Түркістан облысы. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы сана дегеніміз не?

Сыбайлас жемқорлық – қоғамның дамуына кедергі келтіретін күрделі мәселелердің бірі. Ол адамдардың өмір сапасына, мемлекеттің экономикасына, әділдік пен сенімге кері әсер етеді. Сондықтан сыбайлас жемқорлықпен күресіп қана қоймай, адамдардың санасын дұрыс бағытта қалыптастыру маңызды. Қоғамда сыбайлас жемқорлыққа қарсы сананы дамыту арқылы бұл зиянды әрекетке төзімсіздік танытуға болады.

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы сана дегеніміз не?

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы сана – бұл адамдардың жемқорлыққа төзімсіздік танытып, әділдік пен адалдықты жоғары қоюға бағытталған көзқарастары мен ұстанымдары. Жемқорлыққа қарсы сана қалыптасқан қоғамда әр адам өз құқығы мен міндеттерін адал атқарып, әділдікті сақтауға тырысады. Мұндай қоғамда пара беру немесе пара алу, қызмет бабын асыра пайдалану секілді әрекеттерге мүлдем жол берілмейді.

Жемқорлыққа қарсы сананы қалыптастырудың маңызы

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы сана қоғамның дамуында маңызды рөл атқарады. Жемқорлықсыз қоғам құру арқылы адамдардың мемлекетке деген сенімі артады, экономикалық өсім қамтамасыз етіледі, әлеуметтік әділеттілік орнайды. Сондықтан мемлекет және қоғам болып сыбайлас жемқорлыққа қарсы сананы қалыптастыруға ерекше көңіл бөледі.

Жемқорлыққа қарсы сананы дамытуға арналған шаралар

1. Білім беру жүйесіндегі тәрбие
Жемқорлыққа қарсы сананы дамыту үшін мектептер мен университеттерде арнайы тәрбие жұмыстары жүргізіледі. Оқушыларға адалдық, әділдік, жауапкершілік сияқты қасиеттерді үйретіп, сыбайлас жемқорлықтың қоғамға тигізетін зиянын түсіндіреді. Мысалы, арнайы пәндер арқылы балаларға сыбайлас жемқорлықтың қандай салдары болатыны, адал еңбектің маңызы жайында түсінік беріледі. Білім беру орындарындағы тәрбиелік жұмыстар жастардың бойында әділдік пен адалдыққа деген құрметті қалыптастырады.

2. Құқықтық сауаттылықты арттыру
Көптеген адамдар жемқорлық әрекеттеріне заңды білмеуден немесе құқықтық сауаттылықтың төмендігінен барады. Сондықтан халықтың құқықтық сауаттылығын арттыру сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресте үлкен рөл атқарады. Түрлі семинарлар, лекциялар мен тренингтер өткізу арқылы адамдарға заңды білудің маңыздылығы түсіндіріледі. Бұл шаралар азаматтарға өз құқықтарын білуге, заң бұзушылыққа қарсы тұруға көмектеседі.

3. Ақпараттық науқандар
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы сананы қалыптастыруда ақпараттық науқандар маңызды рөл атқарады. Мемлекет пен қоғамдық ұйымдар түрлі ақпараттық кампаниялар өткізіп, халыққа сыбайлас жемқорлықтың зияны, оның салдары жайлы түсіндіреді. Теледидар, радио, интернет және әлеуметтік желілер арқылы сыбайлас жемқорлыққа қарсы бейнероликтер, мақалалар, постерлер жарияланып, халықты жемқорлыққа қарсы күреске жұмылдырады.

4. Жемқорлыққа қарсы қызметтің жұмысы
Қазақстанда сыбайлас жемқорлыққа қарсы агенттік белсенді жұмыс істейді. Бұл агенттік жемқорлыққа қарсы шараларды іске асырып, қоғамда жемқорлыққа қарсы сананы қалыптастыруға күш салады. Агенттік тексерулер жүргізіп, заң бұзушылықтарды анықтайды және жемқорлық фактілерін әшкерелейді. Одан бөлек, бұл мекеме сыбайлас жемқорлықтың алдын алу мақсатында оқу орындарында, мекемелерде лекциялар ұйымдастырады.

5. Әлеуметтік жауапкершілікті арттыру
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы сана қалыптастыруда әлеуметтік жауапкершілік те маңызды. Әрбір азамат өзіне, отбасына, қоғамға жауапты екенін сезінуі керек. Жемқорлыққа қарсы әлеуметтік жауапкершілікті арттыру үшін түрлі тренингтер, еріктілік қызметтер, қоғамдық шаралар өткізіледі. Адамдар осындай шараларға қатыса отырып, адал еңбек пен әділдіктің маңызын түсінеді.

6. Жастарды тәрбиелеу
Жастар – қоғамның болашағы. Сондықтан жастарды сыбайлас жемқорлыққа қарсы тәрбиелеу арқылы болашақта әділ және адал қоғам құруға болады. Мектептер мен университеттерде сыбайлас жемқорлықтың зияны туралы арнайы дәрістер мен семинарлар өткізіледі. Жастарды адал болуға шақырып, олардың қоғам алдындағы жауапкершілігін арттыру сыбайлас жемқорлыққа қарсы сананы қалыптастырудың негізгі тетіктерінің бірі.

7. Медианың рөлі
Медиа – халыққа ақпарат таратудың негізгі көзі. Теледидар, интернет, әлеуметтік желілер арқылы сыбайлас жемқорлыққа қарсы сананы қалыптастыруға бағытталған бағдарламалар мен мақалалар халық арасында кеңінен таралуда. Медиада жарияланған жемқорлық фактілері, қоғамдық пікірталастар қоғамда сыбайлас жемқорлыққа қарсы сананың дамуына ықпал етеді.

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы сананы қалыптастыру – ұзақ мерзімді және маңызды жұмыс. Әр адам жемқорлыққа қарсы тұрып, өз құқығын қорғап, адалдық пен әділдікке ұмтылуы қажет. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы сананы қалыптастыру арқылы біз қоғамда әділдік пен сенімді орнатып, еліміздің болашағына оң әсер етеміз.

Тілші: Түймебай Аяжан Лениншілқызы