Түркістандағы экологиялық мәселелер және оларды шешу жолдары

Түркістандағы экологиялық мәселелер және оларды шешу жолдары

Түркістан облысы – табиғаты әсем, тарихи мұраларға бай аймақ. Дегенмен, өңірде қарқынды урбанизация мен өндірістің дамуына байланысты экологиялық мәселелер күннен-күнге өзекті болуда. Қазіргі уақытта табиғатты қорғау, қоршаған ортаның ластануын азайту және экологиялық жағдайды жақсарту мақсатында бірқатар шаралар қолға алынуда.

Басты экологиялық мәселелер

1.Су ресурстарының тапшылығы

Түркістан облысының климаты шөлейтті болғандықтан, аймақтағы су ресурстары шектеулі. Соңғы жылдары Арыс, Сырдария өзендерінің суы тартылып, егіншілік пен шаруашылыққа кері әсерін тигізіп отыр.

2.Ауаның ластануы

Қаланың қарқынды дамуы, көліктердің көбеюі және өндірістік кәсіпорындардың қалдықтары ауаның ластануына әкеліп соғуда. Әсіресе, қыста қатты отын жағу мәселесі ауа сапасының нашарлауына ықпал етуде.

3.Қоқыс және қалдықтарды басқару

Аймақта тұрмыстық және өндірістік қалдықтардың дұрыс жиналмауы өзекті мәселе болып отыр. Қатты қалдықтар полигондарының жетіспеушілігі және қайта өңдеу жүйесінің дамымауы жағдайды қиындатуда.

4.Табиғи ортаның бұзылуы

Түркістанда құрылыс жұмыстары мен жерді игеру мақсатында жасыл желектердің азаюы байқалады. Бұл жергілікті флора мен фаунаның өзгеруіне және экожүйенің бұзылуына әсер етуде.

Шешу жолдары және қабылданған шаралар

1.Су ресурстарын үнемдеу және басқару

Жергілікті шаруашылықтарда тамшылатып суару технологияларын енгізу арқылы суды үнемдеу қолға алынуда.

Жаңа су қоймаларын салу және қолданыстағыларын модернизациялау жоспарлануда.

Сырдария өзенінің суын тиімді пайдалану үшін трансшекаралық келісімдер жасалуда.

2.Жасыл аймақтарды көбейту

Түркістанда қала аумағында көгалдандыру жұмыстары жүргізіліп, “Жасыл белдеу” жобасы іске асырылып жатыр. Бұл жоба аясында миллиондаған ағаш отырғызылып, ауаның сапасын жақсарту және шөлейттенуге қарсы тұру мақсаты көзделген.

3.Қалдықтарды қайта өңдеу

Аймақта қоқысты сұрыптау және қайта өңдеу бойынша жаңа кәсіпорындар ашылуда.

Экологиялық білім беру арқылы тұрғындардың қоқысты бөліп жинауға деген көзқарасын қалыптастыру шаралары жүргізілуде.

4.Ауаны ластанудан қорғау

Қаланың энергетикалық жүйесін жаңғырту және табиғи газды қолдану деңгейін арттыру қолға алынып отыр.

Электромобильдер мен экологиялық көлік түрлерін енгізу жұмыстары жүргізілуде.

Қоғамның рөлі

Түркістан тұрғындары экологиялық проблемаларды шешуде маңызды рөл атқарады. Қоғамдық ұйымдар мен еріктілер табиғатты қорғауға бағытталған түрлі акциялар ұйымдастыруда. Мәселен, “ЭкоТүркістан” қозғалысы қаладағы қоқыстарды тазалау және ағаш отырғызу шараларын белсенді түрде жүзеге асыруда.

Мамандар пікірі

Эколог маман Гүлжан Нұрбекқызы:

– Түркістанның экологиялық жағдайын жақсарту үшін тек мемлекеттік деңгейде емес, жергілікті халық та белсенділік танытуы керек. Әр тұрғын өз үлесін қосып, табиғатты қорғау мәдениетін қалыптастыруы маңызды, – деп атап өтті.

Түркістан облысының экологиясы – болашақ ұрпақтың денсаулығы мен өмір сапасына тікелей әсер ететін маңызды фактор. Табиғатты қорғау және экологиялық мәселелерді шешу тек билік органдарының ғана емес, бүкіл қоғамның ортақ міндеті болып табылады. Түркістанды таза, жасыл және қолайлы аймаққа айналдыру үшін атқарылып жатқан шаралар алдағы уақытта өз нәтижесін беретініне сенім мол. 
Тілші: Түймебай Аяжан Лениншілқызы