Уақытты тиімді басқарудың психологиясы

Уақыт – бұл өміріміздегі ең бағалы ресурс. Бірақ адамдардың көбісі күнделікті істердің арасында уақытты тиімді басқару қиын екенін мойындайды. Психология тұрғысынан қарағанда, уақытты басқару – бұл тек жоспар құру емес, өзін-өзі түсіну, әдеттерді ретке келтіру және мотивацияны дұрыс бағыттау.

Неліктен уақытты басқару маңызды?

Уақытты басқару біздің өнімділігімізді арттырып қана қоймайды, сонымен қатар стрессті азайтады. Күнделікті тапсырмаларды аяқтай алмай шаршаған адамның бойында көңіл-күйдің төмендеуі, сенімсіздік, тіпті депрессия пайда болуы мүмкін. Ал уақытын дұрыс басқаратын адам өзіне деген сенімділігін арттырып, үлкен мақсаттарға жетуге ұмтылады.

Уақытты басқаруға не кедергі?
    1.    Шоғырланудың жоқтығы – Көптеген адамдар өз жұмысында жиі алаңдайды. Әлеуметтік желілерге үңілу, қажетсіз телефон қоңыраулары немесе кішігірім істер негізгі тапсырмаларды кейінге қалдырады.
    2.    Артық жүктеме – “Бәрін бірден істеу керек” деген ой жұмыс өнімділігін төмендетіп, көп күш жұмсауға мәжбүрлейді.
    3.    Мотивацияның жетіспеушілігі – Кейде адам өз мақсатына не үшін ұмтылып жүргенін түсінбей қалады, бұл әрекетсіздікке әкеледі.

Психология қандай шешімдер ұсынады?
    1.    Маңызды істерді анықтаңыз
Психологтар “Эйзенхауэр матрицасы” сияқты әдістерді қолдануға кеңес береді. Ол тапсырмаларды төрт категорияға бөлуді ұсынады:

    Маңызды және шұғыл
    Маңызды, бірақ шұғыл емес
    Шұғыл, бірақ маңызды емес
    Шұғыл емес және маңызды емес.
Алдымен ең маңызды істерді орындап, кейін қалғандарына көшу керек.

    2.    Дұрыс әдет қалыптастырыңыз
Психологияда 21 күн ережесі бар: егер бір әрекетті 21 күн бойы қайталасаңыз, ол әдетке айналады. Сондықтан таңертеңгі немесе кешкі уақытты жоспарлау, белгілі бір уақытта жұмыс істеу – уақытты басқарудың тиімді әдісі.
    3.    “Pomodoro” әдісін қолданыңыз
Бұл әдіс бойынша 25 минут бойы шоғырланып жұмыс істеп, 5 минут демаласыз. Бұл миға жүктемені азайтып, жұмыс өнімділігін арттырады.
    4.    Өзіңізді марапаттаңыз
Мақсатқа жеткен сайын өзіңізді кішкене сыйлықпен қуантуды ұмытпаңыз. Бұл мотивацияны сақтауға көмектеседі.

Уақытты басқару – бұл тек күнделікті жоспар құру емес, сонымен қатар өз психологияңызды түсіну мен мінез-құлқыңызды дұрыс бағыттау. Өз өміріңіздің әрбір сәтін бағалап, уақытыңызды дұрыс пайдалансаңыз, үлкен жетістіктерге жетесіз. Ең бастысы, өзіңізді өзгертуге дайын болыңыз және әр қадамыңызға сеніммен қараңыз.

Тілші: Түймебай Аяжан Лениншілқызы