Шымкент. Халықтық құқықтық мәдениетті қалыптастыру – қоғамның құқықтық жүйені түсіну, сыйлау және орындау деңгейін арттыруға бағытталған маңызды процесс.

Халықтық құқықтық мәдениетті қалыптастыру – қоғамның құқықтық жүйені түсіну, сыйлау және орындау деңгейін арттыруға бағытталған маңызды процесс. Бұл мәдениеттің дамуы әрбір азаматтың құқықтық санасы мен жауапкершілігін нығайтуға ықпал етеді.

Құқықтық мәдениетті қалыптастырудың негізгі аспектілері:

1. Құқықтық білім беру: Мектептен бастап азаматтарға заңдарды түсіндіру, құқықтарын білу және міндеттерін орындау қажеттілігін үйрету маңызды. Білім беру жүйесінде құқықтық пәндердің енгізілуі және құқықтық семинарлар мен тренингтердің өткізілуі қоғамда құқықтық мәдениетті арттырады.
2. Құқықтық сауаттылықты арттыру: Азаматтар өз құқықтары мен міндеттерін түсінген кезде ғана заң бұзушылықтардың алдын алуға болады. Құқықтық сауаттылық – заңдарды дұрыс түсініп, оларды қолдана білу қабілеті. Бұл әсіресе азаматтық, еңбек, отбасылық және қылмыстық құқық салаларында маңызды.
3. Қоғамдағы құқықтық тәртіп: Заңға құрмет пен құқық бұзушылықтың салдарын түсіну құқықтық мәдениеттің маңызды элементі. Қоғамдық және жеке жауапкершілікті тәрбиелеу арқылы тәртіпке қол жеткізуге болады.
4. Құқық қорғау органдарымен сенімді қарым-қатынас: Халық пен құқық қорғау органдары арасында сенім мен ашықтық орнату құқықтық мәдениетті нығайтуға көмектеседі. Азаматтар өз құқықтарын қорғау үшін заңды әдістерді қолдана алатынына сенімді болуы тиіс.

Құқықтық мәдениеттің маңызы
Құқықтық мәдениеттің жоғары деңгейі мемлекеттің демократиялық дамуында шешуші рөл атқарады. Бұл процесс тек заңнамалық реформалармен ғана емес, сонымен қатар азаматтардың құқықтық санасын арттырумен де байланысты. Құқықтық тәрбие, білім беру және заңды сақтауға ынталандыру арқылы халықтың құқықтық мәдениеті дамиды, бұл өз кезегінде қоғамда тәртіп пен әділеттілікті қамтамасыз етеді.

Құқықтық мәдениет елдер арасында
Әр елдің құқықтық мәдениеті құқықтық жүйелерінің ұқсастығына немесе айырмашылығына қарамастан ерекшеленуі мүмкін. АҚШ пен Англия сияқты елдер жалпыға ортақ құқық жүйесіне ие, бірақ олардың құқықтық мәдениеттері әртүрлі. Бұған әр елдегі судьялар, адвокаттар және басқа заңгерлер арасындағы айырмашылықтар ықпал етеді. Мысалы, американдық судьялардың саны ағылшын судьяларына қарағанда едәуір көп, бірақ ағылшын заңгерлерінің беделі жоғары деп саналады. Бұл Англиядағы құқықтық мәдениеттің АҚШ-қа қарағанда үлкен беделге ие екенін көрсетеді.

Тілші : Журсынбай Аружан Сабырқызы