ӘР ТИЫН – ХАЛЫҚ ИГІЛІГІНЕ: ҚАТАҢ ТАПСЫРМА ЖҮЙЕЛІ ІСКЕ АСЫРЫЛАДЫ
Түркістан облысында мемлекеттік сатыпалу жүйелері мен заңнамалық талаптардың сақталуына қатысты мәселелер облыс әкімдігінің мәжілісінде кеңінен талқыланды. Жиынды облыс әкімі Нұралхан Көшеров ашып, мемлекеттік қаржыны заңсыз жұмсауға жол берген аудан, қалалар мен басқарма өкілдеріне қатал талаптар қойды.Мәжілістегі басты тезис – бюджет қаражатын ұтымды жұмсау, барлық жобаның уақытылы және тиімді жүзеге асырылуы. «Қоғамға пайдасы бар әлеуметтік жобаларға ғана бағытталсын», – деді әкім сөзінде. Осы салада заң бұзған әкімдер мен сала жетекшілері тәртіптік жауапқа тартылатынын жариялады. Әкімнің шешімі – мемлекеттік сатып алуды ашық әрі әділ өткізу, оның әр қадамы халық игілігіне қызмет ету міндетін нақтылаған ұсыныс болды.
Жиында қаржы басқармасының басшысы өткен кезеңдердегі заңбұзушылықтар мен тендерлерде орын алған кемшіліктер жайлы баяндады. Советусыз келісімдер, мерзімінен кеш аяқталған жобалар және сапасыз орындалулар туралы нақты мысалдар айтылып, әрі қарай қайталанбауы тиіс ескертілді. Әкім міндетті түрде кемшілікті тапқан мүдделі тұлғалардың жауапкершілігін Cыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметпен бірге қарауды тапсырды.
Сонымен қатар, мемлекеттік сатып алу порталына дер кезінде толық ақпарат енгізу міндеттелді. Алдағы уақыттарда порталға кәсіпкерлердің, қоғамдық ұйымдардың және БАҚ-пен ашық байланыс орнату, тендерлерге қатысу механизмін жеңілдету қажеттігі аталып өтті. Бұл – тә Transparency (ашықтық) принципін нығайтуға бағытталған өзгерістер.
Аймақ басшысы жиналыста мемлекеттік сатып алуда жыл сайынғы аудит жүргізуді тапсырды. Бұл – өткен жылдарда сынақтан өткен, бірақ базаға толық енгізілмеген шаралардың жүйелі түрде орындалуы үшін енгізілгелі жатқан жаңа тәжірибе. Мәселен, 2023 жылы кей аудандарда тендерлер анықталған, бірақ жариялылық пен әділеттілік тұрғысында жеткіліксіз болған. Қаржылар кешігіп төленіп, кей жобалар сапасыз орындалған. Ал 2024 жылға қарағанда, бұл жолғы талаптар әлдеқайда нақты: мерзімдерді бұзған мердігерлер әрі оларды таңдаған тұлғалар жауапқа тартылмақ.
Сессия аясындағы ұсыныстар қатарында жобаларды мониторингілеу жүйесін жақсарту да болды. Әкімдік тарапынан «үшінші тарап» – қоғамдық бақылаушылар қозғалысын ұйымдастыру, кейінгі ақпараттарды мониторингке енгізу міндеті қойылды. Бұрынғы жылдарда мемлекеттік сатып алудың ашықтығы және мониторинг мәселелері ұсыныс деңгейінде тоқтаған болатын. Мысалы, 2022–2023 жылдары әкімдік пен мердігер арасында шығармашылық қолайлы бейресми келісімдер көп кездескен. Ал 2025 жылы осындай практикаларға жол берілмеуі тиіс.
