ЦИФРЛЫҚ ҚАУІПСІЗДІК БОЙЫНША КЕЗДЕСУ ӨТТІ

ЦИФРЛЫҚ ҚАУІПСІЗДІК БОЙЫНША КЕЗДЕСУ ӨТТІ

2025 жылғы 20 қарашада Еңбекші ауданы әкімдігінің аппараты мен Шымкент қаласы бойынша экономикалық тергеп-тексеру департаменті бірлесіп, «Интернеттегі цифрлық қақпандар: өзіңді қалай қорғау керек» және «Дипфейктер мен жаңа қауіп-қатерлер» тақырыптарында түсіндіру жұмыстарын жүргізді. Іс-шараға аудандық ардагерлер кеңесінің және қоғамдық бақылау кеңесінің мүшелері, зейнеткерлер мен белсенді тұрғындар қатысты.

Кездесудің басты мақсаты – азаматтардың цифрлық қауіпсіздік сауаттылығын арттыру, интернет алаяқтықтың алдын алу және қауіпсіз цифрлық қоғам қалыптастыру болып табылады. Заманауи қоғамда цифрлық технологиялар күнделікті өміріміздің ажырамас бөлігіне айналып отыр. Сол себепті әрбір тұрғын интернет желісінде өз қауіпсіздігін қамтамасыз ете білуі қажет.

Іс-шараның басында Еңбекші ауданы әкімдігінің аппаратының өкілдері тұрғындарға цифрлық қауіпсіздік мәдениетінің маңыздылығын түсіндірді. Олар әлеуметтік желілерде, мессенджерлерде және электрондық поштада кездесетін алаяқтық тәсілдер мен интернет-қауіптердің ерекшеліктерін атап өтті. Тұрғындарға жеке мәліметтерін қалай қорғау керектігі, күдікті сайттар мен хабарламаларды қалай тану керектігі жайлы кеңестер берілді.

Экономикалық тергеп-тексеру департаментінің мамандары интернет алаяқтықтың жаңа түрлеріне, соның ішінде фишинг, скам-шаралар, жалған онлайн дүкендер мен банктік алаяқтыққа тоқталды. Олар азаматтарға өз қаражаттарын қорғау, сенімсіз сайттарға кірмеу және жеке мәліметтерді сақтаудың жолдарын көрсетті. Сонымен қатар, мамандар «допфейктер» және жасанды интеллект технологияларымен жасалатын жалған бейнелердің (deepfake) қауіптері туралы егжей-тегжейлі айтып берді.

Кездесу барысында тұрғындар практикалық кеңестер мен ұсыныстар алды. Мысалы, әлеуметтік желілердегі бейтаныс адамдардан келетін сілтемелерге баспау, күдікті хабарламаларды дереу жою, паролдерді үнемі жаңарту және екі факторлы аутентификацияны пайдалану сияқты қарапайым, бірақ тиімді ережелер ұсынылды. Сонымен қатар, зейнеткерлерге цифрлық сауаттылықты арттыру мақсатында қарапайым тілде түсіндірілетін нұсқаулықтар берілді.

Аудандық ардагерлер кеңесінің мүшелері мен қоғамдық бақылау кеңесінің өкілдері өз тәжірибелерімен бөлісті. Олар интернеттегі алаяқтыққа тап болған жағдайларды айтып, тұрғындарды сақ болуға шақырды. Кездесу барысында әрбір қатысушының сұрақтарына жеке-жеке жауап берілді, бұл өз кезегінде тұрғындардың ақпаратты жақсы меңгеруіне септігін тигізді.

Іс-шараның маңызды аспектілерінің бірі – цифрлық қауіптіліктер туралы ақпараттың таралуы. Қатысушылар әртүрлі цифрлық қауіптерді бөлісіп, олардан сақтану жолдарын талқылады. Бұл кездесу тек ақпараттық сипатта ғана емес, сонымен қатар азаматтардың белсенділігін арттыруға және өз тәжірибелерін бөлісуге бағытталған практикалық шара болды.

Кездесу барысында мамандар цифрлық құқықтар мен міндеттер туралы да айтып өтті. Олар азаматтарға интернеттегі өз әрекеттеріне жауапкершілікпен қарау, жеке мәліметтерді қорғау және құқық бұзушылықтардан сақтану қажеттігін түсіндірді. Сонымен қатар, тұрғындарға киберқылмыспен күресетін мемлекеттік органдардың қызметтері мен байланыс арналары туралы ақпарат берілді.

Кездесудің тағы бір маңызды бағыты – қоғамдық сананы қалыптастыру. Қатысушыларға цифрлық қауіпсіздіктің тек жеке ғана емес, сонымен қатар қоғамға әсер ететін аспектілері түсіндірілді. Әрбір тұрғын интернетте сақтық шараларын қолданса, бүкіл қоғам үшін қауіпсіздік деңгейі жоғарылайды.

Тұрғындар өздерінің сұрақтарын қойып, қазіргі интернеттегі қауіптер мен алаяқтықтың жаңа түрлері туралы ақпарат алды. Мысалы, олар фишинг хабарламаларының ерекшеліктерін, жасанды бейнелер арқылы алдау тәсілдерін, сондай-ақ әлеуметтік желілердегі алаяқтықтың жалпы қаупін талқылады. Эксперттер әр сұраққа нақты мысалдар келтіріп, тұрғындарға түсінікті тілде жауап берді.

Кездесу соңында ұйымдастырушылар тұрғындарға цифрлық сауаттылықты арттыруға арналған практикалық кеңестер жинағын таратып, оларға интернеттегі қауіптерден сақтанудың негізгі ережелерін қайта еске салды. Тұрғындарға электрондық поштаны қауіпсіз пайдалану, паролдерді қорғау, жеке мәліметтерді қорғау және күдікті әрекеттерді анықтау бойынша нұсқаулар берілді.

Қорытындылай келе, цифрлық қауіпсіздік бойынша кездесу азаматтардың интернеттегі қауіптерге деген бейімделуін арттыруға, киберқылмыстан сақтануға және цифрлық сауаттылықты көтеруге бағытталған маңызды шара болды. Бұл іс-шара қоғамдық сананы арттыру, интернет алаяқтықтың алдын алу және қауіпсіз цифрлық қоғам құруға үлес қосады.

Аудандық әкімдік пен экономикалық тергеп-тексеру департаменті алдағы уақытта да осындай ақпараттық-түсіндіру іс-шараларын өткізуге ниетті. Мұндай кездесулер тұрғындарға интернеттегі қауіптерді тануға, өздерін қорғауға және заманауи технологияларды қауіпсіз пайдалану мәдениетін қалыптастыруға мүмкіндік береді.

Құрметті тұрғындар! Қауіпсіз цифрлық орта – әрқайсымыз үшін маңызды! Интернеттегі әрбір әрекетіміздің қауіпсіздігі біздің өзімізге, отбасымызға және қоғамға әсер етеді. Сондықтан цифрлық сауаттылықты арттыру – қазіргі заманның басты міндеттерінің бірі.