Шымкент. Құқықтық мәдениеттің маңызы

Халықтың құқықтық мәдениеті – қоғамдағы әр азаматтың құқықтары мен міндеттерін түсінуі, құқықтық нормаларды сақтау, заңды құрметтеу мен азаматтық жауапкершілік сезімін қалыптастыру. Біздің елімізде құқықтық мәдениетті дамыту – әрбір азамат үшін маңызды, себебі бұл азаматтардың құқықтық санасының, қоғамдағы құқықтық тәртіптің және әлеуметтік әділеттіліктің негізі.

Құқықтық мәдениеттің маңызы

Құқықтық мәдениеттің маңызды тұстарының бірі – құқықтық нормаларды түсіну мен қабылдау. Бұл құқықтық мәдениет қоғамның тұрақтылығы мен дамуын қамтамасыз етеді. Егер халық құқықтарын, міндеттерін және заңдарды түсінсе, олар заңды сақтайды, заңсыз әрекеттерден аулақ болады. Құқықтық мәдениет – бұл азаматтардың құқықтық білімінің деңгейі мен құқықтық мәдениетінің қалыптасуы. Яғни, әрбір азамат өзінің құқықтары мен міндеттерін білсе, қоғамда әділеттілік, теңдік орнайды.

Құқықтық мәдениетті қалыптастырудың жолдары

Құқықтық мәдениетті қалыптастыру үшін, ең алдымен, білім беру жүйесіне ерекше көңіл бөлу керек. Мектеп қабырғасында балаларға құқықтық тәртіпті, заңдарды, құқықтарын, міндеттерін үйрету маңызды. Осылайша, жастар өз құқықтарын қорғауды, құқық бұзушылықтарға қарсы тұруды үйренеді. Сонымен қатар, жоғары оқу орындарында құқықтық пәндер мен семинарлар өткізу, студенттердің құқықтық білімін арттыруға бағытталған іс-шараларды ұйымдастыру да қажет.

Жалпы қоғамдағы құқықтық мәдениетті көтеру үшін құқықтық ақпараттық науқандар, тренингтер, семинарлар мен дөңгелек үстелдер ұйымдастыру маңызды. Бұл шаралар арқылы халықтың құқықтық сауаттылығын арттыруға, заңдарды түсіндіруге мүмкіндік береді. Мемлекеттік орган қызметкерлері, заңгерлер, құқық қорғаушылар, азаматтық қоғам өкілдері бірлесіп жұмыс істегенде, құқықтық мәдениетті қалыптастыруда оң нәтижелерге қол жеткізуге болады.

Халықтың құқықтық сауаттылығын арттыру

Құқықтық мәдениетті қалыптастыру үшін, халықтың құқықтық сауаттылығын арттыру маңызды. Әрбір азамат заңның не екенін, оның қандай құқықтары мен міндеттері бар екенін білуі керек. Халық арасында құқықтық білімді тарату мақсатында ақпараттық материалдар, брошюралар, кітапшалар шығарылып, халыққа жеткізілуі қажет. Құқықтық сауаттылықты арттыру арқылы адамдар құқықтық жағдайларын, өздерінің құқықтарын қорғауды үйренеді.

Сондай-ақ, интернет ресурстарын пайдаланып, онлайн курстар мен вебинарлар ұйымдастыру да халықтың құқықтық мәдениетін көтеруге септігін тигізеді. Бүгінгі күні интернет арқылы ақпаратқа қол жеткізу өте оңай, сондықтан осы мүмкіндікті тиімді пайдалану керек.

Мемлекеттік органдардың рөлі

Мемлекет тарапынан да құқықтық мәдениетті қалыптастыруға ерекше көңіл бөлінуі тиіс. Заң шығарушы орган, құқық қорғау органдары мен сот жүйесі – құқықтық мәдениетті дамытуда негізгі рөл атқарады. Заңдар халықтың өміріне, құқықтарына және міндеттеріне әсер ететіндіктен, оларды халықтың түсінуі маңызды. Мемлекет заңдарды түсінікті тілде жазып, халыққа жеткізуі тиіс.

Сонымен қатар, құқық қорғау органдары мен сот жүйесі азаматтардың құқықтарын қорғауда, заңдарды орындауда ерекше рөл атқарады. Олар құқықтық мәдениетті қалыптастыруда, заңдардың орындалуын қамтамасыз етуде маңызды қызмет атқарады. Халық олардан көмек сұрағанда, құқық қорғаушылар мен судьялардың әділдігі, ашықтығы мен кәсібилігі азаматтардың құқықтық мәдениетіне оң әсер етеді.

Құқықтық мәдениетті қалыптастыру – бұл тек мемлекеттік органның ғана емес, әрбір азаматтың да жауапкершілігі. Өз құқықтарын қорғау, құқықтық нормаларды сақтау, құқық бұзушылықтарға қарсы тұру – әрбір азаматтың міндеті. Құқықтық мәдениет қоғамдағы тұрақтылықты, әділеттілікті, теңдікті қамтамасыз етеді. Сондықтан құқықтық мәдениетті дамыту – еліміздің болашағы үшін, азаматтардың құқықтарын қорғау үшін аса маңызды. Халықтың құқықтық мәдениетін қалыптастыруда бірлесе жұмыс істеп, әр азамат өз үлесін қосу арқылы ғана біз әділетті, құқықтық мемлекетті қалыптастыра аламыз.

Тілші: Түймебай Аяжан Лениншілқызы