Туркестанның жас еріктілері экологиялық тимбилдингке жиналды

Туркестанның жас еріктілері экологиялық тимбилдингке жиналды
Туркестан облысында 2025 жылдың маусым айында өткен экологиялық тимбилдинг – жастардың табиғатты қорғауға белсенді араласуын көрсеткен жарқын мысал болды. Бұл іс-шара "Таза Қазақстан" ұлттық экологиялық бастамасы аясында ұйымдастырылып, оның негізгі мақсаты – жастар арасында экологиялық мәдениетті нығайту және қоршаған ортаға деген жауапкершілікті қалыптастыру. Жобаны жергілікті әкімдік, жастар ресурстық орталығы және еріктілер ұйымдары бірігіп жүзеге асырды.Тимбилдингке 14–35 жас аралығындағы ерікті жастар қатысты. Олар командаларға бөлініп, Каратау қорығы мен Хантаги ауылы маңындағы табиғи аумақты қоқыстан тазартты. Жиналған тұрмыстық қалдықтар сұрыпталып, қайта өңдеуге жіберілді. Атап айтқанда, пластик, шыны және қағаз қалдықтары арнайы жүк көлігімен облыстық қайта өңдеу орталықтарына жеткізілді. Сонымен қатар, қатысушылар бұлақтар мен су арналарының көздерін ашып, су жолдарының еркін ағуын қалпына келтірді. Бұл аумақтың табиғи экожүйесіне тікелей оң ықпал ететін шара болды.
Экологиялық акция аясында қатысушыларға арналған қысқаша дәрістер мен шеберлік сабақтары өткізілді. Онда экологиялық сауаттылық, қалдықтарды дұрыс сұрыптау, экожүйенің тепе-теңдігін сақтау жайында түсіндірме жұмыстары жүргізілді. Жастар бұл шараны тек сенбілік ретінде қабылдамай, табиғатпен байланыс орнатуға мүмкіндік ретінде қарастырды. Командалық жұмыс оларды біріктіріп, ортақ мүдде үшін еңбек етуге итермеледі. Кейбір топтар шағын квесттер мен ойындар ұйымдастырып, тимбилдингті қызықты форматқа айналдырды.
Аталған экологиялық бастама 2025 жылдың наурыз айында өткен “Наурыз тазалықтан басталады” атты сенбілікпен үндеседі. Ол кезде де дәл осы бағытта жастар табиғи аймақтарда тазалық жұмыстарын жүргізіп, бұлақтарды тазалаған болатын. Жүздеген ағаш отырғызылып, 1000-нан астам ерікті қатысқан еді. Бұл жолғы тимбилдингтің ерекшелігі – таза экологиялық практикалық жұмысқа ғана емес, жастар арасында экосана қалыптастыруға көбірек көңіл бөлінуі болды.
2024 жылы өңірде өткен “Үлгілі ауыл” жобасы мен басқа да сенбіліктермен салыстырғанда, маусымдағы шараның жаңалығы – экология тақырыбын жастар арасында өмір салтына айналдыру идеясының белсендірек қозғалысқа түсуі. Бұрын мұндай шаралар маусымдық сипатта өтсе, бүгінде жастар бұл бағытта жыл бойы ерікті ретінде жұмыс істеуге ниет білдіруде. Бұл өзгеріс жергілікті әкімдіктердің жүйелі қолдауы мен жастар ұйымдарының белсенді қызметімен тығыз байланысты.
Экологиялық тимбилдингті ұйымдастырушылардың айтуынша, шара барысында жиналған қалдық көлемі жоспарланғаннан асып түсті. Бұл табиғаттағы ластану деңгейінің әлі де жоғары екенін көрсетіп отыр. Осыған орай, қатысушылардың көбі осындай акцияларды жиі өткізу қажет деген ұсыныстарын білдірді. Шара барысында әлеуметтік желілерде экочеллендждер басталып, қатысушылар нәтижелерін онлайн бөлісті. Бұл экобелсенділіктің жаңа форматы ретінде жастар арасында кеңінен таралып келеді.
2025 жылы сәуір айында ел көлемінде өткен “Таза Қазақстан” фестиваліне Мемлекет басшысы тікелей қатысып, экологиялық мәдениетті дамыту туралы үндеу жолдаған болатын. Бұл бастама өңірлерде нақты қолдау тауып, Туркестан облысында бірқатар жобалардың іске асуына себеп болды. Солардың бірі – бүгінгі тимбилдинг. Оның нәтижесі ретінде жергілікті тұрғындар экологиялық тәрбиеге бейімделе бастағаны байқалды. Еріктілер мен мектеп оқушыларына арналған арнайы бағдарламалар мен үйретуші лагерьлер ашылып жатыр.
Биылғы шараның тағы бір маңызды қыры – еріктілердің бастамасымен ауылдық жерлерде экосабақтар ұйымдастырылуы. Бұл сабақтарда балалар мен жасөспірімдерге тұрмыстық қалдықтармен жұмыс істеу, табиғатты аялау, су ресурстарын үнемдеу және энергия тиімділігі секілді тақырыптар қамтылды. Мұндай жұмыстар балаларда ерте жастан бастап экологиялық көзқарас қалыптастыруда үлкен рөл ойнайды.

Тілші Тогжан Габидова