Түркістандағы жайлы мектептер: жаңа сапа, жаңа жауапкершілік

2025 жылдың 3 шілдесінде Түркістан облысында жайлы мектептердің директорларымен маңызды кездесу өтті. Бұл басқосу облыс әкімінің орынбасары Бейсенбай Тәжібаевтың төрағалығымен ұйымдастырылды. Жиында өңірде салынып жатқан жайлы мектептердің жай-күйі, жаңа оқу жылына дайындығы және кадрлық мәселелер жан-жақты талқыланды.

Қазіргі таңда облыста жобалық қуаттылығы 22 900 орынды құрайтын 29 жайлы мектептің құрылысы жоспарланған. Оның 13-і 2024 жылы пайдалануға берілді, ал қалған 16 білім ошағы жыл соңына дейін ашылады деп күтілуде. Бұл – өңірдің білім беру инфрақұрылымында бұрын-соңды болмаған қарқын мен ауқым.

Жиын барысында жайлы мектептердің білім сапасына ықпал ететін бірнеше негізгі бағытқа баса назар аударылды. Ең алдымен, мектеп ғимараттарының құрылысы мен материалдық базасының сапасы, мемлекеттік лицензия алу тәртібі және оқушыларды қабылдауға дайындық мәселелері көтерілді. Сонымен қатар педагогтарды іріктеу кезінде сыбайлас жемқорлықтың алдын алу, кадрлардың кәсіби деңгейі мен цифрлық дағдылары да маңызды тақырып болды.

Облыс әкімінің орынбасары Бейсенбай Тәжібаев бұл кездесудің жай ғана есеп беру емес, өзара ашық диалог екенін баса айтты. Оның пікірінше, жайлы мектептер тек сыртқы инфрақұрылыммен емес, ішкі мазмұнымен — яғни, сапалы білім беру, заманауи технологиялар және оқушыларға қолайлы орта ұсынуымен ерекшеленуі тиіс. Сол себепті директорларға педагогикалық құрамды мұқият іріктеу, олардың кәсіби құзыреттілігімен қатар, адамгершілік ұстанымына да мән беру тапсырылды.

Бұл бастама өңірдегі білім сапасына қалай әсер етеді? Түркістан облысы соңғы жылдары демографиялық өсім мен урбанизацияның қарқынын бастан кешіріп отыр. Соған сәйкес мектептерде орын тапшылығы, мұғалімдер жүктемесінің артуы секілді мәселелер өзекті болып келеді. Ал «Жайлы мектеп» жобасы осы түйткілдерге жүйелі шешім ұсынбақ. Әр жаңа мектеп – ол тек ғимарат емес, ол — жаңа мүмкіндіктер, жаңа орта және жаңа сапа.

Мұндай бастамалар бұған дейін де қолға алынған болатын. Мәселен, 2021–2022 жылдары өңірде бірнеше жаңа мектеп ашылып, күрделі жөндеуден өткен білім ошақтары іске қосылған еді. Алайда олардың көбісі тек жергілікті сұранысты уақытша өтеуге бағытталған болатын. Ал «Жайлы мектеп» жобасының ерекшелігі – болашаққа бағдарланған ұзақмерзімді шешім екенінде. Бұл мектептер тек оқушыларды қабылдап қана қоймай, білім беру процесін түбегейлі жаңғыртуға бағытталған.

Жобаның әлеуметтік-экономикалық әсері де ауқымды. Мектеп құрылыстары жергілікті құрылыс компаниялары мен жұмысшыларды тарту арқылы өңірдегі еңбек нарығына оң ықпал етіп отыр. Сонымен қатар педагогикалық кадрларға деген сұраныс артқан сайын, жұмысқа орналасу мүмкіндігі жоғарылап, жастар үшін жаңа перспективалар ашылады.

Жайлы мектептерде STEM-зертханалар, коворкинг аймақтар, спортзалдар мен шығармашылық студиялар сияқты кеңістіктер қарастырылған. Бұл өз кезегінде оқушылардың жан-жақты дамуына, олардың ғылым мен өнерге деген қызығушылығын оятуға мүмкіндік береді. Қарапайым оқу орындарынан айырмашылығы — жайлы мектептер оқушылардың психо-эмоционалдық жағдайына да назар аударады.

Түркістан облысының әкімдігі бұл жобаны тек құрылыс есебінде қарамай, сапалы білім жүйесін құрудың маңызды құралы ретінде бағалап отыр. Облыс әкімі Нұралхан Көшеров бұл бағытты қатаң бақылауға алған. Әрбір мектеп құрылысының мерзімінде аяқталуы, техникалық талаптарға сай болуы және қоғамның сенімін ақтауы — әкімдік үшін басты басымдықтардың бірі.

Қорыта айтқанда, Түркістандағы жайлы мектептер — бұл өңірдің болашағына жасалған инвестиция. Олар тек оқу орны емес, жаңа буынды тәрбиелеудің, азаматтық жауапкершілік пен ұлттық бірегейлікті қалыптастырудың маңызды алаңы болмақ. Жобаның сәтті жүзеге асуы — өңірдегі білім сапасының жаңа деңгейге көтерілуінің айқын белгісі.