ТҮРКІСТАН: КЕЛЕС АУДАНЫНДА 12 ӘЛЕУМЕТТІК ЖОБА ЖҮЗЕГЕ АСЫРЫЛУДА

2025 жылдың 13 маусымында Түркістан облысы Келес ауданында мемлекетке қайтарылған активтер есебінен 12 әлеуметтік жоба жүзеге асырылып жатқаны белгілі болды. Бұл жобалар халықтың өмір сүру сапасын арттыруға, ауылдық жерлердің инфрақұрылымын жақсартуға, және су тапшылығы сияқты өзекті мәселелерді шешуге бағытталған. Мұндай жобалардың іске асырылуы – ел ішінде әділдік пен әлеуметтік теңдік принциптерінің орнығуының нақты көрінісі.

Жүзеге асып жатқан жобалардың негізгі бағыты – ауыз сумен қамтамасыз ету. Жүзімдік, Бірлік және Ақтөбе ауылдық округтерінде құрылыс жұмыстары белсенді жүргізіліп жатыр. Аталған үш ауылдық округте 1805 үйге су құбырын тарту жоспарланған. Бұл шамамен 13 мыңнан астам адамды қамтиды. Жоспарға сәйкес, 2025 жылдың соңына дейін аудан тұрғындарының барлығы таза ауыз суға толық қол жеткізетін болады.

Сонымен қатар, ауыз су мәселесін түбегейлі шешуге бағытталған ірі жоба – Өгем өзенінен Келес ауданына су жеткізу бастамасы қолға алынған. Қазіргі уақытта жобаның құжаттары дайындалу үстінде. Жобалау жұмыстары биыл аяқталып, келесі жылы құрылыс жұмыстары басталады деп жоспарлануда. Құрылыс мерзімі үш жылға созылады. Бұл жоба тек Келес емес, сонымен бірге Қазығұрт, Сарыағаш, Мақтаарал мен Жетісай аудандарын да қамтып, оңтүстік өңірлердегі ауыз су тапшылығы мәселесін толықтай шешуге ықпал етпек.

Мұндай ауқымды жобаларды өткен жылдармен салыстырып қарасақ, соңғы онжылдықта Түркістан облысында ауыз суға қатысты бірнеше жергілікті жоба болғанымен, олардың көпшілігі қысқа мерзімді, шағын қамтумен шектелетін. Мысалы, 2020 жылы кей ауылдарда су тасығыш көліктермен тасымал ұйымдастырылып, бірнеше ұңғымалар қазылған еді. Бірақ бұл шаралар су тапшылығының негізгі себебін шешпеді. Ал 2025 жылғы жаңа жобалар кешенді жоспарлауға, ұзақ мерзімді әсерге және инфрақұрылымдық негіздеуді күшейтуге негізделген. Бұл – сапалық жаңа деңгей.

Мұндай жобалардың әлеуметтік-экономикалық әсері де ауқымды болмақ. Біріншіден, тұрғындардың өмір сүру сапасы айтарлықтай жақсарады. Су тапшылығы денсаулыққа кері әсерін тигізеді, тұрмыстық қолайсыздықтар тудырады. Енді таза су қолжетімді болған сайын санитарлық-гигиеналық жағдай түзеліп, халықтың ауруға шалдығу көрсеткіші төмендейді.

Екіншіден, бұл жобалар жаңа жұмыс орындарын ашуға, жергілікті халықтың табысын арттыруға ықпал етеді. Құрылыс, монтаж, логистика салаларындағы уақытша және тұрақты жұмыс орындары арқылы өңірдің экономикалық белсенділігі артады. Сонымен қатар, суға тәуелді ауыл шаруашылық салалары – егіншілік, бау-бақша, мал шаруашылығы дамиды. Бұл өз кезегінде жергілікті нарықтағы өнім көлемін көбейтіп, ауыл шаруашылығы өнімдерін экспортқа шығаруға мүмкіндік береді.

Үшіншіден, мұндай инфрақұрылымдық жобалар ауылдың келбетін өзгертеді. Тұрғындардың ел ішінде қалып, жұмыс істеуіне, жастардың ауылдан кетпеуіне себеп болады. Қазіргі таңда урбанизация үдерісі ел бойынша өзекті болса, бұл сияқты жобалар ауылдық жерлерді дамыту арқылы ол үдерістің теріс салдарын азайтады.

Салыстырмалы түрде алғанда, 2018-2022 жылдар аралығында Түркістан облысында әлеуметтік жобалар негізінен жол, мектеп, амбулатория салу бағытында болған. Ал 2025 жылғы жобалар халықтың тұрмыстық қажеттіліктеріне тікелей бағытталған және қайтарылған активтерді тиімді пайдаланудың мысалы ретінде ерекшеленіп отыр. Бұл – мемлекеттік қаражаттың әділетті әрі халыққа пайдалы бағытта қолданылуының дәлелі.

Жалпы, Келес ауданында қолға алынған 12 жобаның маңызы – тек инфрақұрылымды дамыту емес, сонымен қатар әлеуметтік тұрақтылықты қамтамасыз ету, халықтың билікке деген сенімін арттыру. Болашақта осындай жобалардың басқа аудандарға таралуы елдің жалпы даму траекториясына оң әсер етеді. Су – тіршілік көзі, ал бұл жобалар сол тіршіліктің тұрақты әрі сапалы негізін қалыптастыруға бағытталған нақты әрі үміт күттірерлік қадамдар.