Шымкентте интернет қауіпсіздігіне арналған түсіндіру жұмыстары өтті

2025 жылдың 14 шілдесінде Шымкент қаласында интернет-алаяқтықтың алдын алуға бағытталған кең ауқымды профилактикалық іс-шара өтті. Бұл бастамаға Шымкент қалалық Полиция департаментінің Киберқылмыспен күрес басқармасы, Жастар ресурстық орталығы мен Әл-Фараби аудандық прокуратурасы ұйытқы болды. Іс-шара қаланың адам көп шоғырланатын орындарында – «Арбат» жаяу жүргіншілер аллеясында және «Shymkent Plaza» сауда-ойын-сауық орталығында ұйымдастырылды.

Негізгі мақсат – тұрғындарды интернет кеңістігіндегі алаяқтық түрлерінен қорғау, цифрлық қауіптер туралы ақпарат беру және азаматтардың қырағылығын арттыру. Мамандар жұртшылыққа кибералаяқтардың жиі қолданатын тәсілдері – жалған интернет-дүкендер, банк қызметкері ретінде өзін таныстыратын қоңыраулар, әлеуметтік желілер арқылы алдау және инвестицияға шақыру сияқты әрекеттер туралы нақты мысалдар келтіре отырып түсіндірді.

Акция барысында тұрғындарға ақпараттық парақшалар таратылып, киберқауіпсіздіктің қарапайым ережелері айтылды: күмәнді сілтемелерге өтпеу, жеке деректерді бейтаныс адамдарға бермеу, тексерілмеген сайттардан сауда жасамау, банк шоттары мен әлеуметтік желі профилдерін қорғау жолдары.

Мамандар әсіресе жастар мен зейнеткерлерге баса назар аударды. Өйткені, дәл осы екі топ киберқылмыстардың жиі құрбанына айналады. Жастар көбіне әлеуметтік желі арқылы, ал қарттар – телефон қоңырауы немесе жалған лотереялар арқылы алданады. Бұл топтарға цифрлық гигиена туралы түсіндіру – интернет алаяқтарының жолын кесудің маңызды қадамы.

Іс-шара барысында киберқылмыспен күрес бөлімінің мамандары нақты деректермен бөлісті: 2025 жылдың алғашқы жартыжылдығында Шымкентте интернет алаяқтыққа қатысты 180-нен астам факті тіркелген. Бұл көрсеткіш 2024 жылмен салыстырғанда жоғарылағанын көрсетеді. Сондықтан, мұндай түсіндіру жұмыстары бұрынғыдан да өзекті болып отыр.

Бұған дейін мұндай акциялар 2023 және 2024 жылдары Шымкент қаласының оқу орындарында, базарлар мен халық тығыз орналасқан аудандарында ұйымдастырылған. Алайда биылғы іс-шараның ауқымы кеңейіп, құқық қорғау органдары мен жастар ұйымдары өзара тығыз әрекеттесті.

Бұл шара «Қауіпсіз ел» ұлттық жобасының аясында өткізілді. Жоба еліміздің барлық өңірлерінде қоғамдық қауіпсіздік пен цифрлық ортадағы тәртіпті нығайтуды көздейді. Шымкент қаласы бұл жобаға белсенді түрде қатысып келеді: түнгі патрульдік тексерулер, заңсыз қару айналымының алдын алу, жасөспірімдер арасындағы құқық бұзушылықты болдырмау бойынша да жұмыстар атқарылуда.

Көптеген тұрғындар мұндай шараның қажет екенін атап өтті. Олар мамандардан алған кеңестердің нақты әрі пайдалы екенін айтты. Кейбір азаматтар сол сәтте-ақ телефондарындағы қауіпсіздік параметрлерін қайта қарап, әлеуметтік желідегі құпиялылықты күшейтті.

Ұйымдастырушылар болашақта мұндай акцияларды тұрақты түрде өткізуді жоспарлап отыр. Оның ішінде мектептер мен колледждерде арнайы сабақтар, аудандық ақпараттық кездесулер және онлайн тренингтер ұйымдастырылмақ. Сонымен қатар, тұрғындар үшін арнайы жедел желі мен сенім телефоны іске қосылуы мүмкін.

Қорыта айтқанда, 14 шілдеде өткен бұл іс-шара – қаладағы цифрлық сауаттылықты арттыру жолындағы маңызды қадам. Мұндай түсіндіру жұмыстары тек құқық қорғау органдарының ғана емес, барлық азаматтардың ортақ жауапкершілігі екенін көрсетеді. Цифрлық қауіпсіздік – бүгінгі күннің басты талаптарының бірі.