Шымкентте «Бір нүктелік» рейд жол қауіпсіздігін арттыруға бағытталды

2025 жылғы 9 тамызда Шымкент қаласында жол қозғалысы ережелерін бұзушылықтардың алдын алу және жол-көлік оқиғаларының санын азайту мақсатында «Бір нүктелік» деп аталатын арнайы рейдтік іс-шара өтті. Бұл акцияны Патрульдік полиция полкі ұйымдастырып, оған бірқатар учаскелік инспекторлар мен жол-патрульдік қызметтің тәжірибелі қызметкерлері тартылды.

Іс-шараның басты ерекшелігі – полицияның бір ғана нүктеде, яғни жол қозғалысы белсенді жүретін белгілі бір аумақта шоғырланып, бірнеше сағат бойы тоқтаусыз бақылау жүргізуі. Мұндай формат тәртіп бұзушыларды жедел анықтауға және алдын алу жұмыстарын күшейтуге мүмкіндік береді.

Рейд барысында полицейлер заңсыз күңгірттелген әйнектері бар көліктерді, дыбыс күшейткіш құрылғысы арқылы шамадан тыс шу шығаратын автокөліктерді, белгіленбеген жерден өткен жаяу жүргіншілерді және жол ережесін сақтамайтын мопед жүргізушілерін анықтады. Әсіресе, мопед және скутер жүргізушілері арасында шлем кимеу, қарсы қозғалыс жолағына шығу және жаяу жүргіншілер өткелінде жылдамдықты бәсеңдетпеу сияқты бұзушылықтар жиі тіркелді.

Патрульдік полиция полкі командирінің міндетін атқарушы, полиция подполковнигі Тоқтарбек Аширбаев рейд кезінде қала тұрғындарына түсіндіру жұмыстарын жүргізіп, жол ережесін сақтау – тек заң талабы ғана емес, өмірді сақтаудың кепілі екенін атап өтті. Ол жаяу жүргіншілерге де, көлік жүргізушілеріне де өз қауіпсіздігіне бейжай қарамауды ескертті.

Барлық анықталған құқықбұзушылықтар бойынша Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексіне сәйкес шаралар қабылданды. Кейбір жүргізушілерге ескерту жасалса, басқаларына айыппұл салынды. Мұндай қадамдар тәртіп бұзушыларға ескерту ғана емес, болашақта қайталамау үшін нақты құқықтық әсер етуді көздейді.

Бұл рейд – Шымкент қаласында жол қауіпсіздігін қамтамасыз ету бағытындағы тұрақты жұмыстың бір бөлігі. Соңғы жылдары қаладағы автокөлік санының артуына байланысты жол-көлік оқиғаларының алдын алу – өзекті мәселе болып отыр. Статистикаға сүйенсек, өткен жылы Шымкентте осындай нысаналы рейдтер нәтижесінде 5 мыңнан астам түрлі жол ережесі бұзушылығы анықталған. 2023 жылы тамыз айында өткен «Қауіпсіз жол» акциясы кезінде де полиция қызметкерлері заңсыз әйнек күңгірттеу, мас күйде көлік жүргізу және жылдамдықты асыру деректерін жаппай тіркеген болатын.

«Бір нүктелік» форматы алғаш рет Шымкентте 2022 жылы сынақ ретінде қолданылған. Ол кезде полицейлер бір тәулік бойы қаладағы ең қауіпті қиылыстардың бірінде – Төлеметов және Қонаев даңғылдарының қиылысында кезекшілік атқарған. Нәтижесінде бір күнде 200-ден астам құқық бұзушылық тіркелген, олардың ішінде 50-ге жуығы жаяу жүргіншілердің белгіленбеген жерден өтуі болса, 30-дан астамы – көліктің техникалық талаптарға сай болмауы еді.

2025 жылғы тамыздағы рейд бұрынғылардан ұйымдастыру жағынан да, техникалық жабдықталуы жағынан да ерекшеленді. Бұл жолы полиция қызметкерлері бейнетіркеу құрылғыларын, планшеттер арқылы жылдам деректер базасына қосылу жүйесін және жылдамдық өлшейтін портативті радарларды қолданды. Бұл әдіс тәртіп бұзушыларды бірден анықтап, деректерді базаға тіркеуге және хаттаманы сол жерде толтыруға мүмкіндік берді.

Сонымен қатар, рейдтің профилактикалық маңызына ерекше көңіл бөлінді. Қызметкерлер тек айыппұл салып қана қоймай, жүргізушілермен әңгімелесіп, ережелердің не үшін маңызды екенін түсіндірді. Әсіресе жас жүргізушілер мен мопед иелеріне жеке назар аударылды. Оларға шлемнің өмірді сақтаудағы рөлі, жаяу жүргінші жолында тоқтау ережелері, жылдамдықты шектеудің себептері жайында нақты мысалдармен түсіндіру жүргізілді.

Қала тұрғындарының айтуынша, мұндай рейдтер қала көшелерінде тәртіптің артуына ықпал етеді. Көптеген жүргізушілер полицияның бір нүктеде жаппай бақылау жүргізетінін білгенде, ережелерді сақтауға тырысады. Бұл өз кезегінде жолдағы қауіпсіздік деңгейін арттырады.

Өткен жылғы тамыз айындағы рейдтермен салыстырғанда, биылғы іс-шараға тартылған полиция қызметкерлерінің саны артты және қамтылған аумақ көлемі де кеңейтілді. Егер 2024 жылы мұндай акциялар негізінен орталық көшелерде өтсе, 2025 жылы қаланың шеткі аудандарындағы жол тораптары мен жаяу жүргінші аймақтары да назардан тыс қалған жоқ.

Полиция департаменті алдағы уақытта «Бір нүктелік» рейдтерді тұрақты өткізу жоспарын жасап отыр. Сонымен қатар, мектеп маусымы басталар алдында жол қозғалысы ережелерін сақтау бойынша қосымша түсіндіру науқандары, әсіресе мектеп маңындағы жолдарда, күшейтіледі.

Мамандардың пікірінше, мұндай мақсатты және жедел рейдтер жолдағы тәртіпті нығайтуға және жазатайым оқиғалардың алдын алуға айтарлықтай үлес қосады. Бұл – тек айыппұл салу емес, жалпы қоғамда қауіпсіздік мәдениетін қалыптастыруға бағытталған кешенді шара.