Тұрғын үй құрылысы: жаңа трендтер

Тұрғын үй саясаты – елдің әлеуметтік және экономикалық дамуының негізгі бағыттарының бірі. Бұл саясат халықты қолжетімді және сапалы баспанамен қамтамасыз етіп, тұрмыс деңгейін арттыруға, сонымен қатар экономикаға серпін беруге бағытталған.

Қазақстандағы тұрғын үй саясатының мақсаты мен міндеттері

Қазақстанда тұрғын үй саясаты халықтың баспанаға деген сұранысын қанағаттандыруға және тұрғын үй саласындағы инфрақұрылымды жақсартуға бағытталған. Саясаттың негізгі міндеттері:
    Халықтың әртүрлі топтарын, әсіресе әлеуметтік осал топтарды баспанамен қамтамасыз ету;
    Тұрғын үй нарығында қолжетімділікті арттыру;
    Құрылыс сапасын жақсарту және заманауи инфрақұрылымды дамыту;
    Экологиялық таза және энергия тиімді тұрғын үйлерді салу.

Баспанаға қолжетімділікті арттыру шаралары

1. Мемлекеттік бағдарламалар
Қазақстанда тұрғын үй мәселесін шешуге арналған бірнеше мемлекеттік бағдарламалар іске асырылуда. Мысалы:
    «Нұрлы жер» бағдарламасы: Тұрғын үй құрылысына, ипотекалық несиелендіруге және жалдамалы үйлер салуға бағытталған.
    «Бақытты отбасы» бағдарламасы: Көпбалалы отбасылар, мүмкіндігі шектеулі балаларды тәрбиелеп отырған отбасылар, толық емес отбасылар үшін арзан ипотекалық несиелер ұсынылады.
   «7-20-25» бағдарламасы: Бастапқы жарнасы төмен, ұзақ мерзімді және тиімді шарттармен ипотека алуға мүмкіндік береді.

2. Жергілікті әкімдіктердің қолдауы
Өңірлік деңгейде халыққа жалдамалы тұрғын үйлер беріледі. Әсіресе жастар мен мемлекеттік қызметкерлерді баспанамен қамтамасыз етуге ерекше көңіл бөлінеді.

Тұрғын үй құрылысы: жаңа трендтер

1. Қолжетімді тұрғын үйлер
Халықтың басым бөлігі үшін төмен бағадағы тұрғын үйлер салу басымдыққа ие. Бұл үшін мемлекет жергілікті құрылыс компанияларына субсидиялар мен салықтық жеңілдіктер береді.

2. Энергия тиімді және «жасыл» технологиялар
Тұрғын үйлердің экологиялық талаптарға сай салынуы маңызды. Заманауи материалдар мен энергия үнемдейтін технологияларды қолдану баспананың сапасын арттырып қана қоймай, оның пайдалану шығындарын да азайтады.

3. Қалалардағы урбанизация және тығыздық
Қазақстандағы урбанизация қарқынды жүріп жатыр. Қалаларда көпқабатты тұрғын үйлер мен кешендер салу – халық санының өсуіне байланысты кең таралған тәжірибе. Бұл ретте қоғамдық инфрақұрылым да (мектептер, балабақшалар, емханалар) қатар дамытылуда.

Тұрғын үй саясатының әлеуметтік аспектілері

    1.    Әлеуметтік осал топтарға қолдау
Халықтың белгілі бір топтары үшін арнайы жеңілдіктер мен қолжетімді ипотекалық бағдарламалар қарастырылған. Олар:

    Көпбалалы отбасылар;
    Мүгедектігі бар азаматтар;
    Жетім балалар;
    Ең төменгі табыс деңгейіндегі отбасылар.

    2.    Жастар саясаты
Жастарды баспанамен қамтамасыз ету үшін арнайы бағдарламалар бар. Мысалы, Алматы, Астана сияқты ірі қалаларда жас мамандарға арналған жеңілдетілген жалдамалы тұрғын үйлер ұсынылады.

Тұрғын үй саясатының экономикалық тиімділігі

Тұрғын үй саясаты тек әлеуметтік мәселелерді шешіп қана қоймай, ел экономикасының дамуына да үлес қосады:
    Құрылыс саласының дамуы: Жаңа жұмыс орындарын ашып, жергілікті экономиканы жандандырады.
    Инфрақұрылымның жетілдірілуі: Жолдар, мектептер, балабақшалар және басқа да әлеуметтік нысандардың салынуына әсер етеді.
    Ипотека нарығының өсуі: Қаржы жүйесінің тұрақтылығын арттырады.

Тұрғын үй саясатын жүзеге асырудағы қиындықтар

    1.    Қолжетімділіктің төмендігі
Құрылыс материалдарының қымбаттауы және жергілікті табыстардың төмендігі баспана сатып алуды қиындатады.
    2.    Сапа мәселелері
Кейбір тұрғын үйлердің құрылысында стандарттардың сақталмауы олардың пайдалану мерзімін қысқартады.
    3.    Инфрақұрылымның жеткіліксіздігі
Жаңа тұрғын үйлердің айналасында қажетті әлеуметтік нысандардың болмауы өмір сапасын төмендетеді.

Тұрғын үй саясаты – елдің әлеуметтік тұрақтылығын қамтамасыз ететін маңызды құрал. Қазақстанда бұл салада ауқымды жұмыстар атқарылып жатыр, соның ішінде мемлекеттік бағдарламалар мен өңірлік бастамалар. Алайда, тұрғын үйдің қолжетімділігі мен сапасын арттыру бағытында әлі де күш-жігер қажет. Жақсы үйлестірілген тұрғын үй саясаты халықтың әл-ауқатын жақсартумен қатар, ел экономикасының тұрақты дамуына ықпал ететіні сөзсіз.

Тілші: Түймебай Аяжан Лениншілқызы