Нұрлан Көшеров мемлекеттік сатып алуда орын алмағаны болмаса да, әр жобаның сапасына, логистикаға, әлеуметтік әсеріне және ұзақ мерзімді икемділігіне баса назар аударуды тапсырды. Бұл – қаражат тек қажетке жұмсалып, сапалы өнім алынуына кепіл болу деген сөз. Мәселен, өткен жылдары ауылдық мектептер мен ауруханалар жөндеуге бөлінген қаржының 15–20% шамасы керексіз жабдықтарға немесе сапасыз материалдарға кетіп қалған болатын. Ал бұл жолы Жол, білім, денсаулық жобаларында толық тізбелік бақылау бекітілді.
Сонымен қатар, ауылдық округтерде сатып алуға жауапты жергілікті комитеттердің жұмысы күшейтіледі. Сонымен қатар мердігерлер серіктес – «жаппай міндеттен босайтатын» шарттардың құрылуы салдарынан ондай тұжырымдар қайта қаралатын болады. Әкімдік тарапынан: «Кез келген мемлекеттік сатып алу жобасы қоғам алдында есеп беруге тиісті» – делінді.
Мәжіліс соңында Нұралхан Көшеров келісілген шаралардың орындалуына жеке өзі басшылық ететінін және атқарылған жұмыстарды үш ай сайын аралық есеп түрінде жариялауға пәрмен берді. Бұл – өткен жылдардағы – 2023 жылы тендерлердің орындалуын бақылайтын арнайы мониторинг тобын құрылып, бірақ жылдың соңына дейін кемшіліктер айқын көрінгенін ескерген шешім.
Салыстырмалы талдау:
- ●2023 жылымемлекеттік сатып алуда әділетсіз конкурс жүргізілгені, жеңімпаз мердігерлердің тізімдері жабық болғаны, бюджет ақшаларының жұмсау тәртібінің нашар бақылануы байқалды. Оның салдарынан кей жыныс жобалар уақытында аяқталмаған.
- ●2024 жылыашықтықты арттыру мақсатымен жергілікті БАҚ-та тендерлік хабарландырулар көп жарияланды. Бірақ сол кездегі мониторинг өкілеттері толық жұмыс істемей, көптеген мердігерлер жауапкершіліктен бос қалды.
- ●2025 жылғы– мемлекеттік сатып алуды ашық, қоғамдық бақылауға қосылған, мерзімдік және сапалы тұрғыда орындауға арналған нақты жүйе деңгейі ұсынып отыр. Барлық сатып алудың нәтижелері порталда жарияланып, әрбір соманың қайда кеткені анық болады.
Қорытындылай келгенде, бұл мәжілістегі шешімдер – мемлекеттік сатып алу саясатында бақылаудың айқын деңгейге көтерілуі, ашықтық пен жауапкершіліктің нығаюы, бұдан әрі қайталанбас келісімдердің алдын алу шаралары және облыстың тұрақты әлеуметтік-экономикалық дамуына арналған нақты қадамдар.
Тілші Тогжан Габидинова
Обсудить
Другие статьи:
БАСПАСӨЗ – ХАБАРЛАМА
04 Желтоқсан 2025, Бейсенбі
ПРЕСС-РЕЛИЗ
04 Желтоқсан 2025, Бейсенбі
Шымкентте студенттер экологиялық бастамаларды талқылады
03 Желтоқсан 2025, Сәрсенбі
Похожие материалы:
13 Қантар 2025, Дүйсенбі
Түркістан облысында инфрақұрылыммен қамту бойынша биыл 160-тан астам жоба іске асырылады: Ауыз су, газ, жарық және кәріз жүйелері бойынша ауқымды жұмы
12 Қантар 2025, Жексенбі
Нұралхан Көшеров Түркістан қаласындағы құрылыс алаңдарын аралап, әлеуметтік нысандардың жұмыс қарқынын тексерді
12 Қантар 2025, Жексенбі
Түркістан облысында мемлекеттік сатып алу саласындағы атқарылған жұмыстар мен өзекті мәселелер талқыланды
12 Қантар 2025, Жексенбі
Түркістан облысында мемлекеттік сатып алу және көлік инфрақұрылымын дамыту мәселелері талқыланды
Комментарии (0)