Шымкент қаласы Қазыбек би атындағы №36 жалпы орта білім беретін мектебінде «Зорлық зомбылыққа қарсы күрес» атты семинар сабақ өткізілді

Шымкент қаласы Қазыбек би атындағы №36 жалпы орта білім беретін мектебінде «Зорлық зомбылыққа қарсы күрес» атты семинар сабақ өткізілді

2025 жылғы 14 қарашада Шымкент қаласы Қазыбек би атындағы №36 жалпы орта білім беретін мектебінде «Зорлық зомбылыққа қарсы күрес» тақырыбында семинар сабақ өткізілді. Іс-шараның негізгі мақсаты – оқушылар мен жасөспірімдер арасында құқықтық сауаттылықты арттыру, зорлық-зомбылықтың алдын алу, отбасыдағы өзара сыйластықты насихаттау және жас ұрпақты қоғамдағы жауапкершілікке баулу.

Семинарға арнайы қатысушылар ретінде Шымкент қаласы Полиция департаменті, Еңбекші аудандық полиция басқармасының Құқық тәртібін қамтамасыз ету, заңдылықты бақылау бөлімінің бастығы, полиция майоры Паизов Шадияр Мирадилович қатысты. Ол өз баяндамасында отбасылық зорлық-зомбылық мәселелерін заңдық тұрғыдан талқылап, жасөспірімдер мен мектеп оқушыларына зорлық-зомбылыққа қарсы күрестің негізгі жолдары мен шараларын түсіндірді.

Іс-шара барысында бірнеше маңызды тақырыптар қамтылды. Алдымен отбасылық зорлық-зомбылықтың түрлері қарастырылды. Зорлық-зомбылықтың физикалық түріне денсаулыққа зиян келтіретін, денені жарақаттайтын немесе қасақана ауырсынуды тудыратын әрекеттер жатады. Психологиялық зорлық-зомбылыққа адамның психологиялық күйін бұзатын, қорқытып-үркітетін, қорлайтын, қорқыныш немесе ұялшақтық сезімін тудыратын әрекеттер жатады. Экономикалық зорлық-зомбылық отбасындағы қаржылық тәуелділікті күшейтетін, мүлікке қол сұғу, қаражатты бақылау, қажетті ресурстардан айыру сияқты әрекеттерді қамтиды. Ал сексуалдық зорлық-зомбылыққа адамның жыныстық құқықтарын бұзу, оның келісімінсіз жыныстық қатынасқа мәжбүрлеу немесе сексуалдық сипаттағы әрекеттер жасау жатады.

Семинар барысында қатысушыларға зорлық-зомбылықтың әр түріне қатысты нақты мысалдар келтіріліп, олардың қоғам мен отбасы мүшелеріне тигізетін теріс әсері көрсетілді. Оқушыларға бұл мәселелердің тек жеке тұлғаға ғана емес, бүкіл отбасы мен қоғамға қауіп төндіретіні түсіндірілді. Сонымен қатар, құқықтық аспектілері де жан-жақты талқыланды. Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес зорлық-зомбылық жасаған адамға қандай жауапкершілік көзделетіні баяндалды. Полиция майоры Паизов Шадияр Мирадилович ҚР Қылмыстық кодексі мен Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы кодексінде қарастырылған зорлық-зомбылыққа қатысты баптарды нақтылап, олардың орындалуы мен сот арқылы қатаң бақыланатынын атап өтті.

Іс-шара барысында «Қорғау нұсқамасы» ұғымына ерекше тоқталынып, оны кімге және қандай жағдайда қолдануға болатыны түсіндірілді. Қорғау нұсқамасы – зорлық-зомбылыққа ұшыраған адамды қорғау және қауіп-қатерді азайту мақсатында құқық қорғау органдары тарапынан қолданылатын уақытша шара болып табылады. Мысалы, егер отбасы мүшелерінің бірі басқа адамға физикалық немесе психологиялық қысым көрсетсе, зардап шеккен адам полицияға немесе әлеуметтік қызметтерге жүгініп, қорғану нұсқамасын алуға құқылы. Мұндай нұсқама уақытша болып, зардап шеккен адамның қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған. Семинарда қатысушыларға қорғану нұсқамасын алу рәсімі, қажетті құжаттар және оны қолдану мерзімі туралы ақпарат берілді.

Семинар барысында оқушылар белсенді қатысып, өздерін қызықтырған сұрақтарды қойды. Олардың сұрақтары негізінен отбасылық жанжалдарды шешу жолдары, құқық қорғау органдарына жүгіну тәртібі, зорлық-зомбылық көрген жағдайда қандай іс-әрекеттер жасау қажет екендігіне қатысты болды. Мамандар әр сұраққа нақты жауап беріп, практикалық кеңестер мен мысалдар арқылы оқушылардың түсінігін арттырды. Сонымен қатар, қатысушыларға зорлық-зомбылықтың алдын алу, өз құқықтарын қорғау және отбасылық қарым-қатынасты жақсарту жолдары туралы нұсқаулықтар ұсынылды.

Семинардың негізгі мақсаты – жастар арасында құқықтық мәдениетті қалыптастыру, отбасындағы зорлық-зомбылықты азайту, балалар мен жасөспірімдердің өз құқықтарын қорғау қабілетін арттыру болып табылады. Іс-шара барысында оқушыларға зорлық-зомбылыққа қарсы жауапкершілік, құқықтық қорғау механизмдері және психологиялық қолдау шаралары туралы толық ақпарат берілді. Бұл білімдер жасөспірімдердің өзара сыйластықты құрметтеуі, отбасы мен қоғамдағы қатынастарды жақсартуы үшін маңызды болып табылады.

Семинар сонымен қатар құқық қорғау органдары мен мектеп арасындағы байланыс пен ынтымақтастықты нығайтуға бағытталды. Қатысушылар полиция қызметкерлерімен жеке тәжірибе алмасып, заңгерлік және психологиялық қолдау саласында мамандардан кеңестер алды. Мұндай іс-шаралар оқушылардың құқықтық сауаттылығын арттырып қана қоймай, оларды жауапкершілікке тәрбиелеуге де ықпал етеді.

Іс-шара соңында мектеп әкімшілігі мен полиция қызметкерлері қатысушыларға алғыс білдіріп, болашақта да осындай кездесулерді өткізу қажеттілігін атап өтті. Сондай-ақ оқушыларға зорлық-зомбылық көрген жағдайда қалай әрекет ету керектігі туралы қысқаша нұсқаулықтар таратып берілді. Бұл семинар оқушылардың құқықтық сауаттылығын көтеріп, олардың жеке қауіпсіздігі мен отбасылық қатынастардағы жауапкершілікті түсінуіне ықпал етті.

Қорытындылай келе, 14 қарашада өткізілген «Зорлық зомбылыққа қарсы күрес» атты семинар сабақ – Шымкент қаласы №36 жалпы орта білім беретін мектебінің оқушылары үшін өте маңызды әрі қажетті іс-шара болды. Ол оқушылардың құқықтық сауаттылығын арттыруға, зорлық-зомбылықтың алдын алуға және отбасыдағы өзара сыйластықты насихаттауға бағытталған. Полиция қызметкерлері мен мамандардың қатысуымен өткен бұл шара оқушыларға өз құқықтарын қорғау, қиын жағдайларда дұрыс әрекет ету дағдыларын қалыптастыруға көмектесті. Сонымен қатар, бұл іс-шара мектеп пен құқық қорғау органдары арасындағы ынтымақтастықты нығайтуға және жастар арасында құқықтық мәдениетті қалыптастыруға үлес қосты.