Интернет-алаяқтықтың алдын алу: Қаратау полиция департаменті тұрғындармен түсіндіру жұмыстарын жүргізуде
Интернет-алаяқтықтың алдын алу: Қаратау полиция департаменті тұрғындармен түсіндіру жұмыстарын жүргізуде
Қазіргі таңда интернет кеңістігінің дамуы адамдарға үлкен мүмкіндіктер сыйлап отырғанымен, сонымен қатар жаңа қауіп-қатерлерді де алып келуде. Әсіресе интернет-алаяқтық фактілері жыл сайын артып отыр. Осыған байланысты 2025 жылдың 26 тамызында Шымкент қаласының Қаратау полиция департаменті тұрғындар арасында кең көлемді түсіндіру жұмыстарын бастады. Шараның негізгі мақсаты – азаматтарды киберқылмыстан қорғау, олардың құқықтық сауаттылығын арттыру және жеке деректерін қорғаудың маңыздылығын жеткізу.
Полиция қызметкерлерінің айтуынша, интернет-алаяқтықтың бірнеше түрі бар. Соның ішінде ең кең таралғаны:
- Жалған сілтемелер мен сайттар. Қылмыскерлер банк немесе мемлекеттік орган атынан жасалған сілтемелерді жолдап, пайдаланушыларды алдап, олардың жеке мәліметтерін иеленуге тырысады.
- Әлеуметтік желідегі алаяқтық. Жалған парақшалар арқылы қарыз сұрау, ұтыс ойындарын ұйымдастырған болып алдау жиі кездеседі.
- Инвестициялық алаяқтық. Жоғары табыс уәде етіп, қаржы пирамидасына тарту жағдайлары жиілеген.
- Жалған онлайн-дүкендер. Арзан бағамен тауар ұсынып, алдын ала төлем алған соң байланысқа шықпайтын жағдайлар орын алуда.
Міне, осындай тәсілдер арқылы азаматтар қомақты қаржысынан айырылып, құқық қорғау органдарына шағымдануға мәжбүр.
Қаратау полиция департаментінің өкілдері түсіндіру жұмыстарын елді мекендер мен көпқабатты үйлердің аулаларында, сондай-ақ оқу орындары мен мекемелерде жүргізуде. Тәртіп сақшылары халықпен бетпе-бет сөйлесіп, нақты мысалдар келтіріп, алаяқтық әрекеттердің белгілерін түсіндіреді.
Кездесу барысында тұрғындарға ең бастысы – өздерінің жеке деректерін ешкімге жарияламау қажеттілігі айтылды. Әсіресе банк картасының нөмірін, ПИН-кодын, құпиясөздерді және SMS арқылы келетін растау кодтарын бөтен адамдарға айтуға болмайды.
Сонымен бірге полиция қызметкерлері күмәнді сілтемелерге өтпеуге, бейтаныс қосымшаларды жүктемеуге және тек ресми көздерден ғана ақпарат алуға шақырды.
Интернетті белсенді пайдаланатындардың басым бөлігі – жастар. Сондықтан түсіндіру жұмыстарының бір бөлігі мектептерде, колледждер мен жоғары оқу орындарында өтуде. Полиция қызметкерлері оқушылар мен студенттерге киберқауіпсіздіктің негізгі ережелерін үйретіп, интернеттегі әр әрекетті мұқият ойластыру қажеттігін ескертті.
Жастарға әлеуметтік желідегі бейтаныс адамдармен байланыс орнатқанда сақ болу, күмәнді хабарламаларды ашпау, күдікті ұсыныстарға сенбеу туралы кеңестер берілді. Бұл олардың санасында киберқауіпсіздік мәдениетін қалыптастыруға септігін тигізеді.
Интернет-алаяқтықпен күресте тек полиция ғана емес, сондай-ақ қоғамның белсенді қатысуы да аса маңызды. Қаратау полиция департаменті бұл бағытта жергілікті әкімдік, білім беру ұйымдары және қоғамдық бірлестіктермен тығыз жұмыс жүргізуде.
Әрбір азамат күмәнді жағдайға тап болса, бірден полицияға хабарласуы тиіс. Өйткені дер кезінде жасалған арыз құқық қорғау органдарына қылмыскерді анықтап, өзге тұрғындарды алданудан қорғауға мүмкіндік береді.
Құқық қорғау органдарының айтуынша, интернет-алаяқтықтың алдын алу – қылмыскерді ұстаудан әлдеқайда тиімді. Сондықтан мұндай түсіндіру шаралары алдағы уақытта да тұрақты түрде жалғасатын болады. Полиция қызметкерлері тұрғындарды ақпараттандыру арқылы олардың сақтық дағдыларын қалыптастырып, киберқылмыс құрбаны болмауына ықпал етуді көздейді.
Кездесу барысында полиция мынадай қарапайым, бірақ маңызды кеңестер берді:
- Банк картасының деректерін ешқашан үшінші тұлғаларға бермеңіз.
- Құпиясөздерді күрделі етіп құрып, оларды жиі ауыстырып отырыңыз.
- Бейтаныс адамдар жіберген сілтемелерге өтпеңіз.
- Жалған жарнамаларға сенбеңіз, тауарды тексерілмеген сайттан сатып алмаңыз.
- Әрдайым ресми дереккөздерден ақпарат алуға тырысыңыз.
- Күмәнді жағдай туындаса, бірден полицияға хабарласыңыз.
Интернет-алаяқтық – заманауи қоғам үшін үлкен сынақ. Бұл қылмыс түрінен ешкім де сақтандырылмаған. Дегенмен әр азамат қарапайым қауіпсіздік ережелерін сақтай отырып, өз мүлкін қорғап қала алады.
Қаратау полиция департаментінің бастамасымен өткізілген түсіндіру жұмыстары тұрғындардың құқықтық сауаттылығын арттыруға, олардың қауіпсіздік мәдениетін қалыптастыруға бағытталған. Мұндай шаралар жалғаса берсе, интернет-алаяқтықтың құрбандары азайып, қоғамның қауіпсіздігі арта түспек.
Похожие материалы:
