№137 мектепте жасөспірімдер арасында зиянды әдеттер мен кибербуллингтің алдын алу бойынша кездесу

2025 жылдың 22 қыркүйек күні Шымкент қаласы Білім басқармасына қарасты №137 жалпы орта білім беретін мектебінде 8–11 сынып оқушыларымен арнайы профилактикалық жиналыс өткізілді. Шараның басты мақсаты – жасөспірімдер арасында репродуктивті және психикалық денсаулық мәселелерін түсіндіру, ерте жүктілік, маскүнемдік, нашақорлық, лудомания, құмар ойындар, интернет алаяқтық және алдап соғу сияқты қауіптерден алдын алу, сондай-ақ балалар арасында қорқыту мен кибербуллингтің зияндылығын көрсету.
Кездесуге Абай АПБ КҚБ бастығының орынбасары полиция майоры Рахымбаев Ерлан Белаевич және мектептің полиция инспекторы Джилинбаев Дастан қатысты. Қатысушыларға түсіндіру жұмыстары жүргізіліп, әр тақырып бойынша нақты мысалдар мен өмірлік оқиғалар көрсетілді.
Кездесу барысында жасөспірімдерге маскүнемдік пен нашақорлықтың зияны түсіндірілді. Полиция майоры Ерлан Белаевич атап өткендей, маскүнемдік жасөспірімнің мінез-құлқына кері әсер етеді, психикалық және физикалық дамуын тежейді, мектептегі оқу үлгеріміне зиян келтіреді. Ал нашақорлық жасөспірімнің әлеуметтік ортаға бейімделуіне кедергі келтіріп, өмір бойына тәуелділікке әкелуі мүмкін.
Сонымен қатар, лудомания және құмар ойындардың психологиялық тәуелділік тудыратынына назар аударылды. Мұндай әдеттер жасөспірімнің ойлау қабілетін бұзып, уақытты тиімді пайдалануға кедергі жасайды. Отбасылық қарым-қатынасқа кері әсер етіп, әлеуметтік шиеленістерге себеп болады. Полиция өкілдері балаларға құмар ойындарға қатыспау, уақытын пайдалы істерге жұмсау, спортпен және шығармашылықпен айналысу керектігін түсіндірді.
Кездесу барысында нақты мемлекеттік және құқықтық нормалар туралы да айтылды. Жасөспірімдерге алкогольді, есірткілік заттарды, құмар ойындарды пайдалану заң бойынша қатаң шектелгені, бұған байланысты әкімшілік және қылмыстық жауапкершілік болатыны ескертілді. Сонымен қатар, зиянды әдеттердің тек заңды тұрғыдан ғана емес, сонымен қатар жеке денсаулыққа, отбасына және қоғамға да кері әсер ететіні көрсетілді.
Кездесудің екінші бөлігінде қорқыту және кибербуллингтің мәселесі қарастырылды. Джилинбаев Дастан әлеуметтік желілер мен мессенджерлер арқылы жасалатын психологиялық қысымның балалар психологиясына қалай әсер ететінін түсіндірді. Кибербуллинг тек интернетте ғана емес, мектептегі қатынас барысында да көрініс табуы мүмкін. Мұндай әрекеттер жасөспірімнің өзін-өзі бағалауына кері әсер етеді, психикалық денсаулығын бұзады және кейде ауыр стресс пен депрессияға дейін жеткізуі мүмкін.
Мектеп полиция инспекторы нақты мысалдар арқылы түсіндірді: әлеуметтік желілерде жасалатын қорлаулар, ренжіту, қорқыту және жалған ақпарат тарату – кибербуллингтің негізгі түрлері. Бұл әрекеттерге жол бермеу, көрген жағдайда ата-аналарға, мұғалімдерге немесе полицияға хабарлау қажеттігі атап өтілді. Сонымен қатар, балаларға интернетте қауіпсіздік ережелерін сақтау, жеке деректерді жарияламау және сенімсіз адамдармен қарым-қатынас жасамау керектігі ескертілді.
Кездесу барысында репродуктивті денсаулық мәселесі де қарастырылды. Ерте жүктілік, жасөспірімдер арасындағы жауапсыз қарым-қатынас, қате ақпарат алу – барлығы денсаулыққа және болашаққа кері әсер етеді. Полиция өкілдері мен мектеп қызметкерлері бұл тақырыпта түсіндіру жұмыстарын жүргізіп, жасөспірімдерге өз денсаулығын қорғау, қауіпсіз қарым-қатынас жасау және сенімді ақпарат көздеріне жүгіну маңызды екенін жеткізді.
Психикалық денсаулыққа ерекше назар аударылды. Жасөспірімдерге стрессті дұрыс басқару, эмоцияларын бақылау, қиын жағдайларда психолог немесе сенімді адамға жүгіну керектігі түсіндірілді. Мұндай дағдылар балалардың әлеуметтік бейімделуіне, сабақ үлгеріміне және өмір сапасының жақсаруына септігін тигізеді.
Кездесуде нақты алдын алу шаралары көрсетілді:

1. Зиянды әдеттерден аулақ болу: алкоголь, есірткі, құмар ойындардан сақтану.
2. Қорқыту мен кибербуллингке қарсы дұрыс әрекет ету: егер көрсе, ата-анаға немесе мектепке хабарлау.
3. Интернеттегі қауіпсіздік ережелерін сақтау: жеке ақпаратты жарияламау, белгісіз адамдармен байланыспау.
4. Дені сау өмір салтын ұстану: спортпен айналысу, дұрыс тамақтану, шығармашылыққа уақыт бөлу.
5. Психикалық денсаулыққа көңіл бөлу: эмоцияны бақылау, стресс жағдайында сенімді адамға жүгіну.

Кездесу соңында оқушыларға буклеттер мен ақпараттық материалдар таратылды, оларда зиянды әдеттер, кибербуллинг, психикалық және репродуктивті денсаулық мәселелері, сондай-ақ қауіпсіздік шаралары туралы толық мәлімет берілген.
2025 жылдың 22 қыркүйегінде №137 мектепте өткізілген бұл жиналыс – жасөспірімдер арасында қорқыту, кибербуллинг және зиянды әдеттерді алдын алу бағытындағы маңызды профилактикалық іс-шара болды. Полиция мен мектеп қызметкерлерінің бірлескен жұмысы балалардың құқықтық және әлеуметтік сауаттылығын арттыруға, қауіпсіздік мәдениетін қалыптастыруға, психикалық және физикалық денсаулығын сақтауына бағытталған.
Бұл іс-шара жасөспірімдерге өз қауіпсіздігін қамтамасыз ету, зиянды әдеттерден аулақ болу, психологиялық қысымнан қорғану және жауапты шешімдер қабылдау дағдыларын қалыптастыруға септігін тигізеді. Сонымен қатар, ата-аналар мен педагогтардың қатысуы балаларға сенімділік беріп, отбасылық және әлеуметтік қолдаудың маңыздылығын көрсетті.
Жалпы, осындай профилактикалық кездесулер жасөспірімдердің өз құқықтарын білуіне, өз өмірін қорғауға және қауіпсіз мінез-құлық дағдыларын дамытуға мүмкіндік береді. №137 мектептегі кездесу балалардың денсаулығын, қауіпсіздігін сақтау және әлеуметтік жауапкершілікке тәрбиелеу бағытындағы жүйелі жұмыстардың бір бөлігі болып табылады.