Шымкент. Тұрғын үй саясаты — мемлекеттің азаматтарды баспанамен қамтамасыз етуге бағытталған негізгі әлеуметтік-экономикалық бағыттарының бірі.

Тұрғын үй саясаты — мемлекеттің азаматтарды баспанамен қамтамасыз етуге бағытталған негізгі әлеуметтік-экономикалық бағыттарының бірі. Бұл саясат халықтың әл-ауқатын жақсарту, тұрғын үйге қолжетімділікті қамтамасыз ету және әлеуметтік теңдікті нығайту мақсатында жүзеге асырылады. Қазақстанда тұрғын үй мәселесін шешуге ерекше назар аударылып, осы бағытта түрлі бағдарламалар мен бастамалар қолға алынуда. Тұрғын үй саясатының негізгі мақсаты — әрбір азаматтың сапалы әрі қолжетімді баспанамен қамтамасыз етілуін қолдау.

Тұрғын үй саясатының негізгі міндеттері мен мақсаты

Қазақстандағы тұрғын үй саясатының басты мақсаты — азаматтарды қолжетімді және сапалы баспанамен қамтамасыз ету. Осы мақсатты жүзеге асыру үшін бірнеше бағытта жұмыстар атқарылуда. Біріншіден, тұрғын үй құрылысы қарқынды түрде дамып, жаңа үйлердің салынуы қамтамасыз етілуде. Бұл урбанизация үдерісімен бірге жүріп, қала халқының тұрғын үй қажеттілігін қанағаттандыруға бағытталған. Екіншіден, әлеуметтік осал топтар үшін арнайы тұрғын үй бағдарламалары ұсынылып, оларды қолжетімді баспанамен қамтамасыз ету мәселесі шешілуде.

Сонымен қатар, тұрғын үй инфрақұрылымын дамыту, әсіресе, ауылдық аймақтарда тұрғын үйлердің сапасын жақсарту, инженерлік инфрақұрылымдардың құрылысын жүргізу де басты назарда. Мемлекет тұрғын үй мәселесін шешу арқылы халықтың өмір сүру деңгейін жақсартып қана қоймай, экономикалық тұрақтылық пен әлеуметтік әділеттілікті нығайтуға да ұмтылуда.

Тұрғын үй бағдарламалары

Қазақстанда тұрғын үй саясатын жүзеге асыру мақсатында бірнеше мемлекеттік бағдарламалар қабылданды. Олардың ішіндегі ең маңыздысы — «Нұрлы жер» бағдарламасы. Бұл бағдарлама азаматтарды қолжетімді баспанамен қамтамасыз етуді мақсат етеді және тұрғын үй құрылысын қарқынды дамыту арқылы жүзеге асырылады. Бағдарлама аясында халықтың әлеуметтік осал топтарына арналған тұрғын үйлер салынуда, сонымен қатар ипотекалық несиелеу жүйесін дамыту арқылы халықтың баспана алу мүмкіндігі артып келеді.

«7-20-25» бағдарламасы да тұрғын үйге қолжетімділікті қамтамасыз етудің тиімді құралы ретінде танымал. Бұл бағдарлама арқылы азаматтар бастапқы жарнасы 20%, несие мөлшерлемесі 7% болатын ипотекалық несие ала алады. Бұл шарттар көптеген отбасыларға тұрғын үй сатып алуға мүмкіндік беруде.

Әлеуметтік тұрғын үй

Әлеуметтік тұрғын үй саясатының басты мақсаты — халықтың аз қамтылған және осал топтарын қолжетімді баспанамен қамтамасыз ету. Қазақстанда аз қамтылған отбасыларға, көпбалалы отбасыларға, мүмкіндігі шектеулі адамдарға, жалғызбасты аналарға және басқа да әлеуметтік осал топтарға арнайы тұрғын үйлер бөлінеді. Бұл үйлерді ұзақ мерзімге жалға алу немесе жеңілдетілген шарттармен сатып алу мүмкіндігі бар.

Мемлекет әлеуметтік тұрғын үй құрылысына көп көңіл бөлуде, әсіресе, қала тұрғындарына арналған жаңа үйлер салынуда. Бұл үйлер тұрғындардың өмір сүру сапасын арттырып қана қоймай, қоғамдағы теңдікті нығайтуға да ықпал етеді.

Жастар мен жас отбасыларға қолдау

Жастар мен жас отбасыларды қолдау Қазақстандағы тұрғын үй саясатының маңызды бөлігі болып табылады. Жастардың баспана алуын жеңілдету үшін арнайы ипотекалық бағдарламалар енгізілген. Мысалы, жас мамандар мен жас отбасылар үшін жеңілдетілген несие беру жүйесі қолданылады. Сонымен қатар, жастарға арналған жалдамалы тұрғын үйлер бағдарламасы да іске асырылуда. Бұл бағдарламалар жас отбасылардың тұрғын үй мәселесін шешуге көмектесіп, олардың әлеуметтік тұрақтылығын нығайтуға бағытталған.

Ипотекалық несие беру

Қазақстандағы тұрғын үй саясатының тағы бір маңызды бөлігі — ипотекалық несиелеу жүйесі. Ипотека тұрғын үй сатып алу мүмкіндігін арттыратын негізгі құрал болып табылады. Мемлекет ипотекалық несиелеу жүйесін дамыту арқылы халыққа қолжетімді баспана алуға жағдай жасап отыр. Әсіресе, жас отбасылар, бюджеттік сала қызметкерлері және басқа да әлеуметтік топтар үшін тиімді ипотекалық бағдарламалар қолжетімді.

Мысалы, «Отбасы банк» арқылы берілетін жеңілдетілген ипотекалық несие бағдарламалары халық арасында үлкен сұранысқа ие. Бұл бағдарлама бойынша төмен пайыздық мөлшерлемемен ұзақ мерзімді несие алып, баспана мәселесін шешуге болады. Ипотекалық несиелеудің дамуы тұрғын үй нарығын тұрақтандыруға және халықтың баспанаға қолжетімділігін арттыруға ықпал етеді.

Жеке тұрғын үй құрылысы

Тұрғын үй саясатының маңызды аспектілерінің бірі — жеке тұрғын үй құрылысы. Қазақстанда жеке меншік үй салуға мүмкіндік беретін түрлі бағдарламалар қарастырылған. Әсіресе, ауылдық аймақтарда жеке үй салуға қызығушылық артып келеді. Мемлекет жеке тұрғын үй құрылысына қажетті жер телімдерін бөлу, инженерлік инфрақұрылымды қамтамасыз ету, жеңілдетілген несиелер беру сияқты қолдау шараларын ұсынып отыр.

Жеке тұрғын үй құрылысы халықтың өз қалауы бойынша баспана салу мүмкіндігін арттырып қана қоймай, елдің құрылыс саласын дамытуға да септігін тигізеді. Сонымен қатар, жеке тұрғын үй құрылысы арқылы ауылдық аймақтарда тұрғын үй тапшылығы мәселесін шешуге болады.

Тілші: Түймебай Аяжан Лениншілқызы