтік қолдау жүйесінің толық жұмыс істеп жатқанын білдіреді.
Жалпы, Түркістан өңіріндегі жолдама беру жүйесінің трансформациясы әлеуметтік қолдаудың цифрлық дәуірге көшкенін көрсетеді. Бұл жаңғырудың негізі болып табылады, себебі келешекте демеушілік бағдарлама, жеке кәсіпкерлер қолдау көрсеткен жобалар арқылы жолдама алу диапазоны кеңеюі мүмкін. Бұл бағыт әлеуметтік теңгерімді арттырып, өңірдегі зейнеткерлердің өмір сапасын көтеруге ықпал етеді.
Осылайша, өткен жылдардағы тәжірибені ескере отырып, Түркістан өңірі қазіргі уақытта әлеуметтік қолдаудың жаңа сапалы кезеңіне көше бастады. Онлайн өтінімдер, халықтың белсенділігі, цифрлық шешімдер бұл жүйені орнықтырады. Бұл шаралар демалыс пен емделуге жолды қамтамасыз етіп қана қоймай, зейнеткерлердің қоғамдағы рөліне деген құрмет пен қамқорлықты арттырады.

Тілші Тогжан Габидинова